Претрага
3141 items
-
Mogućnost infracrvene termografije pri detekciji štetnih gasova
Curenje pojedinih gasova je opasnost koja može da izazove velike nezgode. Često je praćeno požarima i eksplozijama koji za posledicu mogu da imaju kako ljudske povrede, tako i štetan uticaj na ekologiju i ekonomiju. Da bi se izbegle takve situacije, preventivna inspekcija je od presudne važnosti. Curenje većine gasova se ne može uočiti golim okom a za otkrivanje i procenu stepena curenja može se koristiti tehnologija toplotnog snimanja (infracrvena termografija). U datom radu predstavljene su mogućnosti i ograničenja primene ...Stevan Đenadić, Vesna Damnjanović, Predrag Jovančić, Dragutin Jovković. "Mogućnost infracrvene termografije pri detekciji štetnih gasova" in VIII Memorijalni naučni skup iz zaštite životne sredine "Docent dr Milena Dalmacija", Novi Sad, 01-02. april 2021., Prirodno-matematički fakultet (2021)
-
Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić (2011)... zdravlje i njenih regionalnih kancelarija zavoda. Svi vodovodi prema važećim zakonskim aktima su obavezni da kontrolišu hemijski i bakteriološki kvalitet sirovih i tretiranih uzoraka vode. Uopšteno govoreći, postoji znatna razlika u prirodnom kvalitetu podzemnih voda i antropogenom uticaju na ovaj ...
... 2 -N i NO 3 -N), koji su glavni indikatori poljoprivrednog uticaja na plitke izdani. Gvožđe i mangan su deo programa monitoringa, kao i teški metali Zn, Cu, Cr, Pb, Cd, Hg, Ni i As. Neki od češće korišćenih pesticida (lindan, atrazin, simazin, propazin, aldrin, endrin, i metokihlor), kao i druge ...
... ji i mehaničkoj i biološkoj kolmataciji. I jedan i drugi vid starenja aluvijalnih izvorišta za posledicu ima opadanje nivoa podzemnih voda i na kraju, smanjenje kapaciteta objekata, odnosno izvorišta. Osnovni vodonosni kompleks u Vojvodini je relativno dobro zaštićen od antropogenog uticaja na kvalitet ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić. "Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive" in Naših 40 godina, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet (2011): 49-77
-
Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke
Bojan B. Hajdin (2013-03-07)Vodosnabdevanje gradova i naselja severne Bačke vrši se u potpunosti iskorišćavanjempodzemnih voda. Najznačajnije količine podzemne vode namenjene za piće zahvatajuse iz izdani u vodonosnim pleistocenskim naslagama koje su poznate kao osnovnivodonosni kompleks, dok su danas u vodosnabdevanju manje zastupljene vode izizdani u pliocenskim sedimentima i prve, slobodne izdani rasprostranjene plitko ispodpovršine terena.Pored snabdevanja stanovništva, veliki potrošači podzemne vode su i industrijskapreduzeća, a zbog loših uslova i nerazvijenih sistema za navodnjavanje sve veći korisnicivoda prve izdani postaju i poljoprivredni proizvođači.Geološka ...resursi podzemnih voda, vodosnabdevanje, održivo upravljanje, osnovni vodonosni kompleks, termomineralne vode, monitoring podzemnih... obzir uzmu i nepovoljne fizičko-hemijske karakteristika podzemnih voda na ovom području, rečne vode mogu imati povoljan uticaj i na poboljšanje kvaliteta vode za piće. Nepovoljne strane ovog rešenja čine izloženost površinskih tokova zagađivanju, ali i limitirane mogućnosti kontrole i očuvanja ...
... zahvatanje voda za potrebe vodosnabdevanja. Dubina na kojoj se nalaze i debljina naslaga variraju što ima uticaj i na njihova fizičko-hemijska svojstva. Kvalitet voda za potrebe ovog rada proučen je na osnovu rezultata hemijskih analiza koja se redovno vrše u 73 naselja severne Bačke u kojima se ...
