Претрага
427 items
-
Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu
Olivera Kitanović (2021)Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistika... 2003; Knublauch et al. 2004). Poslednjih godina agilni pristup razvoju softvera je inspirisao istraživače da koriste agilnu metodologiju za razvoj ontologije, odnosno da usvoje agilne principe i praksu u razvoju ontologije. Razvoj platforme podrazumeva da se različite ontološke aktivnosti pretoče ...
... disertaciju. Razvoj digitalnih resursa za rudarsku terminologiju kontinuirana je aktivnost na Rudarsko-geološkom fakultetu već nekoliko godina. Počelo se sa istraživanjima vezanim za razvoj ontologije rudarske opreme (Stanković et al. 2012), u skladu sa drugim istraživanjima usmerenim na razvoj dvojezičnih ...
... udese. 97 4.6. Razvoj ontologije u Protégé 4.6.1. Koncept razvoja ontologije Protégé je alat za izgradnju ontologija, koji je otvorenog koda i ima veliku primenu u praksi, a razvija se na Univerzitetu Stanford u Americi (Horridge et al. 2004). Koristi se generalno za razvoj sistema zasnovanih ...Olivera Kitanović. Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu, Beograd : [O. Kitanović], 2021
-
Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A
Isidora Veljanoski (2024)U ovom radu opisana je primena CCUS tehnologija u kompaniji NIS i na koji način treba da se optimizuje da bi projekat bio rentabilan.U prvom i drugom poglavlju opisani su energetski trendovi i tranzicije, razvojni mehanizmi za regulisanje emisije gasova staklene baste i o ugljen-dioksidu kao hemijskom jedinjenju i šta je to CCUS.U trećem, četvrtom i petom poglavlju je detaljnije opisano izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje ugljen-dioksida.Šesto poglavlje i sedmo poglavlje obuhvataju rešenja za razvoj i realizaciju CCUS projekata ...energetski trendovi, ugljen-dioksid, CCUS, izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje CO2, ležište, ekonomija projekta... ekološke krize. Poseban doprinos održivom razvoju daje sektor energetike i to kroz ostvarenje primarnog cilja povećanja udela obnovljive energije u globalnom energetskom bilansu. Posledično, zemlje širom sveta usvajaju nacionalne strategije razvoja u pomenutoj oblasti. Posledično, zemlje širom ...
... ovim projektima služi za dalje tehnološko unapređivanje budućih projekata. I?! 29 6. RAZMATRANJE KONCEPTUALNIH REŠENJA RAZVOJA CCUS Konceptualno rešenje razvoja CCUS/EOR projekata ı dugoročnih planova realizacije se razmatra kroz postavljanje ciljeva ı zadataka koje treba rešiti da bi se ...
... poglavlju je detaljnije opisano izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje ugljen-dioksida. Šesto poglavlje i sedmo poglavlje obuhvataju rešenja za razvoj i realizaciju CCUS projekata kao, dok osmo poglavlje obuhvata karakteristike ležišta, primer urađenog ekonomskog modela , rizici i aktivnosti za ...Isidora Veljanoski. Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A, 2024
-
Geoheritage and Mining Heritage in the Promotion of Theme Parks: An Example of the National Park Đerdap (Carpathian-Balkan Thrust-And-Fold Belt, Eastern Serbia)
The National Park Đerdap (eastern Serbia, vicinity of the Danube River) occupies a segment of the Carpathian-Balkan fold-and-thrust belt and has a significant geoheritage potential, accounting for the impressive natural (geological) and cultural legacy. In addition to the extraordinary orogenic-type landscape or nappe-stacked mountainous configura tion, the region contains evidence of ancient mining activities, uncovered within its immediate neighbourhood. The ancient mining activities date back a few thousand years ago and represent a solid ground for the idea of ...Karpatobalkanski pojas nabora i navlaka, Geopark Djerdap, Tematski park "Muzej rudarstva", Konzervacija, Održivi razvoj, Geotopi, SrbijaIvana Mojsić Velikić, Dragoman Rabrenović, Danica Srećković-Batoćanin, Darko Spahić. "Geoheritage and Mining Heritage in the Promotion of Theme Parks: An Example of the National Park Đerdap (Carpathian-Balkan Thrust-And-Fold Belt, Eastern Serbia)" in Geoheritage, Springer Science and Business Media LLC (2022). https://doi.org/10.1007/s12371-022-00735-3
