Претрага

Упит dcterms_subject_txt:energetski trendovi

264 items

  • Effects of Energy Production and Consumption on Air Pollution in Serbia

    Marija Živković (2019)
    Energy production and combustion, mostly from unregulated or inefficient fuel combustion, are the single most important anthropogenic sources of air pollutant emissions. Energy sector in Serbia is highly fossil fuel intensive: 87.88% of energy consumed in Serbia is related to fossil fuels, while almost 95% of energy sources are combusted. In 2017. energy related carbon dioxide emission in Serbia is was 47.95 million tones. The main source of carbon dioxide emission was coal, responsible for almost 70% of energy ...
    energy related emissions, Serbia
    ... activity are the bases for determination of pollutants emissions. For the case of Serbia data can be found in energy balances of the country 7. The trend and the structure of primary energy consumption for the last ten years are given in Figure 2. In 2017 total primary energy supply was 667890 TJ 8. ...

  • Mogućnost infracrvene termografije pri detekciji štetnih gasova

    Stevan Đenadić, Vesna Damnjanović, Predrag Jovančić, Dragutin Jovković (2021)
    Curenje pojedinih gasova je opasnost koja može da izazove velike nezgode. Često je praćeno požarima i eksplozijama koji za posledicu mogu da imaju kako ljudske povrede, tako i štetan uticaj na ekologiju i ekonomiju. Da bi se izbegle takve situacije, preventivna inspekcija je od presudne važnosti. Curenje većine gasova se ne može uočiti golim okom a za otkrivanje i procenu stepena curenja može se koristiti tehnologija toplotnog snimanja (infracrvena termografija). U datom radu predstavljene su mogućnosti i ograničenja primene ...
    IC termografija, curenje gasa, termogram

  • Indeksi kontrole održavanja i korišćenja rotornog bagera

    Jovana Mitrović, Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Stevan Đenadić, Filip Miletić (2023)
    Razvoj površinske eksploatacije se u velikom stepenu zasniva na svestranoj mehanizaciji rudarskih radova. Kako bi se zadovoljili potrebni kapaciteti, neophodna je primena savremene mehanizacije, velikih kapaciteta i pouzdanosti u radu. Naime, sa stepenom povećanja mehanizovanosti radova smanjuje se broj zaposlenih radnika, povećava produktivnost rada, smanjuju troškovi po jedinici proizvoda, a samim tim i povećava ekonomičnost površinske eksploatacije. Predmet istraživanja su rotorni bageri SRs 1200 koji predstavljaju samohodne mašine kontinuiranog dejstva namenjene za otkopavanje jalovine i korisne supstance na površinskim ...
    rudarstvo, rotorni bager, indeksi održavanja, indeksi korišćenja, TOPSIS

  • Univerzitet u Beogradu Rudarsko-geološki fakultet Master rad Modeliranje disperzije prašine u životnoj sredini u fazi proširenja P.K. Veliki Krivelj

    Magdalena Milanović (2024)
    Modeliranje disperzije zagađenja životne sredine predstavlja proces u kom se korišćenjem matematičkih modela vrši simulacija širenja i raspodele zagađenja u životnoj sredini, koje nastaje određenim aktivnostima. Modeliranje nam pomaže da predvidimo zagađenja koja dobijamo planiranim aktivnostima u zemljištu, vodi i/ili atmosferi određene regije, kako bi na vreme preduzeli odgovarajuće preventivne mere kojim se smanjuje ili upotpunosti eminiše uticaj na životnu sredinu i zdravlje ljudi. Glavni zadatak ovog rada je procena uticaja, projekta proširenja kopa Veliki Krivelj, na kvalitet vazduha. Rezultati koji ...
    Modeliranje disperzije zagađenja životne sredine, površinski kop Veliki Krivelj, AERMOD, zagađenje vazduha, disperzija prašine
    ... energije emituje velike količine zagađivača u atmosferu. Ovo uključuje sumpor-dioksid (SO-), azotne okside (NO.), ugljen-dioksid (CO-) i čestice. Energetski sektor je glavni izvor emisija gasova staklene bašte, koji doprinose globalnom zagrevanju. Industrijske aktivnosti su često najznačajniji izvori ...
    ... prirodan i antropogen. Prirodni izvori CO predstavljaju vulkani, dok su glavni antropogeni izvori automobili — motori sa unutrašnjim sagorevanjem, energetska i industrijska postrojenja – termoelektrane, toplane, rafinerije nafte, fabrike papira itd. Molekul CO je hemijski poprilično inertan, što je ...
    ... Gausove disperzije (GDM) se zasniva na posmatranju perjanice koja se emituje u atmosferu iz stacionarnog izvora i pokazuje „normalni” ili „Gausov” trend disperzije u pravcu osa vertikalnih na pravac duvanja vetra (y i z pravac), ako je dato dovoljno vremena. Slika 6.3. sumira ovaj fenomen. Kao što ...

  • Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke

    Bojan B. Hajdin (2013-03-07)
    Vodosnabdevanje gradova i naselja severne Bačke vrši se u potpunosti iskorišćavanjempodzemnih voda. Najznačajnije količine podzemne vode namenjene za piće zahvatajuse iz izdani u vodonosnim pleistocenskim naslagama koje su poznate kao osnovnivodonosni kompleks, dok su danas u vodosnabdevanju manje zastupljene vode izizdani u pliocenskim sedimentima i prve, slobodne izdani rasprostranjene plitko ispodpovršine terena.Pored snabdevanja stanovništva, veliki potrošači podzemne vode su i industrijskapreduzeća, a zbog loših uslova i nerazvijenih sistema za navodnjavanje sve veći korisnicivoda prve izdani postaju i poljoprivredni proizvođači.Geološka ...
    resursi podzemnih voda, vodosnabdevanje, održivo upravljanje, osnovni vodonosni kompleks, termomineralne vode, monitoring podzemnih
    ... o d a (m ) 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 p a d a vi n e (m m ) padavine (mm) B-2 1b 2b 4b 6b Trend (padavine) Trend (B-2) Trend (4b) Trend (2b) Slika 38. Uporedni dijagram oscilacija nivoa podzemnih voda prve izdani i padavina u severnom delu Bačke, u periodu ...
    ... -10 0 10 20 30 40 50 60 70 te m p er at u ra v az d u h a (o C ) t vazduha (oC) B-2 1b 2b 4b 6b Trend temp. vazduha (oC) Trend (B-2) Trend (4b) Trend (2b) Slika 39. Uporedni dijagram oscilacija nivoa podzemnih voda prve izdani i temperture vazduha u severnom delu ...
    ... na kojoj linija trenda ukazuje da je u analiziranom periodu od 1966. do 2008. godine, generalno došlo do porasta temperature vazduha. Prognoze istraživača su da će i u narednom periodu temperatura vazduha na području Bačke i Vojvodine imati trend blagog porasta. Ovakav trend porasta odražava ...

  • Upravljanje proizvodnjom nafte – novi alat na bazi fazi logike

    Мирослав Црногорац, Душан Даниловић, Лола Томић (2020)
    ... predstavlja korak napred u razvoju petrohemijske i hemijske industrije ali i energetskih izvora. Izbor teme dodatno opravdava činjenica da se korišćenje goriva iz FT sinteze uklapa u tzv. mešoviti energetski globalni trend. 1. ZNAČAJ FISCHER – TROPSCH SINTEZE ...
    ... ZAKLJUČAK Uzimajući u obzir trend iscrpljivanja rezervi sirove nafte i povećanje cene motornih goriva naftnog porekla, FT procesi, koji omogućavaju proizvodnju sintetičkih ugljovodoničnih goriva, postaju sve značajnije tehnologije u primeni koncepta tzv. energetskog miksa na globalnom nivou. Komercijalna ...
    ... supstitucija konvencionalnih goriva, energetski resursi. Abstract: Methanol is an accessible and very promising intermediate resource for the petrochemical industry of the present and the near future. In the 21st century, there has been a widespread trend in the production and consumption of methanol ...

  • GNSS Time Series as a Tool for Seismic Activity Analysis Related to Infrastructure Utilities

    Sanja Tucikešić, Ankica Milinković, Branko Božić, Ivana Vasiljević, Mladen Slijepčević (2021)
    GNSS, Time series, Seismic deformations, Earthquake, Infrastructure utilities

  • Polyhedral characteristics of the cosalite-type crystal structures

    Sabina Kovač, Predrag Dabić, Aleksandar Kremenović, Aleksandar Pačevski, Ljiljana Karanović, Marko V. Rodić, Martina Tribus (2019)
    kristalna struktura, kozalit, poliedarske karakteristike

  • Insights into dike nucleation and eruption dynamics from high-resolution seismic imaging of magmatic system at the East Pacific Rise