... podzemnom vodom pogodnom za vodosnabdevanje i vode koje egizstriraju u dubljim delovima basena i koje po svojim fizičko-hemijskim karakteristikama predstavljaju mineralne i termomineralne vode. Prvi hidrogeološki sistem obuhvata naslage kvaratara i gornjeg ponta i u okviru njega su u najvišem delu ...Bojan B. Hajdin. "Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-03-07)
-
Zaštita od miniranja
Suzana Lutovac, Miloš Gligorić (2024)Suzana Lutovac, Miloš Gligorić. Zaštita od miniranja, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet, 2024
-
Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda
Đorđije M. Božović (2023)Predmet istraživanja doktorske disertacije su bunari sa horizontalnim drenovima beogradskog izvorišta podzemnih voda, drugog najvećeg izvorišta ovog tipa na svetu, čiji je režim rada opterećen procesima intenzivnog starenja prisutnog od samog početka formiranja izvorišta, početkom 1950‒ih godina. Istraživanja sprovedena u okviru izrade disertacije su imala za cilj definisanje nove metodologije izučavanja procesa mehaničkog i biohemijskog kolmiranja drenova izradom detaljnih 3D numeričkih hidrodinamičkih modela, upotrebom postojećih, dostupnih i široko rasprostranjenih računarskih programa. Istraživanja su realizovana simulacijom ostvarenog režima podzemnih voda ...modeliranje podzemnih voda, hidrauličke karakteristike drenova, koeficijent propusnosti drenova, prifilterska zona drena, hidraulički otpori na drenovima, kolmiranje drenova, ulazne brzine podzemnih voda, MODFLOW, CLN Package... rečno korito, čime se ograničava veličina sniženja nivoa izdani i relaksira režim rada bunara. Osim aspekta stabilnosti rada izvorišta u kvantitativnom smislu, proces obalske filtracije povoljno utiče i na stabilnost fizičkog, hemijskog i mikrobiološkog kvaliteta zahvaćenih podzemnih voda, te manjeg ...
... onih koje su formirane ugradnjom filterskog zasipa, preko onih koje su pod uticajem hemijskog i mikrobiološkog kolmiranja, do onih koje su nastale izmenama mehaničkog sastava originalnih sedimenata vodonosne sredine duž drenova i na određenom rastojanju radijalno oko filterske konstrukcije (engl. naturally ...
... sedimenata vodonosne sredine, hemijskog sastava podzemnih voda prisutnih u konkretnim uslovima terena u kojima se ovi objekti izvode, kao i hidraulički reprezentativnog načina predstavljanja drenova i njihovog starenja na hidrodinamičkim modelima. Hidrodinamička analiza uticaja diskretizacije prostora ...Đorđije M. Božović. Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda, Beograd : [Đ. Božović], 2023
-
Analiza rada električnih centrifugalnih pumpi
Milica Stanojević (2024)Ovaj rad analizira rad električne centrifugalne pumpe (ESP) u naftnoj industriji, sa fokusom na problem taloženja kamenca (karbonatnih naslaga) unutar sistema. Električne centrifugalne pumpe (ESP) predstavljaju srce mnogih naftnih bušotina. Njihova visoka pouzdanost i sposobnost rada u zahtevnim uslovima čine ih neophodnim za stabilnu i kontinuiranu proizvodnju.Senzori igraju ključnu ulogu u praćenju rada ESP sistema i detekciji ranih znakova taloženja kamenca. Problem taloženja kamenca je izuzetno značajan, jer može dovesti do smanjenja efikasnosti pumpe, povećanja troškova održavanja, i dugoročnih zastoja ...... utiskivanje nafte i gasa uključuju kombinaciju hemijskih, mehaničkih i operativnih metoda (Đorđević, 2022). l. Hemijska inhibicija: Utiskivanje inhibitora u fluid može sprečiti formiranje čvrstih naslaga ometanjem rasta kristala i njihovim spajanjem. 2. Prilagođavanje hemijskog sastava ufisnutog ...
... centrifugalnih pumpi, kao i površinska i podzemna oprema sa posebnim fokusom na uticaj karbonatnih naslaga Analiza rada električnih centifugalnih pumpi na njihov rad. Razmatraće se mehanizmi formiranja taloga, faktori koji utiču na brzinu i obim taloženja, kao i metode prevencije i uklanjanja naslaga ...
