Претрага
224 items
-
Површинско распадање керсантита из Тешића мајдана у корелацији са начином обраде на примеру малог степеништа (Београдска тврђава)
Невенка Новаковић (2024)Архитектуру Београда на прелазу 19. у 20. век обележила је употреба керсантита из каменолома Тешића мајдана. Kao камен високих декоративних својстава, керсантит је коришћен за јавне споменике, делове или потпуну изградњу објеката (Народна скупштина Србије, Мало степениште, Народни музеј и др.). Како очување споменика културе изискује познавање својстава уграђеног камена, истраживања су обухватила детаљно проучавање петролошких, хемијских и физичких карактеристика керсантита из Тешића мајданa и узорака камена из споменика Мало степениште (студија случаја). Након детаљног мапирања стања керсантита, лабораторијских ...керсантит, Мало степениште, споменик културе, архитектонски камен, физичко-хемијско распадање, мапирање, форме распадања, површинска обрадаНевенка Новаковић. Површинско распадање керсантита из Тешића мајдана у корелацији са начином обраде на примеру малог степеништа (Београдска тврђава), Београд : [Н. Новаковић], 2024
-
SASA Dictionary as the Gold Standard for Good Dictionary Examples for Serbian
Ranka Stanković, Branislava Šandrih, Rada Stijović, Cvetana Krstev, Duško Vitas, Aleksandra Marković (2019)У овом раду представљамо модел за избор добрих примера за речник српског језика и развој иницијалних компоненти модела. Метода која се користи заснива се на детаљној анализи различитих лексичких и синтактичких карактеристика у корпусу састављених од примера из пет дигитализованих свезака речника САНУ. Почетни скуп функција био је инспирисан сличним приступом и за друге језике. Дистрибуција карактеристика примера из овог корпуса упоређује се са карактеристиком дистрибуције узорака реченица ексцерпираних из корпуса који садрже различите текстове. Анализа је показала да ...Српски, добри примери из речника, аутоматизација израде речника, издвајање својстава, Машинско учење... also excerpted. The SASA dictionary contains only a small portion of these citations because of the described selection criteria. 2 Упутство за обраду Речника, Београд: Институт за српск(охрватск)и језик САНУ (рукопис), 1959. и (допуњено) 2017 [A Style Guide for Dictionary-Making, Belgrade: SASA ...
... 2019 Rečnika srpskohrvatskog književnog i narodnog jezika SANU i Instituta za srpskohrvatski jezik. In IV međunarodni naučni skup „Računarska obrada jezičkih podataka”, Portorož: Institut Jožef Stefan, pp. 375–384 [Possibility for modernizing the development of the dictionary on the example of ...Ranka Stanković, Branislava Šandrih, Rada Stijović, Cvetana Krstev, Duško Vitas, Aleksandra Marković. "SASA Dictionary as the Gold Standard for Good Dictionary Examples for Serbian" in Electronic lexicography in the 21st century. Proceedings of the eLex 2019 conference , Lexical Computing CZ, s.r.o. (2019)
-
FrameNet Lexical Database: Presenting a Few Frames Within the Risk Domain
U radu se daje kratak prikaz teorije semantike okvira, na kojoj je zasnovana leksička baza Frejmnet. Predstavljena je koncepcija ove mreže, kao i mogućnosti njene primene. Predstavljena je i leksička analiza koja se primenjuje u projektu izrade Frejmneta i ukazano na razlike između analize zasnovane na okviru u odnosu na analizu zasnovanu na reči. Zatim je prikazano nekoliko povezanih okvira koje prizivaju reči iz domena rizika. U radu je predstavljena i platforma NLTК pomoću koje se mogu koristiti ...Aleksandra Marković, Ranka Stanković, Natalija Tomić, Olivera Kitanović. "FrameNet Lexical Database: Presenting a Few Frames Within the Risk Domain" in Infotheca, Faculty of Philology, University of Belgrade (2021). https://doi.org/10.18485/infotheca.2021.21.1.1
-
Споменица 1991. – 2015. година: 135 година геологије и 70 година рударства на Универзитету у Београду
... конструисања 2+2 6 Технологија машинске обраде 2+2 5 Преносници снаге на рударским машинама 3+2 6 Преносници снаге на рударским машинама 2+2 6 Основи конструисања 2+2 5 Технологија машинске обраде 3+2 6 Технологија машинске обраде 2+2 6 Машине за површинску експлоатацију ...