    Milena Marjanović, Suzanne M. Carbotte, Alexandre Stopin, Satish C. Singh, René-Édouard Plessix, Miloš Marjanović, Mladen R. Nedimović, Juan Pablo Canales, Hélène D. Carton, John C. Mutter, Javier Escartín (2023)
    Multidisciplinary

  • A comparative study of the molecular and isotopic composition of biomarkers in immature oil shale (Aleksinac deposit, Serbia) and its liquid pyrolysis products (open and closed systems)

    Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Ksenija Stojanović, Jan Schwarzbauer, Aleksandar Kostić, Branimir Jovančićević (2021)
    The molecular and isotopic composition of biomarkers in initial bitumen isolated from immature (0.41% Rr) oil shale samples (Aleksinac deposit) and liquid products obtained by pyrolysis in open (OS) and closed (CS) systems are studied. The influence of pyrolysis type and variations of kerogen type on biomarkers composition and their isotopic signatures in liquid products is determined. The applicability of pyrolysis type, numerous biomarkers and carbon isotopic compositions (δ13C) of n-alkanes in liquid pyrolysates is established. Pyrolysis experiments were ...
    Uljni šejl, Aleksinac, organska supstanca, otvoreni i zatvoreni sistem pirolize, biomarkeri, izotopski sastav ugljjenika

  • Phase relations and physical indicators of municipal waste from old landfills in Serbia

    Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Jovana M Janković, Tina D Đurić (2021)
    Due to certain similarities of municipal waste and soil, usually for the determination of basic parameters of physical state, laboratory and field tests which are common in geotechnical investigations are used. It is often to construct an apparatus for special purpose to perform some specific laboratory and field tests. Therefore, different values of indicators of municipal waste physical state can be found in the literature. The basic reasons should be found in different definitions and methods that researchers use ...
    municipal waste, moisture content, unit weight, specific gravity, grain size distribution, porosityGeneral Computer Science
    ... Novi Sad was determined on small samples taken from boreholes and obtained values were in interval of 19 — 53 % (Rakić et al., 2013). The general trend is that due to the increase of decomposition degree with depth, the moisture content of waste increases too (Figure 5). 3.2 Organic matter d ...

  • Permanent GNSS monitoring of landslide Umka

    Mileva Samardžić Petrović, Jovan Popović, Uroš Đurić, Biljana Abolmasov, Marko Pejić, Miloš Marjanović (2020)
    Клизиште Умка је једно од највећих насељених активних клизишта у Србији. Активност клизишта Умка се прати већ више од 85 година, различитим геотехничким и геодетским техникама. Од 2010. године, активност kлизишта се континуирано прати у реалном времену аутоматизованим перманентним системом за праћење базираним на Глобалним навигационим сателитским системима (ГНСС). Поред тога, од 2018. године активност клизишта се додатно прати кинематичким ГНСС одређивањем положаја скупа карактеристичних тачака као и применом UAV фотограметрије. Главни циљ овог рада је приказ резултата опажања три ...
    клизиште, перманентно праћење, ГНСС
    ... traffic volume [12] average annual daily traffic across the landslide body for the year 2018 is 13970 vehicles per day and is showing increasing trend. Considering the possible disasters, the Umka landslide is one of the most investigated landslides in Serbia. It is systematically and continuously ...

  • Correlation Between Dynamic CBR and Compaction and Bearing Capacity of Pavement Foundation Layers

    Milan Bogdanović, Snežana Bogdanović, Dragoslav Rakić, Irena Basarić Ikodinović (2024)
    This paper presents a dynamic California Bearing Ratio (CBRd) device that can be used on a prepared pavement foundation layer to obtain a certain parameter of the tested material in the laboratory and in situ in a direct and fast way. For the selected natural material (gravel), it is shown that the laboratory CBRd can be used to estimate the compaction and bearing capacity, because it correlates well with the parameters of the standard and modifed Proctor compaction tests. ...
    korelacija parametara, donji slojevi saobraćajnica, laboratorijska i terenska ispitivanja, dinamički kalifornijski indeks nosivosti CBRd
    ... from 2.0% to approximately 9.7% (SP) or 8.8% (MP), approaching w„ . Increasing the water content for formation above w„„ resulted in a decreasing trend for the measured CBR,„, values. The impact of the water content for the formation of CBR, , was successfully predicted using polynomial functions: ...

  • Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji

    Dragoslav Rakić (2013-05-10)
    U disertaciji su prikazani rezultati laboratorijskih ispitivanja uzoraka komunalnogotpada dobijeni u aparatima za direktno smicanje i edometarskim aparatima (jedanedometarski aparat konstruisan je za potrebe ove disertacije). Sva ispitivanja su izvršenana veštački pripremljenim uzorcima, uz uvažavanje preporuka koje se odnose nadimenzije korišćenih aparata i veličinu najvećih frakcija u uzorku (EN 1997-2, ASTM2007-a, 2007-b). Za formiranje uzoraka korišćen je komunalni otpad različite starosti,uzet sa dve deponije u Srbiji (Ade Huje u Beogradu i gradske deponije u Novom Sadu).Interpretacija rezultata dobijenih iz ...
    komunalni otpad, deponija, geotehnička klasifikacija, čvrstoća smicanja,deformabilnost, indeks primarne kompresije, indeks sekundarne kompresije, modelisleganja
    ... ujedno, i najnepovoljnije rešenje. Naime, telo deponije čine „zatrpane“ sirovine koje imaju određenu energetsku vrednost, a sa druge strane godinama ugrožavaju životnu sredinu. Savremeni trendovi vezani za tehnološke mogućnosti prerade otpada, uveliko se primenjuju u razvijenim zemljama sveta ...
    ... laboratorijskih ispitivanja pokazuju opšti trend porasta vrednosti (Cα)max i (Cα)min sa povećanjem vertikalnog efektivnog napona. Stoga, primena samo jedne vrednosti, može za posledicu da ima nerealan proračun sleganja deponije. S obzirom da ovaj trend porasta maksimalnog indeksa sekundarne kompresije ...
    ... tla, i to na delu ispod konstatovanog nivoa deponijskog filtrata, što opet ukazuje na očiglednu promenljivost vlažnosti unutar deponije. Opšti je trend da se zbog povećanja stepena raspadanja sa dubinom, povećava i vlažnost otpada. Vlažnost otpada dobijena ovim istraživanjima, kao i granične ...

  • Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji

    Dragoslav Rakić (2013-05-10)
    U disertaciji su prikazani rezultati laboratorijskih ispitivanja uzoraka komunalnogotpada dobijeni u aparatima za direktno smicanje i edometarskim aparatima (jedanedometarski aparat konstruisan je za potrebe ove disertacije). Sva ispitivanja su izvršenana veštački pripremljenim uzorcima, uz uvažavanje preporuka koje se odnose nadimenzije korišćenih aparata i veličinu najvećih frakcija u uzorku (EN 1997-2, ASTM2007-a, 2007-b). Za formiranje uzoraka korišćen je komunalni otpad različite starosti,uzet sa dve deponije u Srbiji (Ade Huje u Beogradu i gradske deponije u Novom Sadu).Interpretacija rezultata dobijenih iz ...
    komunalni otpad, deponija, geotehnička klasifikacija, čvrstoća smicanja,deformabilnost, indeks primarne kompresije, indeks sekundarne kompresije, modelisleganja
    ... ujedno, i najnepovoljnije rešenje. Naime, telo deponije čine „zatrpane“ sirovine koje imaju određenu energetsku vrednost, a sa druge strane godinama ugrožavaju životnu sredinu. Savremeni trendovi vezani za tehnološke mogućnosti prerade otpada, uveliko se primenjuju u razvijenim zemljama sveta ...
    ... laboratorijskih ispitivanja pokazuju opšti trend porasta vrednosti (Cα)max i (Cα)min sa povećanjem vertikalnog efektivnog napona. Stoga, primena samo jedne vrednosti, može za posledicu da ima nerealan proračun sleganja deponije. S obzirom da ovaj trend porasta maksimalnog indeksa sekundarne kompresije ...
    ... tla, i to na delu ispod konstatovanog nivoa deponijskog filtrata, što opet ukazuje na očiglednu promenljivost vlažnosti unutar deponije. Opšti je trend da se zbog povećanja stepena raspadanja sa dubinom, povećava i vlažnost otpada. Vlažnost otpada dobijena ovim istraživanjima, kao i granične ...