... raspolaganju za ovaj problem obuhvataju upotrebu hemijskih inhibitora, mehaničko uklanjanje naslaga i termičke metode. Svaka od ovih metoda ima svoje prednosti i nedostatke. Na primer, hemijski inhibitori mogu biti efikasni, ali zahtevaju redovno praćenje i prilagođavanje kako bi se optimizovala njihova ...Milica Stanojević . Analiza rada električnih centrifugalnih pumpi, 2024
-
Multi-elemental analysis of real water samples from the Požega area, Serbia
Nebojša Pantelić, Jana Štrbački, Ivana Maloparac, Nikola Tomašević, Biljana Dojčinović, Aleksandar Kostić (2022)Cilj ovog rada bio je ispitivanje kvaliteta realnih uzoraka vode za piće, prikupljenih sa teritorije grada Požege i okolnih seoskih naselja. Za određivanje koncentracije makro i mikroelemenata u uzorcima vode korišćena je analitička tehnika induktivno kuplovana plazma sa optičkom emisionom spektrometrijom, ICP-OES. Dobijeni rezultati upoređivani su sa maksimalno dozvoljenim kocentracijama elemenata propisanim nacionalnim Pravilnikom o higijenskoj ispravnosti vode za piće, kao i preporukama Svetske zdravstvene organizacije (WHO) i Američke agencije za zaštitu životne sredine (EPA). Analizirane vode su malomineralizovane ...Nebojša Pantelić, Jana Štrbački, Ivana Maloparac, Nikola Tomašević, Biljana Dojčinović, Aleksandar Kostić. "Multi-elemental analysis of real water samples from the Požega area, Serbia" in Zastita materijala, Inženjersko društvo za koroziju (2022). https://doi.org/10.5937/zasmat2201058P
-
Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia
Оливера Крунић (2021)Оливера Крунић. "Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia" in Рационално коришћење земљишта и вода у Србији - Sustainable Use of Land and Water in Serbia- Serbian Academy of Sciences and Arts; Scientific Conferences Volume CXCVII; Department of Chemical and Biological Sciences, Book 19, Српска академија наука и уметности (2021)
-
Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima
Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje... predstavljenih Izveštajima o fizičko-hemijskom ispitivanju vode (br. OV 134 [174], OV188 [175], OV262 [176], OV350 [177], OV441 [178], OV554 [179], OV645 [180], OV727 [181], OV821 [182], OV881 [183]) i sistematizovanim prikazom izveštaja o fizičko-hemijskom ispitivanju vode Zavoda za javno zdravlje ...
... ispitivanju II-12/10 Merenja imisija sumpor-dioksida, čeđi i taložnih materija u PD „TE-KO Kostolac“, za period od 12.3. 2010. do 6.4. 2010. godine 174. Izveštajima o fizičko-hemijskom ispitivanju vode br. OV 1341. Izveštaji o fizičko- hemijskom ispitivanju vode br. OV 134 (30.3.2009), Zavod za javno ...
... Izveštaji o fizičko-hemijskom ispitivanju vode br. OV188 (23.4.2009.), Zavod za javno zdravlje, Požarevac 176. Izveštaji o fizičko-hemijskom ispitivanju vode br. OV262 (27.5.2009), Zavod za javno zdravlje, Požarevac 177. Izveštajima o fizičko-hemijskom ispitivanju vode OV350 Izveštaji o fizičko- hemijskom ...Jelena R. Malenović - Nikolić. "Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Sorpcija herbicida na neorganski i organski modifikovanom prirodnom montmorionitu iz Bogovine
Lazar M. Kaluđerović (2018-01-17)fikasnost prilikom sorpcije S-metolahlora i klomazona od strane neorganskih iorganski modifikovanih montmorionita sa lokaliteta Bogovina odreĎena je metodombach adsorpcije. Uzorci montmorionita su tretirani prvo rastvorom NaCl a zatim irazličitim koncentracijama organskih kompleksa. Adsorpcione izoterme su dobijenetretiranjem uzoraka različitim koncentracijama herbicida. Detaljna mineraloškakarakterizacija uzoraka uraĎena je metodom rendgenske difrakcije. Rezultati interakcijemontmorionita sa organskim kompleksima i herbicidima dobijeni su primenomrendgenskih, optičkih, termičkih i spektroskopskih metoda.Na osnovu rezultata rendgenskih ispitivanja uzoraka, utvrĎeno je prisustvoorganskih kompleksa i herbicida u meĎuslojnom prostoru montmorionita.Montmorioniti modifikovani ...adsorpcija, montmorionit, heksadeciltrimetilamonijum bromid,feniltrimetilamonijum hlorid, S-metolahlor, klomazon... pokazuju uticaj različitih koncentracija organskog kompleksa (HDTMA i PTMA) na sorpciju herbicida (S-metolahlora i klomazona) prirodnim i modifikovanim montmorilonitima iz Bogovine (opština Boljevac, Srbija). Hemijski i mineralni sastav uzoraka, kao i sve promene nastale modifikacijom i sorpcijom ...