-
Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata
Rudarstvo je industrija koja se nosi sa različitim vrstama neizvesnosti i rizika zbog svoje prirode i specifičnosti. Neizvesnost u rudarstvu može poticati iz različitih izvora i uticati na različite aspekte rudarskih projekata. Kao jedan od dominantnih faktora, ističe se geološka neizvesnost. Geološka neizvesnost igra ključnu ulogu u rudarstvu i može značajno uticati na procenu resursa i rezervi, planiranje eksploatacije, ekonomsku isplativost i upravljanje rizicima. Ova neizvesnost se ne može eliminisati, ali se uz primenu adekvatnih standarda i zakona može ...... neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata;Impact of geological uncertainty in the development of mining projects Petar Marković, Dejan Stevanović, Mirjana Banković Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih ...
... ključni faktori. Neizvesnost u vezi sa finansijskim tržištima i dostupnošću kapitala može otežati razvoj projekta. • Vremenska neizvesnost: Rudarski projekti često zahtevaju značajno vreme za razvoj i eksploataciju, a kašnjenja u izvođenju mogu uticati na planiranje i isplativost. • Socialno-ekonomska ...
... opsegu od +15% rezultata 83 gde se uzima u obzir geološka nesigurnost. Ovu tvrdnju autori (Morley C., Snowden V., and Day D., 1999) potkrepljuju faznim dijagramom u analizi novčanih tokova (Slika 1). Dijagram na Slici 1 prikazuje piramidalnu strukturu za neto sadašnju vrednost (NPV) projekta. U osnovi ...Petar Marković, Dejan Stevanović, Mirjana Banković. "Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata" in XI Međunarodna konferencija "Ugalj i kritični minerali 2023", CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Проширивање мреже пловних путева Републике Србије у функцији одбране земље
Мрежу пловних путева Републике Србије чини мрежа међународних и међудржавних пловних путева. Међународне пловне путеве чине реке Дунав, Сава, Колубара, Дрина, Канал Дунав-Тиса-Дунав (Д-Т-Д) „Нови Сад – Савино село“ и Беочински рукавац – канал, док међудржавни пловни пут на коме важи међународни режим пловидбе чини река Тиса. Поред наведених пловних путева који већим делом обухватају територију Аутономне покрајине Војводине, Република Србија има потенцијал проширења мреже пловних путева и у централном делу Србије пре свега у Поморављу. Проширењем мреже пловних ...Милан Кресојевић, Весна Ристић Вакањац, Драган Трифковић. "Проширивање мреже пловних путева Републике Србије у функцији одбране земље" in 50. симпозијум о операционим истраживањима - SYM-OP-IS 2023, Тара, 18–21. септембар 2023., Београд : Медија центар „Одбрана” (2023)
-
Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala
Miodrag Čelebić (2024)Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHPMiodrag Čelebić. Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala, Beograd : [M. Čelebić], 2024
-
Mikroelementi u uljnim šejlovima Aleksinca i njihov uticaj na životnu sredinu
Nikoleta Aleksić (2021)... hemija, analiza čvrstih uzoraka UVOD Spektroskopija laserski indukovane plazme je savremena metoda analitičke hemije čiji ubrzani razvoj započinje sa razvojem modernih laserskih i detektorskih sistema. Ova tehnika koristi optički emisoni signal iz laserski generisane plazme i omogućava brzu i ...
... prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije (Program finansiranja naučnoistraživačkog rada na Tehnološkom fakultetu u Leskovcu Univerziteta u Nišu, grupa istraživača III 45001, ev. br. 451-03-68/2020-14/200133 i 451-03-9/2021-14/200133). Održivi razvoj VIII Memorijalni naučni skup ...
