Претрага
114 items
-
Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima
Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje... Danskoj za razvoj sistema integrisanog upravljanja, na osnovu Dansk standarda (Sistem menadžmenta-vodič za integraciju Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko‐energetskim kompleksima 15 sistema menadžmenta) [10]. Posebno se razmatra sistem menadžmenta, a kao ...
... zahteva sistema menadžmenta [5] podrazumeva implementaciju standarda sistema menadžmenta. Primenjuje se sistemski prilaz u definisanju procesa, dokumenata sistema upravljanja i proceni rizika. Model je zasnovan na primeni Demingovog kruga [1], pri čemu faza planiranja obuhvata politiku sistema menadžmenta ...
... integrisanju sistema upravljanja [10] i usaglašava odnos između elemenata sistema i procesa. Model integrisanih sistema menadžmenta, baziran na standardu AS/NZS 4581:1999 (Australian/New Zealand Standard, Management system integration), podrazumeva paralelnu primenu komponenti više sistema upravljanja ...Jelena R. Malenović - Nikolić. "Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Geološke karakteristike neogenih sedimenta na prostoru šire okoline Ledinaca
Aleksandar Tričković (2024)Sagledavanje evolucije neogenih sedimenata na prostoru šire okoline sela Ledinci omogućeno je primenom različitih stratigrafskih metoda na površinskim i potpovršinskim podacima. Za izradu rada korišćene su sedimentološke, biostratigrafske, geofizičke i riftno sekvencione metode, koje su primenjene na površinskim izdancima i bušotinama. Primenom principa riftne sekvencione stratigrafije na podacima dobijenim geofizičkim karotažnim merenjima dobijeni su podaci o vremenu ekstenzije u Panonskom basenu. Pored toga ovi podaci zajedno sa sedimentološkim i stratigrafskim metodama omogućili su izdvajanje depozicionih sredina tokom neogena. Generalno ...depozicioni sistemi, neogen, Panonski basen, ekstenzija, formacije, riftna sekvenciona stratigrafija... u relativno dubok jezerski sistem, zbog čega Je prisutno više različitih facija. Ove facije su vezane za deltni sistem i njegovu progradaciju i karakterišu se sledećom sukcesijom: basenska ravnica-turbiditi-šelfna padina-čelo delte ı deltna ravnica-fluvijalni sistem (Anđelković & Radivojević 2021) ...
... početna faza riftogeneze dijahrona – ranomiocensko-sarmatska kao i da je basen bio nešto dublji u svom južnom delu. KLJUČNE REČI: depozicioni sistemi, neogen, Panonski basen, ekstenzija, Jormacije, riftna sekvenciona stratigrafija SADRŽAJ: 1.1. Geografski položaj ı geomorfološke karakteristike ...
... niova mora i klimom. Početak riftogeneze se obeležava deponovanjem bazalnih klastita, diskordantno preko preriftnih sedimenata (S1). Depozicioni sistemi koji su vezani za početak rifta (S2), vezani su za rasedne zone, u kontinentalnim uslovima gde su sedimneti doneti rekama ili gravitacijom. Preko ...Aleksandar Tričković. Geološke karakteristike neogenih sedimenta na prostoru šire okoline Ledinaca, 2024
-
Coupling of artificial intelligence methods in the development of hybrid intelligent systems
In this paper we present an approach which couples various artificial intelligence (AI) methods in the solution of complex problems that cannot adequately be solved by a single AI method. We argue that the resulting, hybrid intelligent systems (HIS) can be successfully implemented with the use of available AI software libraries. Different coupling methods are analyzed and a classification of hybrid systems based on the chosen method is given. Two case studies of hybrid systems used in mining engineering ...hibridni inteligentni sistemi, spregnuti sistemi, metode veštačke inteligencije, rudarske primene veštačke inteligencije... Stanković R., Obradović I., (2000), Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika, monografija, Rudarsko-geološki fakultet, Beograd. [6] Stanković R., (2000), Sprezanje metoda veštačke inteligencije u cilju razvoja jednog hibridnog inteligentnog sistema, magistarski rad, Matematički fakultet ...Ranka Stanković, Ivan Obradović, Nikola Lilić. "Coupling of artificial intelligence methods in the development of hybrid intelligent systems" in X Kongres Matematičara, Matematički fakultet, Beograd (2001)