... bentonites I. Swelling in organic liquids. Journal of Physical and Colloid Chemistry, 53: 294–306. Jović-Jovičić N., Milutinović-Nikolić A., Grţetić I., Banković P., Marković B., Jovanović, D. 2008. Uticaj modifikacije na strukturna, teksturalna i adsorpciona svojstva bentonita. Hemijska industrija ...
... metolahlora za zemljišta različitih fizičkih i hemijskih osobina dobijen L-tip izotermi (Pena et al., 2013; Bedmar et al., 2011), dobijeni rezultati nisu iznenaĎujući. Adsorpcija pomenutog pesticida za uzorak 1P je C-tipa (Giles et al., 1960), na šta ukazuje i vrednost Frojndlihovog koeficijenta ...Lazar M. Kaluđerović. "Sorpcija herbicida na neorganski i organski modifikovanom prirodnom montmorionitu iz Bogovine" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-01-17)
-
Arsenopirit iz rudnih ležišta Šumadijsko-kopaoničke oblasti: paregeneza, sastav i produkti oksidacije
Ivana N. Jelić (2023)Arsenopirit, FeAsS je čest pratilac polimetaličnih orudnjenja Šumadijsko-kopaoničke oblasti. Jedan je od sulfida koji u najvećoj meri koncentriše zlato. Nepoželjan je u rudama jer njegovom oksidacijom na jalovištima može doći do oslobađanja arsena koji spada u elemente toksične za životnu sredinu. U okviru ovog doktorata sistematski su ispitivani arsenopiriti iz različitih stadijuma i tipova orudnjenja rudnih ležišta i mineralizacija Šumadijsko-kopaoničke oblasti (Rudnik, Sastavci, Trepča, Gokčanica – Drenjak i Rujak, Golijska reka i Jurija). Uzorci arsenopirita ispitivani su polarizacionom mikroskopijom ...... ćih fizičko-himijskih uslova u hidrotermalnom rastvoru tokom formiranja arsenopirita i mincralizacije zlata, odnosno, stepen inkorporacije mikroelemenata u sulfidni minecral (arscenopirit) zavisi od fizičko-hemijskih uslova hidrotermalnog rastvora. Hemijska analiza i interpretacija hemijskih primesa ...
... na parametre jedinične ćelije i samim tim dobijene temperature obrazovanja. 4) Kompleksni uslovi obrazovanja arsenopirita, uzrokovani istovremenom kristalizacijom i drugih sulfida (tj. paragenezom), kao i promene u fizičko-hemijskim uslovima obrazovanja Ovog minerala i mogućih zona narastanja pri ...
... geotermometra i interpretacije Fe-As-S mineralnih parageneza u rudama, bilo je potrebno sistematski prikupiti fizičke i hemijske podatke u sintetičkom Fe-As-S sistemu. Saznanja o pomenutom sistemu su neophodna iz razloga što je Fe jedini metal koji formira kako uobičajene arsenske tako i uobičajene sulfidne ...Ivana N. Jelić. Arsenopirit iz rudnih ležišta Šumadijsko-kopaoničke oblasti: paregeneza, sastav i produkti oksidacije, Beograd : [I. Jelić], 2023
-
Značaj geografske širine za lociranje uzročnika magnetnih anomalija kod prospekcije arheoloških lokaliteta
Vesna Cvetkov (2020)... se magnetna susceptibil- nost menja u širokom dijapazonu vred- nosti u zavisnosti od hemijskog sastava minerala, veličine i rasporeda zrna. Naj- veći uticaj ima prisustvo i koncentracija magnetita (Fe 3 O 4 ) i maghemita (γFe 2 O 3 ) koji mogu biti primarno vezani za mate- rijal ili nastaju ...
... n o l o g i j e u a r h e o l o g i j i j u g o i s t o č n e E v ro p e Drugi bitan i najčešće razma- tran parametar kod magnetometrijskih ispitivanja je razlika između magnet- ne susceptibilnosti objekta ispitivanja i sredine u kojoj se nalazi. Magnetna susceptibilnost je fizička veličina koja ...