... savremenoj tehno- logiji obrade metala. Podzemni radovi, 3, RGF Beograd, str. 51–56. ĐAJIĆ N., TANASKOVIĆ T., ĐUKANOVIĆ N., 1994: Definisanje modela proračuna distributivne gasne mreže, 21 YUSIMOPSYS 94, str. 563–566, Kotor. TRIFUNOVIĆ P., ĐUKANOVIĆ N., 1995: Tehnološki postupci obrade metala primenom ...
... 6. Обрада метала 2+2 2+2 7. Механика стена и тла 2+1 2+1 8. Примена рачунара у рударству - 2+2 9. Техничка заштита - 2+2 14+12 16+14 10. Страни језик (1+1) (1+1) Теренска настава из предмета Хидрауличне и пнеуматске машине у рударству, Електричне машине и уређаји у рударству и Обрада метала ...главни и одговорни уредник Душан Поломчић. Споменица 1991. – 2015. година: 135 година геологије и 70 година рударства на Универзитету у Београду, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2016
-
Inhibitory effect of platinum and ruthenium bipyridyl complexes on porcine pancreatic phospholipase A2
Tina Kamčeva, Jörg Flemmig, Bojana Damnjanović, Jürgen Arnhold, Aleksandar Mijatović, Marijana Petković (2011)Fosfolipaza pankreasa A2 (PLA2) igra važnu ulogu u ćelijskoj homeostazi kao iu procesu karcinogeneze. Efekti metalo-lekova koji se koriste kao hemoterapeutici na aktivnost ovog enzima nisu poznati. U ovom radu, interakcija između PLA2 svinjskog pankreasa i dva odabrana kompleksa prelaznih metala — tetrahloro(bipiridin) platine(IV) ([PtCl4(bipi)]) i dihloro (bipiridin) rutenijum(III)hlorida ([RuCl2(bipi)2) ]Cl)—proučavana je. Laserska desorpcija/jonizacija uz pomoć matriksa, vremenska masa spektrometrija (MALDI-TOF MS) i fluorescentna spektroskopija korišćeni su za analizu aktivnosti enzima u odsustvu i prisustvu metalnih kompleksa i za ...Tina Kamčeva, Jörg Flemmig, Bojana Damnjanović, Jürgen Arnhold, Aleksandar Mijatović, Marijana Petković. "Inhibitory effect of platinum and ruthenium bipyridyl complexes on porcine pancreatic phospholipase A2" in Metallomics, Oxford University Press (OUP) (2011). https://doi.org/10.1039/c1mt00088h
-
Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine
Obrenovac i okolna naselja su tokom 2014. godine zbog poplava u Srbiji pretpeli veliku materijalnu štetu, a pored brojnih privrednih preduzeća ozbiljno je bio ugrožen i sistem vodosnabdevanja. Izvorište „Vić bare“ za vodosnabdevanje grada u selu Zabrežje, na Savi, u potpunosti je potopljeno, a vodovodna mreža, u pojedinim delovima već veoma stara, dodatno je oštećena. Poslednjih nekoliko decenija kao glavni razlozi za probleme u vodosnabdevanju Obrenovca isticane su nedovoljne rezerve podzemnih voda na izvorištu. Novijim istraživanjima utvrđene su rezerve ...... kojeg se distribuira 70-100 l/s vode. Sistem u Bariču nije bio predmet istraživanja u ovom radu, obzirom na karakter proiz- vodnje, tehnološkom obradom površinske vode. Od ukupno 29 naselja opštine, u 21 naselju je po- tpuno ili delimično izgrađena vodvodna mreža. Sistem vodosnabdevanja čini ...Bojan Hajdin, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine" in Tehnika, Beograd : Savez inženjera i tehničara Srbije (2017). https://doi.org/10.5937/tehnika1705675H