  • Fuzzy expert analysis of the severity of mining machinery failure

    Dejan V. Petrović, Miloš Tanasijević, Saša Stojadinović, Jelena Ivaz, Pavle Stojković (2020)
    Mining machinery failure is almost an everyday occurrence. Usually the failures bare certain consequences, which require additional financial costs to repair and restore the system to its operational state. The consequences are viewed through negative and damaging effects a failure has on the machine, health and safety of the employees, work environment, and on the environment. The removal of the consequences of the failure requires additional financial investment, which has a negative impact on the company’s business. In order ...
    Severity of failure, Severity of failure assessment, Mining machinery, Fuzzy sets, Fuzzy logic

  • Differently shaped nanocrystalline (Fe, Y)3O4 and its adsorption efficiency toward inorganic arsenic species

    Biljana P Dojčinović, Boštjan Jančar, Lotfi Bessais, Aleksandar Kremenović, Nataša P Jović-Jovičić, Predrag T Banković, Dalibor M Stanković, Miloš Ognjanović, Bratislav V Antić (2019)
    Herein we report effects of partial substitution of Fe3+ by Y3+ in magnetite (Fe3O4) on morphology and inorganic arsenic species adsorption efficiency of the Fe3−xYxO4 nanoparticles formed. The series of Fe3−xYxO4 (x=0.00, 0.042 and 0.084, labeled as Y00, Y05 and Y10, respectively) was synthesized using co-precipitation followed by microwave-hydrothermal treatment (MW) at 200°C. With increase of yttrium content(xvalue), both the morphological inhomogeneity of the samples and the fraction of spinel nanorods as compared to spinel pseudospherical particles increased. By ...
    microstructure, microwave-hydrothermal synthesis, adsorption, magnetic nanoparticles, arsenic

  • Structural dissymmetrization of optically anisotropic Grs64±1Adr36±1Sps2 grandite from Meka Presedla (Kopaonik Mt., Serbia)

    Pavle Tančić, Aleksandar Kremenović, Predrag Vulić (2019)
    In this paper, grandite core with Grs64±1Adr36±1Sps2composition was crystallographically studied. This core represents zone A of the macroscopically visiblefive A–E zones of the optically anisotropic Grs58–64 Adr36–42Sps2 grandite. The applied procedure includes the detailed analysis of the powder diffraction patterns, and the Rietveld refinements of the crystal structures in a series of 18 space groups and two mixtures, which were followed by the comparative analysis of the R-values, site occupancy factors, and the bond lengths and angles. Synthesis of all ...
    grandite, XRPD, crystal structure, structural dissymmetrization

  • Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model

    Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković (2022)
    To explore pathways of the energy transition of household heating, an agent-based simulation model was developed for the case of the Serbian household sector. The model is focused on individual entities (households) with the objective to explore the effects of policy instruments on energy transition in households with individual heating systems. Empirically collected survey data were used as input for households’ attitudes towards sustainable heating. Simulations showed that the proposed instruments would lead to higher heating efficiency and less ...
    energetska tranzicija, modeliranje bazirano na agentima, sistemi grejanja, sektor domaćinstva, obnovljivi izvori energije, emisija CO2

  • Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova

    Dejan Stevanović, Mirjana Banković, Milica Pešić Georgiadis, Petar Marković, Dejan Ranković (2020)
    Proces optimizacije površinskih kopova, kao sastavni deo strateškog planiranja, veoma je važan sa stanovišta ostvarivanja maksimalnih efekata proizvodnje. To je složen zadatak koji vrlo često podleže vrlo strogim geometrijskim i drugim praktičnim rudarskim ograničenjima. Ova ograničenja u posebno su izražena na površinskim kopovima uglja, te u značajnoj meri mogu povećati stepen neizvesnosti rudarskog projekta, odnosno izazvati neželjena dejstva u pogledu profitabilnosti poslovanja. Iz tog razloga, veoma je važna primena savremenih optimizacionih alata, koji u značajnoj meri mogu olakšati celokupan ...
    ... pokušaj valorizacije strateškog cilja, definisanog kroz, stabilnost elektroenergetskog snabdevanja, je izuzetno teško izvesti. Pitanje Ko/iko košta energetska stabilnost i nezavisnost? daleko prevazilazi rudarsku ekspertizu. Navedena ograničenja opisana su sledećim primerom. Vek rada termolektrane je ...
    ... Seamc' - -}1 ugenog sloja _— m 1 BROOMNSAA GUNA Slika 4. Karakterističan geološki profil i stratigrafska sekvenca ležišta Tamnava-Zapad Ugalj kao energetska sirovina ima veoma malu vrednost (u odnosu na svoju masu) nego što je to slučaj kada su neke druge mineralne komponente u pitanju. Iz tog razloga ...
    ... predstavljaju ckonomske vrednosti generisanih kontura. Za razliku od količine rude i jalovine, sa povećanjem faktora prihoda, vrednost kopa opada. Razlog trenda pada je taj što su ekonomske vrednosti generisanih kontura preračunate za nominalnu vrednost cene korisne mineralne sirovine (Fp = 1). Na taj način ...