... (odsustvo izdanaka bazič- nih i ultrabazičnih stena, rude gvožđa). Obično se kombinuje sa merenjima ma- gnetne susceptibilnosti tla. Često se ko- risti i kao metoda za rekognosciranje i brzu procenu stanja na terenu, na osno- vu koje se projektuju dalja detaljna geo- fizička i arheološka ispitivanja. Produkt ...Vesna Cvetkov. "Značaj geografske širine za lociranje uzročnika magnetnih anomalija kod prospekcije arheoloških lokaliteta" in Aktuelna interdisciplinarana istraživanja tehnologije u arheologiji jugoistočne Evrope: Zbornik radova, Prvi skup Sekcije za arheometriju, arheotehnologiju, geoarheologiju i eksperimentalnu arheologiju Srpskog arheološkog društva, Beograd, 28.02.2020. , Beograd : Srpsko arheološko društvo (2020)
-
Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије
Goran H. Marinković (2014-06-17)Докторском дисертацијом разматране су хидрогеолошке структуре угљокиселихминералних вода литосфере Србије. При истраживањима узети су у обзир:резултати испитивања старости, порекла и физичко – хемијских карактеристикаугљокиселих вода, геотемпературни услови и геотектонска грађа литосфере,резултати изотопских испитивања на δ13С у карбонатима хидротермалнихлежишта, резултати истраживања минималних температура трансформацијекарбоната и структурно - хидрогеолошки услови у областима дренирањаугљокиселих вода.Резултати показују да је угљеник угљокиселих вода пореклом из карбонатахидротермалне фазе младих магматских процеса, а да су матични супстратиовог елемента карбонати мезозојских и палеозојских седиментних иметаморфних стена. Угљендиоксид ...литосфера Србије, угљокиселе воде, генеза, супстрати, рејони,хидрогеолошке структуре, дубина залегања, геолошки услови, типови,потенцијал.... земљама Европе, Азије и Северне Америке. У овој класификацији, угљокиселе воде су подељене у више издвојених група и подгрупа. У овом раду су из ове класификације издвојене само угљокиселе воде и приказане у табели 1. Физичко-хемијске карактеристике приказане су за хладне (< 20 оС) и термалне (> 20 оС) ...
... 0 оС и притиску 36 атм. Одлично се раствара у води, са коефицијентом растворљивости 1,179 при 10 оС. 5 Табела 1. Физичко-хемијске карактеристике хладних и термалних угљокиселих вода (В.В.Иванов и Г.А.Невраев, 1964, издвојени типови угљокиселих вода) Основна балнеолошка група и подгрупа ...
... старости, порекла и физичко – хемијских карактеристика угљокиселих вода, геотемпературни услови и геотектонска грађа литосфере, резултати изотопских испитивања на 13С у карбонатима хидротермалних лежишта, резултати истраживања минималних температура трансформације карбоната и структурно - хид ...Goran H. Marinković. "Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-17)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... која се бави хемијским и физичко-хемијским променама материјала, насталим под утицајем механичких сила (Avvakumov et al., 2001). Процес који доводи до тих промена назива се механохемијска активација. Механохемијска активација материјала има за циљ промену структуре, напрегнутости и реактивности ...
... синтезе. Веома је важно од ког материјала су направљене посуде за млевење зато што утицај медијума који се користи у процесу млевења на унутрашњост зида посуде може бити од великог значаја. Може доћи до физичке и хемијске интеракције реакционе смеше или куглица са унутрашњим зидом посуде што доводи ...
... нанокристалних и аморфних супстанци, интерметалних једињења и савремених материјала нове генерације. Механохемијска синтеза одиграва се у механохемијским реакторима на релативно ниским температурама. Механохемијки реактори су реакциони апарати у којима се физички и хемијски процеси одигравају ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... која се бави хемијским и физичко-хемијским променама материјала, насталим под утицајем механичких сила (Avvakumov et al., 2001). Процес који доводи до тих промена назива се механохемијска активација. Механохемијска активација материјала има за циљ промену структуре, напрегнутости и реактивности ...