-
Geonasleđe Golije i Peštera
Ljiljana V. Grujičić-Tešić (2017-09-01)Sprovedena istraživanja u ovoj studiji obuhvatila su izdvajanje, opis, evaluaciju i valorizaciju objekata geonasleđa u cilju razvoja istraživane oblasti sa stanovišta geonauka, geoturizma i geoekologije. Na izučavanom području objekti geonasleđa su evidentirani, interpretirani, vrednovani i kategorisani, dat je predlog promocije geoobjekata, i na kraju predložena dopuna inventara objekata geonasleđa Srbije.U protekle četiri godine, na kompleksu geotopa Golije i Peštera istražena su geološka svojstva stena (tip stene, starost, fosilni sadržaj, morfološke i hidrogeološke karakteristike itd.), na osnovu čega je bilo ...... je donjotrijaskim klastitima i srednje trijaskim karbonatima. Jurski ofiolitski melanž sastoji se od alevrolitskog do peščarsko-alevrolitskog matriksa u kome se nalaze uklopljeni blokovi rožnaca, karbonata, kao i magmatita (dijabazi, spiliti, peridotiti i gabrovi). Sedimentacija u kredi započinje ...
... V. Grujičić - Tešić Doktorska disertacilja GEONASLEĐE GOLIJE I PEŠTERA 17 4. OPŠTI PODACI O ISTRAŽIVANOM PROSTORU Područje, koje je obrađeno ovim radom obuhvata planinu Goliju i Peštersku visoravan. U morfološkom pogledu istraživani teren je uglavnom brdovito-planinski i pripada oblasti ...
... Srbije, područje zaštite podeljeno je na tri zone zaštite prema stepenu/režimu zaštite (“Službeni glasnik RS” br. 45/01). Deo tih objekata je obrađen po projektu Inventar objekata geonasleđa Srbije, Nacionalnog saveta za geonasleđe Srbije 1996.godine. Izdvojeno je dvanaest objekata geonasleđa ...Ljiljana V. Grujičić-Tešić. "Geonasleđe Golije i Peštera" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2017-09-01)
-
Elektromagnetska sprega sistema litosfera-atmosfera-jonosfera
Aleksandra B. Kolarski (2016-08-25)Radio talasi vrlo niskih frekvencija VLF (eng. Very Low Frequency) frekventnog opsega od 3 do 30 kHz, koji se prostiru talasovodom Zemlja-jonosfera (50 -90 km) su, kao što je poznato, efikasni i nezamenljivi u osmatranju pojava u niskoj jonosferi, sa tla...prostiranje talasa vrlo niskih frekvencija, talasovod Zemlja-jonosfera, globalno električno kolo, atmosfersko električno pražnjenje, kratkotrajne svetlosne pojave... Detektovane TLE i LEP pojave na osnovu analize VLF signala......................................................…………......………... 49 5.1. Analiza i obrada podataka VLF signala………….....…...………… 49 5.1.1. Promene parametara propagacije VLF signala…………….....……...……… 50 5.2. Modeliranje amplitude i ...
... …….……… 53 6. Rezultati i diskusija rezultata…………………....…………. 56 6.1. Analiza podataka VLF signala snimljenih sistemom AbsPAL....... 56 6.2. Obrada podataka VLF signala snimljenih sistemom AbsPAL....... 70 6.1.1. Određivanje koncentracije elektrona talasovoda u uslovima VLF poremećaja vezanih ...