-
Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-beljaničkog masiva
Ljiljana Vasić M. (2017)Ljiljana Vasić M.. Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-beljaničkog masiva, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2017
-
Mogućnosti primene uređaja za automatsko merenje proizvodnje fluida na naftnim poljima Nis-Naftagasa
Jelena P. Raković (2015)Jelena P. Raković. Mogućnosti primene uređaja za automatsko merenje proizvodnje fluida na naftnim poljima Nis-Naftagasa, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2015
-
Развој алгоритма процене ефеката ризика рада рударских машина на бази фази алгебре
Dejan V. Petrović (2014-12-30)Појава изненадних отказа елемената техничких система у рударству је свакодневна појава...Dejan V. Petrović. "Развој алгоритма процене ефеката ризика рада рударских машина на бази фази алгебре" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-30)
-
Present Situation and Alternative Water Supply Solutions for Northern Vojvodina (Serbia)
The northern part of the Autonomous Province of Vojvodina is situated in the central and southeastern sectors of the Pannonian Basin. Drinking water supply is provided by groundwater abstraction from depths of 60 to 200 m. The quality of that water is poor, especially due to high concentrations of arsenic which most water supply systems do not remove. Current planning documents call for the construction of large regional water supply schemes on the banks of the Danube and Tisa ...Bojan Hajdin, Vesna Ristić-Vakanjac, Dušan Polomčić. "Present Situation and Alternative Water Supply Solutions for Northern Vojvodina (Serbia)" in Proceedings of Bulgarian Academy of Sciences, "Prof. Marin Drinov" Publishing House of Bulgarian Academy of Sciences (2020). https://doi.org/10.7546/CRABS.2020.04.09
-
Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema
Svetlana M. Štrbac-Savić (2016-06-10)Efikasnost predstavlja preduslov za opstanak svake rudarske kompanije, posebno u uslovima izuzetno konkurentnog trţišnog okruţenja kao što je to rudarska industrija. Efikasnost oznaĉava sposobnost kompanije da ispuni svoje kratkoroĉne ili dugoroĉne ciljeve. Operativna efikasnost se definiše kao odnos izmeĊu ulaznih parametara potrebnih za odvijanje proizvodnje i pokazatelja dobijenih proizvodnjom. U kontekstu rudarskog poslovanja, operativna efikasnost se odnosi na vreme potrebno da se mineralno dobro transformiše u novĉana sredstva. Visoka operativna efikasnost se postiţe kada se ostvari prava kombinacija karakteristika ...podzemni rudnik, operativna efikasnost, prognoza, teorija sivih sistema, stohastiĉke diferencijalne jednaĉine, simulacija... prodaje moţe da izazove poslovni gubitak. 3.4 Teorija sivih sistema Teoriju sivih sistema predloţio je Julong Deng 1982. godine [DENG82]. Teorija sivih sistema je multidisciplinarna teorija koja modeluje nedeterministiĉke sisteme, u kojima su informacije nepotpune ili nepouzdane. Naziv „sivi― ...
... (3.27) Uticajne promenljive sistema ne utiĉu u istoj meri u promenu glavne vrednosti sistema. Siva relaciona analiza je deo Teorije sivih sistema. Cilj sive relacione analize je utvrĊivanje stepena relevantnosti svake promenljive sistema. Ona se koristi za utvrĊivanje primarnih faktora ...
