Претрага
104 items
-
Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu
Olivera Kitanović (2021)Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistika... postavljanja obima i kriterijuma rizika. 7 Unified Modelling Language – jedinstveni jezik modeliranja 18 Eksterni kontekst organizacije čine kulturno, socijalno, političko, pravno, regulatorno, finansijsko, tehnološko, ekonomsko, prirodno i konkurentno okruženje, bilo međunarodno, nacionalno, regionalno ...
... Za razliku od prećutnog znanja, eksplicitno znanje se definiše kao znanje, koje se može jasno kodifikovati i formalizovati, i zbog toga se lako prenosi i deli putem različitih mehanizama komunikacije i čuva na nekom medijumu. 2.1. Rizici u rudarstvu Postoje dve vrste pristupa za identifikaciju ...
... rizika ako se pojavi u sistemu, poželjna je u slučaju pojave malih rizika, ali ne i kod velikih rizika. Prebacivanje ili transfer rizika predstavlja prenos na drugu stranu, najčešće ugovornu stranu, tako da se vrši relokacija ili distribucija rizika kojim se smanjuje ukupan rizik kompanije. Upravljačke ...Olivera Kitanović. Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu, Beograd : [O. Kitanović], 2021
-
Osnovi hidrogeologije
Petar Dokmanović (2021)... atmosferu i direktno iz čvrstog stanja (led, sneg), što predstavlja proces sublimacije. Premeštanjem (strujanjem) vazdušnih masa, vodena para se prenosi nad površinom zemlje, pri određenim uslovima se kondenzuje i obara na zemljinu površinu u vidu kiše, snega ili drugih vidova padavina. Deo padavina ...
... se izdvoje: (1) veliki, (2) mali i (3) unutrašnji ciklus. U velikom ciklusu, deo vodene pare, koji nastaje isparavanjem vode sa okeana i mora, prenosi se na(d) kopno, na koje se spušta u vidu padavina, a deo ovih padavina, površinski ili podzemno, ponovo otiče u mora i okeane. Mali ciklus obuhvata ...
... (pijezometru), tokom dužeg vremenskog perioda, tako što, u zadatim vremenskim intervalima, registruje nivoe PV u sopstvenoj memoriji, odakle se podaci prenose u računar korisnika. Data-logeri su često multi-senzorski uređaji, koji, pored nivoa PV, registruju i temperaturu i elektroprovodljivost PV. ...Petar Dokmanović. Osnovi hidrogeologije, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Концепт расположивости при дефинисању ефикасног одржавања помоћне механизације на површинским коповима
Radiša D. Đurić (2016-05-30)Оцена расположивости представља основну компоненту уинжењерском управљању опремом. Расположивост је свеобухватни концепткоји представља меру употребног квалитета техничких система, који садржичитаву серију парцијалних индикатора који се односе на време у раду ивреме у отказу система као и на његову функционалну погодност. Овадисертација даје структурну анализу парцијалних индикатора као и развојмодела њихове синтезе на ниво расположивости. Поменути подаци имајухибридни карактер (измерени и експертски добијени) и њихова интеграцијаи синтеза је остварена коришћењем фази пропозиције и фази закључивања.Овакав приступ омогућава оцену техничког система ...управљање опремом, инжењерство одржавања,расположивост, фази закључивање, прикупљање података, булдозер... површинским коповима. Последњих деценија, паралелно са усавршавањем багера са механичким и електричним преносом снаге од погонског мотора до извршних органа, усавршили су се и багери са хидрауличним преносом снаге. Савремени хидраулични багери израђују се са запремином кашике и преко 40 m3 и Докторска ...
... Померање транспортера, монтажа и демонтажа транспортера, нивечација транспортера, дизалични радови, утовар, истовар, постављање цеви, монтажни радови, пренос и вуча различитих конструкционих елемената, итд. Докторска дисертација 49 Утовар ачи Откопавање и утовар различитих материјала у меком ...
