Collected Item: “Tektonska evolucija ugljevičkog basena (Bosna i Hercegovina)”
Врста публикације
Мастер рад
Језик
српски
Наслов (Наслов - поднаслов)
TEKTONSKA EVOLUCIJA UGLJEVIČKOG BASENA (BOSNA I HERCEGOVINA)
Аутор
Slobodan Dragić
Година издавања
2024
Ментор (Милан Марковић, Никола Николић)
Marinko Toljić
Члан комисије (Милан Марковић, Никола Николић)
Marinko Toljić, Branislav Trivić, Uroš Stojadinović
Сажетак
U radu je prezentovana šira slika tektonske evolucije ugljevičkog basena, kao i Dinarida uopšte. Prikazani su litostratigrafski odnosi istraživanog područja, kao i
kratak pregled tektonskih jedinica koje se nalaze u domenu basena. Najveća pažnja posvećena je kinematskoj analizi rasjednih struktura i interpretaciji podataka u svjetlu tektonske evolucije basena.
Ugljevički basen zapunjen je oligocensko-miocenskim sedimentima, a njegovu osnovu grade paleozojsko-mezozojske formacije. Najstarije tvorevine na ovom području su permski sedimenti. Trijaski i kredni deponati, uglavnom krečnjaci, reprezent su tvorevina nastalih tokom mezozoika. Paleogeno-neogene tvorevine izgrađuju najveći dio istraživanog prostora, a najmlađe naslage predstavljene su kvartarnim deponatima. U tektonskom kontekstu ugljevički basen je pozicioniran u domenu unutrašnjih Dinarida na kontaktu sa Panonskim basenom. U podini neogenih sedimenata nalaze se jedinice Jadar – Kopaonik i Zapadno Vardarski ofioliti.
Rezultati kinematske analize svjedoče o postojanju dvije deformacione faze koje su oblikovale ugljevički basen, faza ekstenzije i faza kompresije. Ekstenzija je bila dvosmjerno orijentisana: ekstenzija upravna na orogen Dinarida ispoljena
generalno po pravcu SI-JZ, i ekstenzija paralelna orogenu ispoljena generalno po pravcu SZ-JI. Takođe, kinematska analiza pokazala je da postoji migracija ekstenzije po oba navedena pravca, koja se može interpretirati kao rezultat rotacije orogena u vremenu od oligocena kroz miocen. Ovakvo složeno ekstenziono naponsko polje rezultat je interferencije uticaja regresivnog povlačenja okeanske litosfere u području Karpata i efekata povlačenja subdukovane okeanske kore u domenu Dinarida. Krajem neogena ekstenziju je smijenila kompresija praćena inverzijom ugljevičkog oligocensko-miocenskog basena, što je prepoznato kao drugi značajni deformacioni događaj koji je afektirao basen. U ovoj tektonskoj fazi, kao rezultat indentacije adrijske mikroploče, aktivirani su sistemi reversnih i transkurentnih rasjeda različite orijentacije.
Novi podaci koji su prezentovani u tekstu potvrdili su da je područje tektonski veoma složeno i unaprijedili poznavanje tektonske evolucije ovog prostora.
kratak pregled tektonskih jedinica koje se nalaze u domenu basena. Najveća pažnja posvećena je kinematskoj analizi rasjednih struktura i interpretaciji podataka u svjetlu tektonske evolucije basena.
Ugljevički basen zapunjen je oligocensko-miocenskim sedimentima, a njegovu osnovu grade paleozojsko-mezozojske formacije. Najstarije tvorevine na ovom području su permski sedimenti. Trijaski i kredni deponati, uglavnom krečnjaci, reprezent su tvorevina nastalih tokom mezozoika. Paleogeno-neogene tvorevine izgrađuju najveći dio istraživanog prostora, a najmlađe naslage predstavljene su kvartarnim deponatima. U tektonskom kontekstu ugljevički basen je pozicioniran u domenu unutrašnjih Dinarida na kontaktu sa Panonskim basenom. U podini neogenih sedimenata nalaze se jedinice Jadar – Kopaonik i Zapadno Vardarski ofioliti.
Rezultati kinematske analize svjedoče o postojanju dvije deformacione faze koje su oblikovale ugljevički basen, faza ekstenzije i faza kompresije. Ekstenzija je bila dvosmjerno orijentisana: ekstenzija upravna na orogen Dinarida ispoljena
generalno po pravcu SI-JZ, i ekstenzija paralelna orogenu ispoljena generalno po pravcu SZ-JI. Takođe, kinematska analiza pokazala je da postoji migracija ekstenzije po oba navedena pravca, koja se može interpretirati kao rezultat rotacije orogena u vremenu od oligocena kroz miocen. Ovakvo složeno ekstenziono naponsko polje rezultat je interferencije uticaja regresivnog povlačenja okeanske litosfere u području Karpata i efekata povlačenja subdukovane okeanske kore u domenu Dinarida. Krajem neogena ekstenziju je smijenila kompresija praćena inverzijom ugljevičkog oligocensko-miocenskog basena, što je prepoznato kao drugi značajni deformacioni događaj koji je afektirao basen. U ovoj tektonskoj fazi, kao rezultat indentacije adrijske mikroploče, aktivirani su sistemi reversnih i transkurentnih rasjeda različite orijentacije.
Novi podaci koji su prezentovani u tekstu potvrdili su da je područje tektonski veoma složeno i unaprijedili poznavanje tektonske evolucije ovog prostora.
Кључне речи на српском (одвојене знаком ", ")
oligocensko-miocenski basen, dvosmjerna ekstenzija, supsidencija, kompresija, inverzija.
Број страна
56
Ниво приступа
Затворени приступ
Лиценца
0. All rights reserved
Формат дигиталне датотеке
.pdf