... Stohastiĉki sistemi Sistemi koji se javljaju u našem okruţenju, a koji su vremenski promenljivi, mogu se matematiĉki izraziti obiĉnim diferencijalnim jednaĉinama. Ako je trenutno stanje sistema oznaĉeno sa x(t), tada odgovarajući deterministiĉki model koji opisuje ponašanje sistema ima sledeći ...Svetlana M. Štrbac-Savić. "Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-10)
-
A Fuzzy Expert Model for Availability Evaluation
Each technical system within itself carries the great potential danger of possible occurrence of failure and damages. Mining machines are characteristic by great investment values, costs of unplanned shutdowns, complex working conditions, and environment and workers hazards. Systematic monitoring of the mining machinery is of great importance for the management of the mining companies. Availability is the overall concept of quality of service. Includes information regard to operating state, an idle state, a standby state and shut down. The ...Dejan Ivezić, Miloš Tanasijević, Predrag Jovančić, Radiša Đurić. "A Fuzzy Expert Model for Availability Evaluation" in Proceedings of the 2019 20th International Carpathian Control Conference (ICCC), AGH University of Science and Technology, Kraków - Wieliczka, Poland (2019)
-
Daljinsko merenje temperature na bušotinskom cevovodu
Aleksa Petrović (2024)Ovaj diplomski rad analizira daljinsko merenje temperature na bušotinskim cevovodima, koje je od velike važnosti za kontrolu i nadzor nad industrijskim procesima posebno u ekstremnim uslovima kao što su visoke temperature i pritisci u bušotinama. Opisane su različite vrste temperaturnih senzora, kao što su termoparovi, bimetalni i otpornički termometri, kao i senzori na bazi optičkih vlakana, koji se primenjuju za kontinualno merenje temperature duž cevovoda u realnom vremenu. Daljinsko merenje temperature omogućava pravovremeno otkrivanje curenja i nepravilnosti, što je ...temperatura, daljinsko merenje temperature, bušotinski cevovodi, DTS sistemi, infracrveni senzori, bežične mreže... merenje temperature, bušotinski cevovodi, DTS sistemi, infracrveni senzori, bežične mreže 1. UVOD Temperatura je jedna od ključnih fizičkih veličina koja igra značajnu ulogu u mnogim naučnim ı tehničkim disciplinama. Ona opisuje unutrašnju energiju sistema i meri stepen zagrevanja ili hlađenja materije ...
... čestice (molekuli) u nekom sistemu, uključujući kinetičku, potencijalnu, oscilatornu i rotacionu energiju. Kinetička energija molekula najviše doprinosi ukupnoj unutrašnjoj energiji, te se temperatura često aproksimira kao srednja kinetička energija molekula sistema. 2.1. Istorija merenja temperature ...
... koristi se za opisivanje procesa razmene toplote između sistema. 2.3. Oznake i jedinice Temperatura se meri u različitim jedinicama u zavisnosti od primene i regiona, a koristi nekoliko standardnih oznaka i skala. U okviru Međunarodnog sistema jedinica (SI), osnovna jedinica za merenje temperature ...Aleksa Petrović. Daljinsko merenje temperature na bušotinskom cevovodu, 2024
-
Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa
Mirjana V. BANKOVIĆ (2018)tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projektaMirjana V. BANKOVIĆ. Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2018
-
Hidrogeotermalni resursi teritorije grada Beograda