... од 0.5 до 33 m3 и снагама мотора до 1000 kW. Хидраулични багер / ровокопач – примена једноставнијег и концепцијски савршенијег принципа погона и преноса снаге условили су знатно мању масу у односу на класичне багере кашикаре (2-3 пута мања маса). Овако знатно смањење конструкционе масе хидрауличних ...Radiša D. Đurić. "Концепт расположивости при дефинисању ефикасног одржавања помоћне механизације на површинским коповима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-05-30)
-
Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A
Isidora Veljanoski (2024)U ovom radu opisana je primena CCUS tehnologija u kompaniji NIS i na koji način treba da se optimizuje da bi projekat bio rentabilan.U prvom i drugom poglavlju opisani su energetski trendovi i tranzicije, razvojni mehanizmi za regulisanje emisije gasova staklene baste i o ugljen-dioksidu kao hemijskom jedinjenju i šta je to CCUS.U trećem, četvrtom i petom poglavlju je detaljnije opisano izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje ugljen-dioksida.Šesto poglavlje i sedmo poglavlje obuhvataju rešenja za razvoj i realizaciju CCUS projekata ...energetski trendovi, ugljen-dioksid, CCUS, izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje CO2, ležište, ekonomija projekta... i vetroturbinama, a zatim se transformiše u električnu energiju. Problem proizvodnje električne energije iz pomenutog izvora su dodatni troškovi prenosa energije do naseljenih područja, jer se vetrenjače i vetroturbine postavljaju u vetrovitim delovima, obično sa niskom gustinom naseljenosti. Energija ...Isidora Veljanoski. Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A, 2024
-
Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије
Goran H. Marinković (2014-06-17)Докторском дисертацијом разматране су хидрогеолошке структуре угљокиселихминералних вода литосфере Србије. При истраживањима узети су у обзир:резултати испитивања старости, порекла и физичко – хемијских карактеристикаугљокиселих вода, геотемпературни услови и геотектонска грађа литосфере,резултати изотопских испитивања на δ13С у карбонатима хидротермалнихлежишта, резултати истраживања минималних температура трансформацијекарбоната и структурно - хидрогеолошки услови у областима дренирањаугљокиселих вода.Резултати показују да је угљеник угљокиселих вода пореклом из карбонатахидротермалне фазе младих магматских процеса, а да су матични супстратиовог елемента карбонати мезозојских и палеозојских седиментних иметаморфних стена. Угљендиоксид ...литосфера Србије, угљокиселе воде, генеза, супстрати, рејони,хидрогеолошке структуре, дубина залегања, геолошки услови, типови,потенцијал.... конвективног преноса топлоте. Условљено је хидростатичким притисцима у областима храњења, као и разликом густине термалних вода (загрејаних на већим дубинама) и хладних вода у приповршинским деловима хидрогеолошких структура (Степанов, 1989). У стабилним системима, при конвективном преносу топлоте, ...
... 7 %. Вредности изотопа3 13C могу да укажу на изворе угљеника из: растварања калцита, арагонита или доломита, оксидације органских материја и преноса угљендиоксида из земљишне атмосфере (Дривер 1985). Овај изотоп се користи за идентификацију угљеника када је потребно разликовати угљеник настао ...Goran H. Marinković. "Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-17)
-
Prostorni položaj ofiolita istočne Vardarske zone: geofizičko-geološki model i njegove geodinamičke implikacije