... primećene veće BAC vrednosti za Al, Cd, Cu, Fe, Ni i V u periodu razvoja lista i za B, Cu i Zn u periodu cvetanja vinove loze. Prisustvo ovih elemenata je verovatno posledica učestale primene agrohemikalija u spomenutim fazama razvoja vinove loze. U fazi šarka (period početka sazrevanja vinove loze) ...Nikoleta Aleksić. "Mikroelementi u uljnim šejlovima Aleksinca i njihov uticaj na životnu sredinu" in VIII Memorijalni naučni skup iz zaštite životne sredine „Docent dr Milena Dalmacija“, 2021, Prirodno-matematički fakultet, Novi Sad (2021)
-
Novi pristup proučavanju tekstura minerala značajnih za istraživanje rudnih ležišta
Aleksandar Pačevski (2022)... svoj vrhunac sredinom i drugom polovinom XX veka, gde svakako treba istaći doprinos Pola Ramdora (Pau!l Ramdohr, 1890-1985) ovom razvoju. Poslednjih decenija, razvojem mnogih sofisticiranih metoda mikroanaliza („„in-sifu“) omogućen je i dalji pomak u ispitivanju minerala i njihovih tekstura prema ...
... Matović Volonteri studenti / Students volunteers Marija Petrović, Filip Arnaut Sponzori / Sponsors Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Univerzitet u Beogradu – Rudarsko-geološki fakultet "Jelen Do" Lime & Aggregates - Carmeuse Group Rudarski institut d.o.o. Beograd IBIS-INŽENJERING ...
... i time pružaju znatno veći broj podataka od značaja za ispitivanje ne samo gcneze ležišta, već i mogućnosti i efikasnosti njihove eksplatacije. Razvojem polarizacione mikroskopije kao osnovne metode ispitivanja minerala, ruda i stena, utvrđeni su i Jasno definisani brojni teksturni odnosi minerala ...Aleksandar Pačevski. "Novi pristup proučavanju tekstura minerala značajnih za istraživanje rudnih ležišta" in 18. Kongres geologa Srbije “Geologija rešava probleme” Divčibare, 01-04 jun 2022., Beograd : Srpsko geološko društvo (2022)
-
The State and Perspective of Belgrade District Heating System Development
Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Fethi Silajdžić, Samra Arnaut, Goran Đelić (2019)District heating (DH) system in Belgrade provides energy for heating of more than 21 million m2 in households (app. 50% of all households), public, commercial and industry sectors. Public Utility Company “Beogradske elektrane” is responsible for all segments of the DH system operation. The system is fueled mostly by natural gas. The share of renewables is negligible. The research analyzes effects of implementation of two main projects proposed in the Development Strategy of the PUC - the introduction of ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Fethi Silajdžić, Samra Arnaut, Goran Đelić . "The State and Perspective of Belgrade District Heating System Development" in 5th International Conference on Smart Energy Systems, Copenhagen : Aalborg Universitet (2019)
-
Stabilnost kosina u stenskoj masi - savremeni koncepti i metode proračuna
... zasluge za formiranje drustva ima prof. Leopold Muller. Prvi put je potreba za razvojem jedne ovakve discipline prepoznata izmedu 1910. i 1964. godine, kada je tokom izgradnje Panamskog kanala registrovano vise od 60 kliziSta. Razvoj moderne mehanike stena, kao discipline koju danas poznajemo, poceo je nakon ...