Ana Vranješ (2012-12-12)Republika Srbija je izrazito bogata hidrogeotermalnim resursima. Podzemne vode satemperaturama preko 20oC (pa do 96oC, Vranjska Banja) relativno su dobro iskorišćene.Nasuprot njima, podzemne vode sa temperaturama do 20oC do sada uglavnom nisu bilepredmet istraživanja sa bilo kog aspekta izuzev za potrebe vodosnabdevanja. Razvojemsistema toplotnih pumpi, mogućnosti višenamenskog korišćenja ovih voda značajno suuvećane.Teritorija Beograda odlikuje se značajnim resursima podzemnih voda, pre svega u okvirualuvijalnih peskovito-šljunkovitih naslaga i neogenih tortonsko-sarmatskih krečnjačkihnaslaga. Temperatura ovih voda ne prelazi 25oC. Njihovim zahvatanjem preko istražnoeksploatacionihbunara ...geotermalna energija, hidrogeotermalni resursi, hidrogeotermalni sistemi, hidrogeotermalnapotencijalnost, energetska valorizacija, hidrogeološka rejonizacija, grad BeogradAna Vranješ. "Hidrogeotermalni resursi teritorije grada Beograda" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-12-12)
-
Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika
Saša M. Jovanović (2016-05-16)Investiciono okruženje skopčano sa rudarskom industrijom je veoma svojstveno kada seuporedi sa okruženjima koje susrećemo u tipičnim proizvodnim industrijama. Neke odkarakterisitka rudarstva, koje su često naznačene kao jedinstvene su: visok intenzitetinvesticija, dugi predproizvodni periodi, visok rizik i neobnovljivost resursa.Investiranje u sistem otvaranja rudnika predstavlja dobar primer ireverzibilneinvesticije. Takva investicija zahteva pažljivu analizu, jer nakon njene realizacije ona sene može nadoknaditi bez značajnog gubitka vrednosti. Očigledno je da izbor sistemaotvaranja podzemnog rudnika pripada strateškom planiranju...... mogu postojati između k podetaža, y puteva (sistema otvaranja) i y dodeljenih vrednosti. podetaža 1 podetaža 2 podetaža k sistem 1 sistem 2 sistem y vrednost 1 vrednost 2 vrednost y Slika br. 28 Moguće relacije između podetaža, sistema otvaranja i dodeljenih vrednosti U skladu ...
... tri sistema se mogu međusobno kombinovati i u tom slučaju se povećava broj potencijalnih sistema otvaranja. Generalno, postupak izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika obuhvata identifikaciju, procenu i izbor između alternativa. Da bi rešili problem izbora najpovoljnijeg sistema otvaranja ...
... Stohastički sistemi Sisteme koji se javljaju u našem okruženju, a koji imaju osobinu da se menjaju tokom vremena, možemo matematički izraziti običnim diferencijalnim jednačinama. Ako trenutno stanje sistema označimo sa x(t), tada odgovarajući deterministički model koji opisuje ponašanje sistema ima sledeći ...Saša M. Jovanović. "Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-05-16)
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... (2008b), Jain (2013)]. Takagi–Sugeno sistem je po mnogo čemu sličan Mamdani sistemu. Glavna razlika između njih je u konsekvenci fazi pravila. Naime, tipično fazi pravilo kod Takagi–Sugeno sistema ima oblik: I. Jovanović, MODEL INTELIGENTNOG SISTEMA ADAPTIVNOG UPRAVLJANJA PROCESOM PRERADE ...
... Mamdani sistem je manje fleksibilan u dizajniranju kontrolnih sistema jer se Takagi– Sugeno sistem kasnije može integrisati u ANFIS alat (o kome će više reči biti u poglavlju 5.7) sa ciljem optimizacije izlaznih parametara [Kaur and Kaur (2012)]. Pored pomenuta dva, najčešće korišćena sistema fazi ...
... strategije fazi sistem zaključivanja upoređen je sa sistemom koji koristi binarnu logiku. Autori zaključuju da je fazi sistem obezbedio ravnomeran dinamički odziv procesa (posebno kada su nametnuta procesna ograničenja). Međutim, zahteva podešavanja više parametara nego sistem koji koristi ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa
Mirjana V. Banković (2018-07-13)Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta... enija vrsta sistema pojavljuju utovarno-transportni sistemi površinske eksploatacije. Slika 3.2 Podela sistema na površinskim kopovima Najčešća podela utovarno-transportnih sistema vrši se prema toku materijala. Prema ovoj podeli razlikujemo: - Kontinualne utovarno-transportne sisteme, - Diskontinualne ...