Dragana D. Petrović (2015-12-29)Centralni deo Balkanskog poluostrva je geotektonski veoma složen. Tetis je zatvorentokom gornjeg mezozoika, a ofioliti na zapadu i ofioliti Vardarske zone predstavljajuostatke nekadašnjih okeanskih prostora. Najistočniji deo Vardarske zone razlikuje se odsvih ostalih ofiolita na Balkanskom poluostrvu i karakteriše se najizraženijim suprasubdukcijskimafinitetom. Istočna vardarska zona locirana je u centralom delu Srbije.Na severu se prostire do Apusena u Rumuniji, a na jugu obuhvata cetralni deoMakedonije i Peonias zonu u severnoj Grčkoj. Istočna vardarska zona se nalazi istočnood geotektonske jedinice Kopaonik ...... snimaka otklanjaju se atmosferski uticaji na prenos elektromagnetne energije kroz atmosferu od Zemljine površine do senzora, kao i šumovi koji nastaju zbog pregrejavanja skenera, promene položaja platforme, tačnije zbog naglih skokova i grešaka u prenosu podatka. Postupak preprocesiranja se može opisati ...Dragana D. Petrović. "Prostorni položaj ofiolita istočne Vardarske zone: geofizičko-geološki model i njegove geodinamičke implikacije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-12-29)
-
Optimizacija površinskog kopa Ciganuša – Škorac
Vasilije Zejak (2024)U radu se govori o značaju optimizacije u savremenom rudarstvu i kako nam to softveri štede vreme, novac i olakšavaju procese planiranja.Konkretno u izradi ovog rada korišćen je softverski paket Whittle.Da bi se optimizacije mogla uspešno sprovesti, potrebno je konstruisati pre svega blok model ležišta kao i definisati niz tehno – ekonomskih parametara. Na osnovu tih podataka definiše se optimalna kontura i dinamika razvoja radova. U skladu sa definisanim podaci i odgovarajućim podlogama definisana je optimalna kontura površinskog kopa Ciganuša ...optimizacija, površinski kop Ciganuša - Škorac, blok model, strateško planiranje, optimalna kontura, dinamika razvoja, fazni razvoj... geološkog blok modela vrši u početnoj fazi projekta, tačnost njegove izrade je od izuzetne važnosti jer se greške nastale u modeliranju ležišta prenose na sve naredne faze izrade projekta. Za svaki geološki model koji se kreira može se reći da Je netačan, ali je bitno da bude netačan u dozvoljenim ...
... sa kojom se ulazi u optimizaciju granica kopa, po pravilu predstavlja Jednu od najvažnijih odluka projekta. Greške u ovom slučaju direktno se prenose u procenu ukupne vrednosti projekta, što može imati fatalne posledice. Troškovi eksploatacije i prerade predstavljaju promenljive koje se moraju ...Vasilije Zejak. Optimizacija površinskog kopa Ciganuša – Škorac, 2024
-
Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra
Aleksandar Milojević (2024)Nakon radova otvaranja i početka eksploatacije, rudno telo bakra velikih rezervi zahteva i veliku količinu eksploziva da bi se ostvario zacrtan kapacitet. Samim tim, neophodno je izraditi funkcionalan magacin eksploziva koji će biti pristupačan svim horizontima i koji će moći da ispuni celokupni kapacitet svih horizonata. Obzirom da će se u magacinu skladištiti eksploziv, on mora ispunjavati specijalne uslove kako bi skladištenje bilo bezbedno. Neophodno je isprojektovati magacin tako da ispuni sve zahteve po pitanju količine i načina skladištenja eksploziva, ...... eksploziv Amoneks 1 (Amonal pojačani d» = 32 i 38 mm) sledećih karakteristika: Gustina eksploziva 1,1 < 1,15 kg/dm? Brzina detonacije 4500 m/s Prenos detonacije 4-9cm 41 Radna sposobnost (Trauzl) Osetljivost na udar Bilans kiseonika Gasna zapremina Toplota eksplozije Temperatura eksplozije ...Aleksandar Milojević. Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra, 2024
-
Povezivanje i detaljno snimanje donjeg potkopa rudnika ,,Crveni Breg“ na Avali
Jovan Obradović (2024)Cilj ovog Završnog rada na temu „Povezivanje i detaljno snimanje donjeg potkopa rudnika ,,Crveni Breg“ na Avali” jeste dobijanje koordinata tačaka jamskog poligonskog vlaka, kao i prikaz samog rudnika na osnovu detaljnog snimanja jame, kao poprečnih profila podzemne rudničke prostorije. U datom radu biće predstavljene metode koje su primenjene prilikom snimanja, kao i rezultati samih merenja i sva potrebna računanja da bi se došlo do potrebnih koordinata.Merenja za završni rad obavljena su tokom terenske nastave održane u junu 2024. godine ...... stanice; – viziranje i u uslovima veoma loše osvetljenosti zahvaljujući ATR sistemu za automatsko prepoznavanje signalnih markica; 35 – prenos projekta i podataka merenje preko PCMCIA kartice; - mogućnost da kao motorizovani laser služi za obeležavanje pravaca. SLIKA 4-6 - MERENJE POPREČNIH ...Jovan Obradović. Povezivanje i detaljno snimanje donjeg potkopa rudnika ,,Crveni Breg“ na Avali, 2024