... izazvane atmosferskim pražnjenjima, TLE i LEP pojavama, ispitivane su na osnovu promena parametara propagacije VLF talasa. 5.1. Analiza i obrada podataka VLF signala Prijem i registrovanje VLF signala izvršeno je pomoću sistema AbsPAL lociranog u Beogradu (44.85 S; 20.38 I), u Institutu ...Aleksandra B. Kolarski. "Elektromagnetska sprega sistema litosfera-atmosfera-jonosfera" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-25)
-
Poboljšanje geotehničkih uslova izgradnje nasipa upotrebom geosintetika
Anastasija Radovanović (2024)Za potrebe izrade rada na Master akademskim studijama ,,Rudarsko-geološkog fakulteta,,, studijskog programa Geotehnika, pod mentorstvom prof. dr Gordane Hadži-Niković , izvršena je detaljna analiza stabilnosti kosina nasipa na Vranjskoj petlji. Geotehnička istraţivanja i ispitivanja terena izveo je “Zavod za geotehniku iz Instituta za puteve a.d. Beograd”, a investitor je “Javno preduzeće, Putevi Srbije”.Metodološki pristup koji je korišćen za analizu stabilnosti kosina nasipa jeste kabinetsko istraživanje dostavljene dokumentacije i geostatički proračuni analize stabilnosti kosina nasipa, korišćenjem savremenih softverskih alata.Krajnji zaključak izvedenih istraţivanja je da ...... razdvajanje materijala. Danas postoji više načina za proizvodnju geomreža. Najprostiji način je tzv. bušena folija od polimernog materijala bez ikakve obrade. Ovakav način proizvodnje geomreža se danas uglavnom ne koristi. Mogući način proizvodnje geomreža Je pomoću zavarivanja vlakana ili traka prethodno ...
... ulogu su imali fluvijalni, padinski i proces površinskog raspadanja, a takođe su uočeni ı proluvijalni oblici reljefa. U ovom poglavlju biće obrađeni oni procesi koji su imali dominantnu ulogu u formiranju krupnih morfoskulpturnih cjelina reljefa. Zahvaćenost područja procesom površinskog raspadanja ...
... učinka tkanja ili pletenja. Osnovne operacije kod proizvodnje netkanih geotekstila su: priprema vlakana, izrada runa, učvršćenje runa i naknadna obrada. Za izradu runa (vlakna složena u sloj) se koristi više načina kao što su mehanički i hemijski. Učvršćivanje runa se može izvesti pomoću mehaničkog ...Anastasija Radovanović. Poboljšanje geotehničkih uslova izgradnje nasipa upotrebom geosintetika, 2024
-
Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa
Razvoj paralelizovanih korpusa zahteva pripremu paralelnih tekstova za njihovu integraciju u paralelizovani korpus. Reč je o jednom kompleksnom zadatku koji se može rešiti na različite načine, i koji mora da se odvija u nekoliko koraka. U ovom radu najpre je iznet postupak pripreme paralelnih tekstova za paralelizovani korpus koji se koristi u Grupi za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu. Potom je dat kratak pregled programa (XAlign, Concordancier, WS4LR), odnosno softverskih alata koji se pri tome koriste. Nedostatak udobnog okruženja ...... w3schools.com/dtd/default.asp 3 • statističke (zasnovane na broju reči ili karaktera) • leksičke (koje se primenjuju na prethodno leksički obrađene tekstove i koriste eksterne lingvističke resurse, npr. rečnike) • leksičko/statističke (kombinuju dobre strane prethodne dve grupe metoda) Koja ...Ivan Obradović, Ranka Stanković, Miloš Utvić. "Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa" in Zbornik radova međunarodnog simpozijuma Razlike između bosanskog/bošnjačkog, hrvatskog i srpskog jezika, Graz, Austria, April 2007, - (2007)
-
Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина
Dragoslav R. Banjak (2016-08-25)Упркос неповољном временском и просторном распореду, воде су најзначајнијиприродни ресурс Источне Херцеговине. Ова чињеница довела је до реализацијепројекта „Вишенамјенског хидросистема Требишњица“, којим је, премаМилановићу (2006), до сада обухваћено: седам хидроелектрана, шестакумулација, шест брана, шест тунела укупне дужине 59,7 km, неколикоприступних тунела, 62,5 km бетонског канала кроз Попово поље, канал крозДабарско (6750 m) и Фатничко поље (2770 m) и систем тунел-канал или цјевоводпрема Дубравама.У почетку са доминантним енергетским предзнаком, концепција јетрансформисана у интегрално рјешење вишенамјенског коришћења и заштитевода и животне ...хидрогеохемијски процеси, мултиваријантна статистичкаанализа, инверзно геохемијско моделовање, квалитет воде, употребиљивост водеза наводњавање, слив Требишњице... 12 3.3. Клима За потребе анализе климатских карактеристика слива Требишњице обрађено је више климатских елемената, и то: температура ваздуха, падавине, релативна влажност ваздуха и облачност. Периоди обраде наведених елемената углавном се међусобно разликују, зависно од расположивих података ...