... stenske mase, kao i ispitivanje Supljina unutar stenske mase kosmickim zracima (mionima). Predgovor I Stabilnost kosina u stenskoj masi Tehnoloski razvoj omoguCio je primenu 3D Stampa€a, a skorija ispitivanja ukazuju na moguénost primene 3D Stampe na nivou mineralnih zrna. Veliki napredak ostvaren je ...Zoran Berisavljević, Dušan Berisavljević, Miloš Marjanović. Stabilnost kosina u stenskoj masi - savremeni koncepti i metode proračuna, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... Modeli koji se zasnivaju na metodama soft kompjutinga rezultat su razvoja savremenog pristupa modelovanju flotacijskih procesa. Sa intenzivnim razvojem soft kompjutinga od ranih devedesetih godina prošlog veka, pružila se prilika za razvoj adekvatnijih modela sistema koji se odlikuju visokom neizvesnošću ...
... poteškoća u radu postrojenja. Ipak, razvoj kvantitativnih modela predviđanja rezultata procesa flotacijske koncentracije koji bi se dalje koristio u cilju simulacije rada flotacijskih ćelija ili celog postrojenja je zahtevan i složen zadatak. Osnovni problem u razvoju ovakvih modela I. Jovanović ...
... za budući razvoj. I. Jovanović, MODEL INTELIGENTNOG SISTEMA ADAPTIVNOG UPRAVLJANJA PROCESOM PRERADE RUDE UNIVERZITET U BEOGRADU, RUDARSKO-GEOLOŠKI FAKULTET 135 Trenutno stanje u industriji ne opisuje uvek prisutne istraživačke trendove, ali može ukazati na dolazeći pravac razvoja. Čini se da ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Prezentacija projekta "Zaštita ležišta mineralnih sirovina kao osnova sigurnog snabdevanja mineralnim sirovinama u Evropi (safemin4europe)
Vladimir Simić, Rade Jelenković, Dragana Životić, Zoran Miladinović, Stefan Petrović, Marija Petrović (2022)Harmonični ekonomski razvoj svake zemlje u velikoj meri zavisi od dostupnosti sirovina, naročito mineralnih sirovina. Obezbeđivanje njihove dovoljne količine na tržištu (ponude) je od vitalnog značaja za funkcionisanje različitih industrijskih grana koje proizvode različitu robu i opremu neophodnu za ispunjavanje životnih potreba stanovništva kao i za efikasnu poljoprivredu. Mineralne sirovine su neophodne za podršku ekonomskim aktivnostima na lokalnom, regionalnom, nacionalnom i međunarodnom nivou. Ovo su, istorijski, prve sirovine koje su počele da se koriste iz domaćih izvora, i u ...Vladimir Simić, Rade Jelenković, Dragana Životić, Zoran Miladinović, Stefan Petrović, Marija Petrović. "Prezentacija projekta "Zaštita ležišta mineralnih sirovina kao osnova sigurnog snabdevanja mineralnim sirovinama u Evropi (safemin4europe)" in 18. Kongres geologa Srbije "Geologija rešava probleme", Divčibare, 01-04 jun 2022., Srpsko geološko društvo (2022)
-
Увођење доменских и семантичких маркера за област рударства у српске електронске речнике
... +MinStatus Статус рудник Предложен нови маркер активан рудник, неактиван рудник, затворен рудник, напуштен рудник, конзервиран рудник, рудник у развоју +Ore Минералне сиро- вине Предложен нови маркер угаљ, лигнит, мрки угаљ, камени угаљ, руда гвожђа, хематит, магнетит, руда бакра, халкопирит ...
... језику, табеле, слике, референце и линкови. Обухватају комплетну законску регулативу из области рударства (законе, правилнике, уредбе, стратегије развоја), докторске дисертације, пројектну документацију рађену од 2009. године на Катедри за планирање и пројекто- вање површинских копова на Рударско ...