-
P-T analiza RMU Bitola – krupne klase
Nemanja Dobrosavljević (2024)Cilj ovog diplomskog rada je bio ispitivanje mogućnosti i tehnologije čišćenjauglja, kao i predstaviti rezultate pliva – tone analize koja ima za cilj ocenu mogućnosti čišćenja uglja - krupnih klasa posmatranog uzorka. Da bi se ispitivanje i analiza mogućnosti čišćenja rovnog uglja u REK Bitola uspešno priveli kraju, moralo se uraditi uzorkovanje reprezentativnog uzorka iz koga se potom izdvaja prvi deo koji služi za određivanje sadržaja vlage. Pored tog dela iz uzorka se izdvaja i drugi njegov deo koji će ...ugalj, lignit, Bitola, PT analiza, pliva-tone analiza, čišćenje uglja, suvi ugalj, vlažan ugalj, pepeo, donja toplotna moć, čist ugalj, jalovina, bilans... suda namenskom kašikom koja na svom dnu ima otvore te se ona zatim stavlja u sud u kome će se podrobno isprati vodom. Tonuća frakcija se potom prenosi u sledeći sud u kojem se nalazi rastvor cink hlorida veće gustine gde se ponavlja postupak. Samo ponavljanje postupka vrši se onoliko puta za koje ...Nemanja Dobrosavljević. P-T analiza RMU Bitola – krupne klase, 2024
-
Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе
Ana S. Mladenović (2015-06-19)Циљ ове докторске дисертације био је реконструкција еволуције напонског пољаЗемљине коре у подручју Интерних Динарида у Србији током Алпске орогенезе.Истраживања за потребе решавања овог проблема су изведена у два дела. Првидео обухватао је анализу палеонапона на дефинисаном подручју истраживања,док се други део односио на анализу тренутно активног поља напона у овом делуБалканског полуострва. Истраживано подручје обухвата унутрашњи деоДинарског орогеног појаса, који се простире у централној и западној Србији. Собзиром на циљ истраживања, истраживано подручје је дефинисано тако даобухвата три ...Интерни Динариди, анализа палеонапона, фокални механизмиземљотреса, напонско поље, тектоно-магматски догађаји... показало да је пренос топлоте од базалтне магме довољан да стопи стене доње коре у којима се та магма налази (Huppert and Sparks 1988; Barboza and Bergantz 1996). Такође је показано да су многобројна и поновљена смештања базалтних магми на граници коре и омотача много ефикаснија у преносу топлоте него ...
... – 1.5 mm годишње у централном делу Екстерних Динарида близу хрватске обале (Grenerczy et al. 2002; Grenerczy et al. 2005). Ова конвергенција се преноси и у унутрашњи део стабилног европског континента, па су карактеристике компресије условљене кретањем Јадранске микроплоче документоване у СЗ делу ...Ana S. Mladenović. "Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-06-19)
-
Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе
Ana S. Mladenović (2015-06-19)Циљ ове докторске дисертације био је реконструкција еволуције напонског пољаЗемљине коре у подручју Интерних Динарида у Србији током Алпске орогенезе.Истраживања за потребе решавања овог проблема су изведена у два дела. Првидео обухватао је анализу палеонапона на дефинисаном подручју истраживања,док се други део односио на анализу тренутно активног поља напона у овом делуБалканског полуострва. Истраживано подручје обухвата унутрашњи деоДинарског орогеног појаса, који се простире у централној и западној Србији. Собзиром на циљ истраживања, истраживано подручје је дефинисано тако даобухвата три ...Интерни Динариди, анализа палеонапона, фокални механизмиземљотреса, напонско поље, тектоно-магматски догађаји... показало да је пренос топлоте од базалтне магме довољан да стопи стене доње коре у којима се та магма налази (Huppert and Sparks 1988; Barboza and Bergantz 1996). Такође је показано да су многобројна и поновљена смештања базалтних магми на граници коре и омотача много ефикаснија у преносу топлоте него ...