... података у хидрометеоролошким базама, и могућности њихове оцјене примјеном уобичајних статистичких метода. Температура ваздуха је обрађена за период 1961-2010. године, али су у обзир узети само подаци посљедње стандардне климатолошке нормале (1961-1990. године). Температуре су осматране на станицама ...
... разлика средњих мјесечних температура (Δt) потпуног низа и низа са искљученим подацима станице без прекида у мјерењу. Падавине у сливу Требишњице обрађене су за период 1961-2010. године, на основу података са 21 станице из слива, и то: Горњи Грбеши, Гранчарево, Добромани-Жаково, Драчево, Ждријеловићи ...Dragoslav R. Banjak. "Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-25)
-
Методологија интегралне анализе сценарија енергетског развоја
Александар Маџаревић (2019)енергетска безбедност, сценарио развоја, фази логика, сигурност снабдевања, доступност, расположивост, природни гас... за начин попуњавања самог упитника. Резултати упитника настају обрадом сакупљених података класичним математичким методама закона статистике. Пример: У табели 5.1 се налази општи пример сакупљених података експертске анализе и њихова обрада. Нека је n аналитичара разматрало парцијалне индикаторе Aдми ...
... сти, али и бити изграђена на основу искустава експерата. Базирана је на природном језику и може се комбиновати са уобичајним техникама контроле и обраде. Основна предност лежи у моделовању двосмислемих и нејасних информација (Haans M., 2005). Фази скуп FS се дефинише као скуп уређених парова {X, μFS(x)} ...
... поступка, обавља се сакупљање података, које може бити статистичко (засновано на калкулацији, резултату софтверског модела, пројекцијама, статистичкој обради и сл.) или засновано на експертској анализи, тј. ставу и суду експерата. Након тога се подаци класификују и у адекватној форми уносе у сам модел интегралне ...Александар Маџаревић. Методологија интегралне анализе сценарија енергетског развоја, Рударско-геолошки факултет, 2019
-
Primena AHP и WoEmetode u proceni podložnosti terena na kliženje za područje opštine Krupanj
Biljana Abolmasov, Jelka Krušić, Katarina Andrejev, Miloš Marjanović, Ranka Stanković, Uroš Đurić (2017)... terenskih istraživanja potvrđe- no. Na taj način je na oleati izdvojeno pet klasa. Oleata korišćenja zemljišta (parametar M 6 ) je for- mirana obradom podataka Corine Land Cover 2012, gde je na osnovu rasporeda gustine vegetacionog pokrivača, odnosno sveukupne namene zemljišta izvršena procena ...Biljana Abolmasov, Jelka Krušić, Katarina Andrejev, Miloš Marjanović, Ranka Stanković, Uroš Đurić . "Primena AHP и WoEmetode u proceni podložnosti terena na kliženje za područje opštine Krupanj" in Izgradnja, Beograd : Udruženje inženjera građevinarstva, geotehnike, arhitekture i urbanista Izgradnja (2017): 239-246
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... granodiorita, andezita, škriljaca, itd., duž kojih se ostvaruje cirkulacija mineralnih voda, što za posledicu ima silifikaciju i kaolinizaciju stenskog matriksa (Petrović Pantić, 2014). Zastupljeni tipovi izdani šireg područja Vranjske Banje prikazani su na Slici 1.49. Uvod 67 Slika 1.49 ...