... глагол/именицу из домена Припреме минералних сировина Слика 4. Резултати примене графа са слике 3 над рударским корпусом 5. Закључак Рад на развоју и допуњавању електронских речника је континуирани процес у коме значајно место заузима допуна речничких одредница лексич- ким маркерима. У раду ...Иван Обрадовић, Александра Томашевић, Ранка Станковић, Биљана Лазић. "Увођење доменских и семантичких маркера за област рударства у српске електронске речнике" in Научни састанак слависта у Вукове дане - Српски језик и његови ресурси: теорија, опис и примене, Београд : Међународни славистички центар на Филолошком факултету, Филолошки факултет (2017). https://doi.org/10.18485/msc.2017.46.3.ch10
-
Serbian Society of Geomorphologists
Dragana Đurić, Jelena Ćalić (2019)Dragana Đurić, Jelena Ćalić. "Serbian Society of Geomorphologists" in GeomorForum 2019: Landforms related to plains of Serbia and its neighboring area, Conference Programme and Abstracts, Beograd, 10-12. maj 2019, Serbian Society of Geomorphologists (2019)
-
Određivanje elemenata za obeležavanje spiralnog transportnog niskopa oblika kose zavojnice
Milutinović Aleksandar, Ganić Aleksandar. "Određivanje elemenata za obeležavanje spiralnog transportnog niskopa oblika kose zavojnice" in Рударство у привреди и развоју Републике Српске : монографија 1, Приједор:Рударски факултет (2010): 134-140
-
Ground Vibrations on Quarries
Nurić Samir, Negovanović Milanka, Đulović Izudin, Husić Hamid. "Ground Vibrations on Quarries" in Zbornik radova X Međunarodnog Simpozijuma o reciklažnim tehnologijama i održivom razvoju, Bor, Serbia:Univerzitet u Beogradu - Tehnički fakultet Bor (2015): 182-190
-
Primena adaptivnog menadžmenta u procesu biološke rekultivacije
Ranđelović Dragana (2010)Ranđelović Dragana. "Primena adaptivnog menadžmenta u procesu biološke rekultivacije" in Zbornik radova = Proceedings / 5 simpozijum Reciklažne tehnologije i održivi razvoj sa međunarodnim učešćem = 5th Symposium Recycling Technologies and Sustainable Development with International Participation, Soko Banja, 12.-15. septembar 2010. g, Bor:Tehnički fakultet u Boru (2010): 544-549
-
Neutralizacija zagađenja izazvanog ugljovodoničnim fluidima
Лековић Бранко, Каровић-Маричић Весна, Даниловић Душан. "Neutralizacija zagađenja izazvanog ugljovodoničnim fluidima" in Simpozijum Reciklažne tehnologije i održivi razvoj, Bor:Технички факултет у Бору (2012): 415-421
-
Primena teorije grubih skupova za ispitivanje mogućnosti reciklaže industrijskog otpada
Štirbanović Zoran, Miljanović Igor, Marković Zoran. "Primena teorije grubih skupova za ispitivanje mogućnosti reciklaže industrijskog otpada" in 8. Simpozijum „Reciklažne tehnologije i održivi razvoj“, 03-05.07.2013. - no. -, Borsko jezero, Srbija:Univerzitet u Beogradu, Tehnički fakultet Bor (2013): 331-336. https://doi.org/-
-
Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika
... koja se bavi razvojem ovakvih sistema naziva se veštačka inteligencija. Početak razvoja veštačke inteligencije obično se vezuje za 1956. godinu kada se grupa istraživača sastala u Dartmut (Dartmouth) koledžu da bi razmenila iskustva iz oblasti automatskog dokazivanja teorema i razvoja novih programskih ...
... zanemaren. Modeliranje i razvoj programskog paketa SimVent Pri razvoju sistema INVENTS korišćen je Objekto-orjentisani pristup u struktuiranju i modeliranju sistema kao strategija za definisanje modela procesa i podataka. U okviru ove monografije za fazu analize razvoja softvera usvojen je UML (Unified ...
... Softver za ES Softver za razvoj ekspertnih sistema može da se podeli u tri osnovne kategorije (Prasad and Ramani, 1989): standardne programske jezike, okruženja za razvoj ekspertnih sistema i školjke ekspertnih sistema. Standardni programski jezici u kojima je moguć razvoj ekspertnih sistema su programski ...Nikola Lilić, Ranka Stanković, Ivan Obradović. Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika, Rudarsko-geološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 2000