... – 1.5 mm годишње у централном делу Екстерних Динарида близу хрватске обале (Grenerczy et al. 2002; Grenerczy et al. 2005). Ова конвергенција се преноси и у унутрашњи део стабилног европског континента, па су карактеристике компресије условљене кретањем Јадранске микроплоче документоване у СЗ делу ...Ana S. Mladenović. "Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-06-19)
-
P-T analiza uglja RB Kolubara
Rada Vitomir (2024)Rudarski basen Kolubara predstavlja jedno od najvažnijih ležišta lignita u Republici Srbiji i ključni je faktor u snabdevanju zemlje energijom. Kvalitet uglja iz ovog basena direktno utiče na efikasnost termoelektrana i zadovoljenje energetskih potreba. U ovom radu, opisan je značaj tehničke i elementarne analiza uglja kako bi se utvrdili fizičko-hemijski parametri uglja iz Rudarskog basena Kolubara. U drugom delu rada dat je opis P-T analize uglja i njen značaj za ocenu mogućnosti čišćenja uglja. Takođe, dati su i rezultati ...... razvoj i zaštitu Životne sredine. Sa druge strane, područje oko Kolubare je i deo bogate kulturno-istorijske baštine Srbije, sa brojnim arheološkim nalazištima, spomenicima i tradicionalnim naseljima. Ovaj kulturni pejzaž Je važan aspekt identiteta regiona i njegove privlačnosti za turizam i obrazovanje ...
... održivosti i zaštite prirodnih i kulturnih vrednosti. Kontinuirani napori u istraživanju, planiranju i saradnji između različitih aktera su ključni za ostvarivanje ovih ciljeva i osiguranje blagostanja lokalnih zajednica i očuvanja Jedinstvenog geografskog ı kulturnog pejzaža područja Rudarskog basena ...
... resursima i očuvanje prirodnog i društvenog okruženja u regionu. Geografski položaj Rudarskog basena Kolubara je važan i sa ekološkog i sa kulturno-istorijskog aspekta. Region je bogat biodiverzitetom, sa raznovrsnim ekosistemima koji uključuju rečne doline, šume i poljoprivredna zemljišta. ...Rada Vitomir. P-T analiza uglja RB Kolubara, 2024
-
Sorpcija herbicida na neorganski i organski modifikovanom prirodnom montmorionitu iz Bogovine
Lazar M. Kaluđerović (2018-01-17)fikasnost prilikom sorpcije S-metolahlora i klomazona od strane neorganskih iorganski modifikovanih montmorionita sa lokaliteta Bogovina odreĎena je metodombach adsorpcije. Uzorci montmorionita su tretirani prvo rastvorom NaCl a zatim irazličitim koncentracijama organskih kompleksa. Adsorpcione izoterme su dobijenetretiranjem uzoraka različitim koncentracijama herbicida. Detaljna mineraloškakarakterizacija uzoraka uraĎena je metodom rendgenske difrakcije. Rezultati interakcijemontmorionita sa organskim kompleksima i herbicidima dobijeni su primenomrendgenskih, optičkih, termičkih i spektroskopskih metoda.Na osnovu rezultata rendgenskih ispitivanja uzoraka, utvrĎeno je prisustvoorganskih kompleksa i herbicida u meĎuslojnom prostoru montmorionita.Montmorioniti modifikovani ...adsorpcija, montmorionit, heksadeciltrimetilamonijum bromid,feniltrimetilamonijum hlorid, S-metolahlor, klomazon... da stupe u interakciju sa pesticidima. Veze koje se pri tome javljaju mogu biti jonske, vodonične, kovalentene, veze koje nastaju stvaranjem prenosa naelektrisanja preko mehanizma donor-akceptor elektrona, Van der Valsove sile, razmena liganda i hidrofobno vezivanje ili razdvajanje (Senesi, 1992) ...