... za dubinsko uzimanje uzoraka), pri čemu je pre uzorkovanja bilo neophodno termički obraditi bocu za dubinsko uzimanje uzoraka. Kod kaptažnih objekata (česmi), pre uzorkovanja bilo je neophodno slavinu termički obraditi, nakon čega se pusti da mineralna voda teče tri do pet minuta, a potom sledi punjenje ...
... biofilma doprinosi narušavanju estetskih efekata vodenih površina. U kanalizacionim sistemima razvijaju se procesi biodeterioracije, dok u procesu obrade vode reverznom osmozom, formiranje biofilma utiče na smanjenu membransku propustljivost i degradaciju materijala (Montana Satate University, Center ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021
-
Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)
Kostadin J. Jovanov (2016-06-24)Leţišta uglja „Suvodol“, „Brod-Gneotino“ su u eksploataciji, a leţište uglja „Ţivojno“je u fazi pripremi. Nalaze se u krajnjem jugoistočnom i juţnom delu Pelagonijskekotline. Sva tri leţišta stvorena su u neogenim sedimentima u jezerskim uslovimasedimentacije u zoni kontakta sa prekambrijumskim kristalastim stenama. Kod sva trileţišta ugalja se javljaju više slojeva različite debljine, u okviru kojih se nalaze klastičnisedimenti (gline, peskovi i dr.). U podini ugljenog basena nalaze se kristalaste steneprekambrijumske starosti.Teren u okolini leţišta uglja karakteriše se umereno kontinentalnom klimom, ...ugalj, podzemne vode, površinske vode, neogeni kompleks, izdani,transmisibilnost, nivo podzemne vode, sniţenje nivoa... su ove vode agresivne na beton i rudničku opremu. Radi povećanog prisustva soli i gasa CO2, prisutna je ugljenokiselinska agresivnost. Opšta kiselinska agresivnost, koja moţe da izazove koroziju na beton javlja se kod voda koje imaju veliki sadrţaj vodonikovog jona. To su vode uglavnom u okviru ...
... ugljenog sloja leţišta „Suvodol“ (na osnovu rezultata granulometrijskih analiza) Hidrogeološki parametri krovinske izdan dobijeni su i na osnovu obrade rezultata opita crpenja vode iz bunara (tabela 3.2). Tabela 3.2. Hidrogeološki parametri krovinske izdani (KI) glavnog ugljenog sloja leţišta ...
... odlikuju arteskim i subarteskim nivoom (oko -1,5 m). Srednja vrednost koeficijenta filtracije i transmisibilnosti vodonosne sredine dobijene su obradom podataka opitnog crpenja i iznose Ksr=8,67x10 -4 m/s i Tsr=4,2x10 -3 m 2/s. Optimalna izdašnost pojedinačnih bunara iznosi oko 5,0 l/s. ...Kostadin J. Jovanov. "Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-24)
-
Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu
Marjan M. Hudej (2014-02-03)osetljivost i rizik. Više pobuda generiše ovakvu atribuciju. Prva je, multivarijabilnostambijentalnih uslova i funkcionalna i strukturna složenost rudarskih sistema (čovek -priroda (radna sredina) - mašina – okruženje); Druga se odnosi na ne postojanje opštenaučne saglasnosti oko ocene pogodnosti modela za podršku odlučivanju i upravljanje.Treća, ako bi saglasnost i postojala, nije sigurno da bi raspoloživi modeli, metode i taktike,dale ekvivalentne rezultate za iste rudničke uslove. Četvrta, sistemske nauke još uveknemaju opšte prihvaćen i u praksi primenljiv algoritam izbora najboljeg rešenja ...... Izbor matematičko-modelskih platformi za obradu problema. 4. Prilagođavanje početnog matričnog modela specifičnostima matematičko-modelskih platformi. 5. Multimodelska obrada. 6. Analiza ishodnih rezultata multimodelske obrade. 7. Odluka o daljem toku obrade: 7.1. Značajna prvorangirana alternativa: ...