... utovarno-transportne sisteme i - Kombinovane utovarno-transportne sisteme. 23 U tehnološkom smislu, jasno se ističu razlike između kontinualnih i diskontinualnih utovarno-transportnih sistema, dok kombinovani sistemi, shodno svom imenu, predstavljaju kombinaciju elemenata sistema predhodne dve grupe ...
... dimenzionisanje celog sistema svodi na odabir bagera, jer su svi prateći elementi kontinualnog utovarno-transportnog sistema, na određen način zavisni od performansi odabranog bagera. Kako je tok materijala kod ovih sistema neprekidan, transportni deo sistema, što je najčešće sistem transportera sa trakom ...Mirjana V. Banković. "Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-07-13)
-
Metodološki postupak izbora i ocena podzemnog proizvodnog sistema pri eksploataciji malih ležišta mineralnih sirovina
Branko Gluščević (2010)Podzemni proizvodni sistem, metodološki postupak (izbor i ocena), eksploatacija, mala ležišta mineralnih sirovina.Branko Gluščević. Metodološki postupak izbora i ocena podzemnog proizvodnog sistema pri eksploataciji malih ležišta mineralnih sirovina, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2010
-
Actual contamination of the Danube and Sava rivers at Belgrade (2013)
Milan Antonijević, Marija Arsović, Josef Cáslavský, Vesna Cvetković, Predrag Dabić, Mladen Franko, Gordana Ilić, Milena Ivanovic, Nevena Ivanović, Milica Kosovac, Dragana Medić, Slobodan Najdanović, Milica Nikolić, Jovana Novaković, Tatjana Radovanović, Djurdjina Ranić, Bojan Šajatović, Gorica Špijunović, Ivana Stankov, Jelena Tošović, Polonca Trebse, Olivera Vasiljević, Jan Schwarzbauer (2014)rečni sistemi, stanje zagađenja, organski zagađivači, teški metali, skrining analize, non-target screeningMilan Antonijević, Marija Arsović, Josef Cáslavský, Vesna Cvetković, Predrag Dabić, Mladen Franko, Gordana Ilić, Milena Ivanovic, Nevena Ivanović, Milica Kosovac, Dragana Medić, Slobodan Najdanović, Milica Nikolić, Jovana Novaković, Tatjana Radovanović, Djurdjina Ranić, Bojan Šajatović, Gorica Špijunović, Ivana Stankov, Jelena Tošović, Polonca Trebse, Olivera Vasiljević, Jan Schwarzbauer. "Actual contamination of the Danube and Sava rivers at Belgrade (2013)" in Journal of the Serbian Chemical Society, National Library of Serbia (2014). https://doi.org/10.2298/JSC131105014A
-
Determining the Availability of Continuous Systems at Open Pits Applying Fuzzy Logic
This work presents a model for determining the availability of continuous systems at open pits by applying fuzzy logic and fuzzy inference systems. The applied model was formed by the synthesis of independent partial indicators of availability. The model is based on an expert system for assessing the availability of continuous mining systems. The availability of the system, as a complex state parameter, is decomposed into the partial indicators, reliability, and convenience of maintenance, and the fuzzy compositions, used ...системи, континуални систем експоатације, површински коп, рударство, расположивост, фази логика, max–min композиција, min–max композицијаMiljan Gomilanović, Miloš Tanasijević, Saša Stepanović. "Determining the Availability of Continuous Systems at Open Pits Applying Fuzzy Logic" in Energies, MDPI AG (2022). https://doi.org/10.3390/en15186786
-
Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika
Saša M. Jovanović (2016)otkopavanje, otvaranje, mreže i grafovi, fuzzy skupovi, stohastički procesi, indeks konveksnosti, sistemi podrške odlučivannjuSaša M. Jovanović. Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2016
-
Hidrogeotermalni resursi srpskog kristalastog jezgra
Tanja PETROVIĆ Pantić (2014)Tanja PETROVIĆ Pantić. Hidrogeotermalni resursi srpskog kristalastog jezgra, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2014