... hloroacetanilidni pesticidi-glina metodom FTIR ustanovljeno je da je moguće formiranje vodonične veze kao i veze preko donor-akceprtor mehanizma (prenos naelektrisanja) izmeĎu herbicida i glinovite frakcije kao sorbenta (Liu et al., 2000; Tomić et al., 2015). U organskoj hemiji postoje dve vrste ...Lazar M. Kaluđerović. "Sorpcija herbicida na neorganski i organski modifikovanom prirodnom montmorionitu iz Bogovine" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-01-17)
-
Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala
Srđan B. Stanković (2016-09-11)Jezero Robule, formirano u podnožju rudničke raskrivke Oštreljski planir (Rudnik bakra Bor), je nastalo kao posledica rudarskih aktivnosti. Mikrobiološki diverzitet ekstremno kiselog jezera Robule ispitivan je primenom kako klasičnih mikrobioloških metoda (svetlosna mikroskopija i kultivacija na selektivnim podlogama) tako i primenom savremene metode molekularne biologije (analiza polimorfizama terminalnih restrikcionih fragmenata; T-RFLP). Takođe, ispitivan je i potencijal i efikasnost jezerske vode u biološkom luženju mineralnog koncentrata, kao i u bioluženju uzoraka stare flotacijske jalovine Rudnika bakra Bor.Na osnovu dobijenih rezultata ...... zaliva kiselim rastvorom koji sadrži konzorcijum acidofilnih mikroorganizama i veliku koncentraciju Fe3+ jona. Lužni rastvor obogaćen bakrom se prenosi do pogona za solventnu ekstrakciju, gde se primenom odgovarajućih organskih nosača bakar izdvaja iz lužnog rastvora, a zatim se čist bakar taloži ...
... u hidrometalurškom postupku ekstrakcije i rafinacije bakra. Tokom procesa solventne ekstrakcije joni bakra se vezuju za organski nosač, koji prenosi bakar do katode gde se Cu2+ redukuje do Cu0 i taloži na katodi (slika 6). Ovim postupkom se dobija bakar visoke čistoće (Watling, 2006). Organska ...Srđan B. Stanković. "Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-11)
-
Mehanizam nastanka bjelasičke klipe u internim Dinaridima severne Crne Gore
Katarina Stefanović (2024)Bjelasička klipa predstavlja segment Internih Dinarida na području severne Crne Gore. Područje obuhvata tektonski kontakt Drinsko-ivanjičke jedinice i Istočnobosansko-durmitorske jedinice, pri čemu se na širem području nalaze i jedinice Prekarst i Zona bosanskog fliša. Tektonska klipa Drinsko-ivanjičke jedinice, odnosno bjelasička klipa, kao i generalna tektonska evolucija područja u kom se ona nalazi, nisu izučeni u adekvatnoj meri. Stoga je cilj ovog rada pribavljanje novih podataka o tektonskoj evoluciji bjelasičke klipe, koji mogu biti značajan prilog za bolje poznavanje geodinamičke ...Interni Dinaridi, paleonaponska analiza, bi-direkciona ekstenzija, rased Skadar-Peć, dekstralno smicanje... jesu njihove horizontalne komponente, odnosno postojanje horizontalnih raseda koji akomodiraju različite iznose ekstenzije ili kompresije ili prenose deformacije sa Jednog raseda na drugi, što je najkarakterističnija pojava za miocensku bi-direkcionu ekstenziju. Takođe je 56 karakterističan ...Katarina Stefanović . Mehanizam nastanka bjelasičke klipe u internim Dinaridima severne Crne Gore, 2024
-
Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone
Violeta M. Gajić (2014-09-04)Područje istraţivanja obuhvaćeno doktorskom disertacijom nalazi se ucentralnim delovima Vardarske zone. Karakteriše se sloţenom geološkomgrađom koju grade mezozojske tvorevine trijaske, jurske i kredne starosti, kao ikvartarni sedimenti. U trijasu je istraţivano područje pokrivalo more, sve dogranice sa Šumadijom. Tokom jure sloţenim geotektonskim procesima stvarajuse ofiolitske stene rasprostranjene u juţnim i delom u centralnim delovimaistraţivanog područja. U donjoj kredi se pokretima dinarske faze izdiglo kopno,koje je egzistiralo skoro u celoj donjoj kredi područja istraţivanja.U alb-cenomanu pojedini delovi istraţivanog područja se ...... karakteristiku ovog dela zapadne Srbije čini i veliki broj termalnih izvora. Osim očuvane prirode, istraživano prodručje karakteriše i bogata kulturno- istorijska prošlost i tradicija. Od zanimljivih turističkih odredišta ističu se lepa i živopisna mesta: Banja Vrujci, Banja Ljig, Ribnica, Mionica ...