... brojevima u konzistenciji sa prirodom realnih parametara kojima se definišu OPMLU, razvijen je OPMLU model na bazi fazi analitičke hijerarhijske obrade (FAHP – Fuzzy analytical Hierarchy Processing). Model je primenjen na primeru rudnika bakra Sungun na severozapadu Irana. Marjan Hudej, doktorska ...
... parametara (alternativa, kriterijuma/atributa, težina, preferencija, uslova, ...); 2. Multimodelski pristup, podrazumeva paralelnu matematičko-modelsku obradu problema sa istim polaznim parametrima i na više modelskih platformi; 3. Kontrola izbora ishodnog rešenja, podrazumeva analizu dobijenih multimodelskih ...Marjan M. Hudej. "Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-02-03)
-
Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu
Marjan M. Hudej (2014-02-03)osetljivost i rizik. Više pobuda generiše ovakvu atribuciju. Prva je, multivarijabilnostambijentalnih uslova i funkcionalna i strukturna složenost rudarskih sistema (čovek -priroda (radna sredina) - mašina – okruženje); Druga se odnosi na ne postojanje opštenaučne saglasnosti oko ocene pogodnosti modela za podršku odlučivanju i upravljanje.Treća, ako bi saglasnost i postojala, nije sigurno da bi raspoloživi modeli, metode i taktike,dale ekvivalentne rezultate za iste rudničke uslove. Četvrta, sistemske nauke još uveknemaju opšte prihvaćen i u praksi primenljiv algoritam izbora najboljeg rešenja ...... Izbor matematičko-modelskih platformi za obradu problema. 4. Prilagođavanje početnog matričnog modela specifičnostima matematičko-modelskih platformi. 5. Multimodelska obrada. 6. Analiza ishodnih rezultata multimodelske obrade. 7. Odluka o daljem toku obrade: 7.1. Značajna prvorangirana alternativa: ...
... brojevima u konzistenciji sa prirodom realnih parametara kojima se definišu OPMLU, razvijen je OPMLU model na bazi fazi analitičke hijerarhijske obrade (FAHP – Fuzzy analytical Hierarchy Processing). Model je primenjen na primeru rudnika bakra Sungun na severozapadu Irana. Marjan Hudej, doktorska ...
... parametara (alternativa, kriterijuma/atributa, težina, preferencija, uslova, ...); 2. Multimodelski pristup, podrazumeva paralelnu matematičko-modelsku obradu problema sa istim polaznim parametrima i na više modelskih platformi; 3. Kontrola izbora ishodnog rešenja, podrazumeva analizu dobijenih multimodelskih ...Marjan M. Hudej. "Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-02-03)
-
Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata
Rudarstvo je industrija koja se nosi sa različitim vrstama neizvesnosti i rizika zbog svoje prirode i specifičnosti. Neizvesnost u rudarstvu može poticati iz različitih izvora i uticati na različite aspekte rudarskih projekata. Kao jedan od dominantnih faktora, ističe se geološka neizvesnost. Geološka neizvesnost igra ključnu ulogu u rudarstvu i može značajno uticati na procenu resursa i rezervi, planiranje eksploatacije, ekonomsku isplativost i upravljanje rizicima. Ova neizvesnost se ne može eliminisati, ali se uz primenu adekvatnih standarda i zakona može ...... and Day D., 1999) Procena mineralnih resursa/rezervi sprovodi se kroz sledeće četiri faze (Milensko Savić, Mile Bugarin, 2019): • Prikupljanje, obrada i kontrola podataka, • Geološka interpretaciju ı modeliranje, • Analizaiprocena sadržaja,i • Procenai kontrola rizika. Procena resursa treba ...Petar Marković, Dejan Stevanović, Mirjana Banković. "Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata" in XI Međunarodna konferencija "Ugalj i kritični minerali 2023", CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Минерагенија зеолитских туфова Србије
Vladan Kašić (2018-02-05)Лежишта наших зеолитских туфова (Златокоп, Игрош, Јабланица 1, Беочин, Топоница и Сланци) која су овде била предмет детаљних истраживања, просторно и генетски везана су за вулканске и вулканокластичне стене маринских средина сенонске и неогенске старости и језерске седименте неогене старости и настала су као продукт девитрификације вулканског стакла.Током лабораторијских испитивања при изради ове докторске дисертације, примењене су следеће аналитичке методе: оптичка испитивања петрографских препарата; рендгенска дифракција праха (XRD); скенирајућа електронска микроскопија (СЕМ метода); хемијска карактеризација зеолитских туфова у оквиру ...... што у природи образају крупне, скоро мономинералне концентрације са неопходним корисним карактеристикама (особинама) (имају високу термичку и киселинску стабилност, високи капацитет катјонске измене >130меq/100г, одсуство тешких метала и др.) Клиноптилолит-хојландитска серија минерала (ХЕУ-тип ...
... за екстракцију радионуклида из дренажних вода у нуклеарним постројењима. Василечко и сарадници (Vasylechko et al., 2003) су показали да се киселинским третирањем зеолита добија ефикасни адсорбент Cd. У динамичким 125 условима (експерименти са колоном), H+ -зеолит је адсорбовао Cd 2+ у ...
... стабилност и велика распрострањеност чини зеолите прихватљивим материјалима за испитивање уклањања радионуклида из контаминираних земљишта и вода. Киселински третиран зеолит (H-облик) најчешће се добија јонском изменом природног зеолита са амонијачним јонима, а затим жарењем амонијачног облика зеолита ...Vladan Kašić. "Минерагенија зеолитских туфова Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-02-05)
-
Optimizacija površinskog kopa Ciganuša – Škorac
Vasilije Zejak (2024)U radu se govori o značaju optimizacije u savremenom rudarstvu i kako nam to softveri štede vreme, novac i olakšavaju procese planiranja.Konkretno u izradi ovog rada korišćen je softverski paket Whittle.Da bi se optimizacije mogla uspešno sprovesti, potrebno je konstruisati pre svega blok model ležišta kao i definisati niz tehno – ekonomskih parametara. Na osnovu tih podataka definiše se optimalna kontura i dinamika razvoja radova. U skladu sa definisanim podaci i odgovarajućim podlogama definisana je optimalna kontura površinskog kopa Ciganuša ...optimizacija, površinski kop Ciganuša - Škorac, blok model, strateško planiranje, optimalna kontura, dinamika razvoja, fazni razvoj... na najbolji moguću način. Razvojem računara, ručna dugotrajna i skupa obrada podataka, danas je znatno ubrzana ı pojednostavljena. Računari su omogućili skladištenje velikog broja podataka, a razvoj softvera Je omogućio obradu istih. Osim toga omogućili su i promenu parametara u nekim proračunima ...
... optimizacije za više promena parametara, i donošenje krajnje odluke na osnovu svih dobijnih rezultata. Osim definisanja optimalne konutre mora se obraditi pažnja i na definisanja faza razvoja radova. Odabir pravih faza razvoja ključan je za održanje NPV kao i kvaliteta rude koja mora da se dostavi ...
... predvideti količine i sadržaj rude zahvaćene eksploataciom. Procena mineralnih resursa/rezervi se sprovodi u sldećim koracima: • Prikupljanje, obrada ı kontrola podataka • Geološka interpretacija ı modeliranje • Analizaiprocena sadržaja • Procena i kontrola rizika 3.6.1 Podela geoloških modela ...Vasilije Zejak. Optimizacija površinskog kopa Ciganuša – Škorac, 2024