... okolini Brežđa karkteriše i 8 m debeo paket zelenih stena bogatih piroklastičnim materijalom. Piroklastični materijal se najverovatnije nakon dugog prenosa vazduhom taložio zajedno sa karbonatnim materijalom. Moguće je da deo silicije potrebne za silifikaciju karbonata, vodi poreklo i od rastvaranja ...
... (1983) razlikuju tri njena dela: margina, gornji i donji deo. Na margini padine dolazi do erozije šelfnih naslaga i do redepozicije istih, kao i prenosa materijala u vidu podmorskih lepeza na gornji i donji deo padine (dublje delove basena). Sedimentologija gornje krede centralnog dela Vardarske ...Violeta M. Gajić. Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2014-09-04
-
Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla
Lana Mitrović (2024)U radu su prikazane najznačajnije osobine prirodnog gasa, uključujući hemijski sastav, jednačine sagorevanja i termodinamičke karakteristike koje predstavljaju osnovu za dalje razumevanje rada. Prikazane su količine prirodnog gasa na evropskom trţištu prema zemlji porekla, kao i njihove zasebne hemijske i termodinamičke karakteristike.Kvalitet prirodnog gasa u Republici Srbiji je posebno poglavlje u radu u okviru kog je detaljnjije opisano snabdevanje Republike Srbije prirodnom gasom, kao i zahtevani kvalitet.Na kraju, obuhvatajući sve prethodno navedeno, prikazan je postupak rešavanja Studije slučaja koja ...Lana Mitrović . Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla, 2024
-
Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije
Branko R. Miladinović (2016-04-27)Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredina... metoda otkopavanja uglja i izradu rudarskih prostorija, važnu ulogu imaju i minerski radovi (slika 110.). Oni stvaraju stalne potrese koji se prenose na okolne stene Najčešće to ima za posledicu stvaranje delimičnog oštećenja okolnih stena u vidu nastanka pukotina i fraktura. Pored ove ...
... zarušavanje krovine pri otkopu sloja uglja, ima takođe veliki značaj. Time se ruši struktura stena i tla u krovini, a deformacije često prenose do površine terena. Na taj način sredina postaje poroznija i povoljnija za infiltraciju površinskih voda. Po Mironenku i dr. 1976, pri obrušavanju ...
... dođe do poremećaja indirektne povlate i stvore se uslovi za njeno zarušavanje usled dejstva pritisaka od viših litoloških članova, onda se ono prenosi u vidu formiranja novog svoda zarušavanja nad obimom postojeće šupljine i manifestuje se kao posledica pritiska koji je sada stvoren od svoda u ...Branko R. Miladinović. "Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-04-27)
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... standardne crevne mikroflore ljudi. Definisano je sedam tipova E. coli koji uzorkuju gastroenteritis i imaju faktore virulencije, pri čemu se tri tipa prenose vodom: enteropatogena, enterotoksigena i verocitotoksigena E. coli (Ćirić & Petrović, 2017). Osim E. coli, i fekalne streptokoke, posebno enterokoke ...
... Norovirus, Giardia spp. i Salmonella typhimurium Najznačajnije gastrointestinalne infekcije kod ljudi, kao što su kolera, šigeloza i salmoneloza, prenose se kontaminiranim vodama, zbog čega mikrobiološka procena podzemnih voda može značajno doprineti utvrđivanju prisustva mikroorganizama kontaminanata ...
... dejstvom bakterija u crevima, da bi potom joni nitrita reagovali sa hemoglobinom u krvi, transformišući ga u metahemoglobin, zbog čega se kiseonik ne prenosi u ćelijska tkiva, što uzrokuje smrt. Takođe, iz nitrata mogu da nastanu i nitrozamini u stomaku (Gómez et al., 2000), koji mogu da imaju kancerogena ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021