... синтезе. Веома је важно од ког материјала су направљене посуде за млевење зато што утицај медијума који се користи у процесу млевења на унутрашњост зида посуде може бити од великог значаја. Може доћи до физичке и хемијске интеракције реакционе смеше или куглица са унутрашњим зидом посуде што доводи ...
... нанокристалних и аморфних супстанци, интерметалних једињења и савремених материјала нове генерације. Механохемијска синтеза одиграва се у механохемијским реакторима на релативно ниским температурама. Механохемијки реактори су реакциони апарати у којима се физички и хемијски процеси одигравају ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika
Kostić N. Bojan (2021)Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena na planini Rudnik ispitivan je na uzorcima iz pet bušotina. Definisano je šest varijeteta krednih stena (protolita) koji čine dve litološke jedinice izgrađene od klastičnog, karbonatnog i klastično-karbonatnog materijala. Vulkanskom aktivnosti na Rudniku formirana su vulkanska tela koja se utiskuju duž slojevitosti sedimentnih stena, a neka ih presecaju u vidu dajkova. Starost ovog vulkanskog događaja određena je na 23.9 miliona godina. Ovaj miocenski vulkanizam doveo je do kontaktno metamorfnih promena sedimentnih stena i obrazovanja skarnova ...... različitih fizičko-hemijskih promena tokom kristalizacije (Einaudi i dr. 1981, Meinert i dr., 1992, Kostić i dr. 2021). Stowell i dr. (1996) objašnjava da se kristalizacija granata u skarnovskom sistemu može odigravati putem difuzije u stenama protolitima usled procesa metasomatizma, kao i promena ...
... pod uticajem fluida bogatih Cl-, F- i B- pojaviti minerali poput aksinita i skapolita. Skapolit je mineral indikativan za delovanje hidrotermalnih fluida sa povišenim salinitetom (Hammerli i dr. 2018). Na kontaktno metamorfni oreol utiče više činilaca kao što su: veličina, hemijski sastav i oblik ...
... ispitivanja omogućavaju brzu i laku odredbu hemijskog sastava minerala. Pionir u opisu mineralogije skarnova i njihovim sistematskim varijacijama bio je Zharikov (1970). On je koristio mineralne asocijacije, varijacije u hemijskom sastavu i fazne dijagrame da bi opisao i predvideo karakteristične mineralne ...Kostić N. Bojan. Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika, Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Upravljanje proizvodnjom nafte – novi alat na bazi fazi logike
... događaja; 4. ublažavanje uticaja štetnog događaja, ukoliko se on dogodi. Proizvodni proces se može definisati kao bezbedan samo ako je pod stalnim nadzorom i ako je obezbeđeno optimalno upravlјanje rizicima u odnosu na prisutne opasnosti. Opasnost je definisana kao fizička ili hemijska karakteristika koja ...
... povezana sa fizičko- hemijskim karakteristikama materija koje su uvek prisutne i koje se koriste u procesu proizvodnje, kao i načina njihove upotrebe.[3] Stabilna instalacija za detekciju eksplozivnih gasova i para mora biti tako projektovana i izvedena da pravilnim izborom, brojem i rasporedom detektora ...
... ćašu će omogućiti oslobađanje mehurića ugljen-dioksida i formiranje guste, čvrste i stabilne pene koja treba da se zadrži na površini najmanje tri minuta. U ovom radu su analizirane fizičko-hemijske i senzorne karakteristike pene piva, kao i struktura pene u različitim vrstama piva. Ključne reči: ...Мирослав Црногорац, Душан Даниловић, Лола Томић. "Upravljanje proizvodnjom nafte – novi alat na bazi fazi logike" in IX Naučno stručni skup Preduzetništvo, inženjerstvo i menadžment Zrenjanin, 24.10.2020. god., Visoka tehnička škola strukovnih studija u Zrenjaninu (2020)
-
Vodosnabdevanje i održivo upravljanje podzemnim vodnim resursima u Srbiji
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Dragoljub Bajić, Bojan Hajdin, Vesna Ristić-Vakanjac, Petar Dokmanović, Saša Milanović (2012)Slično većini evropskih zemalja, udeo podzemnih voda u javnom vodosnabdevanju u Srbiji je oko 75%. Najveće rezerve su akumulirane u vodonosnim naslagama intergranularne poroznosti neogene i kvartarne starosti, kao i u karstnim izdanima. One su jedini izvor vodosnabdevanja pijacom vodom za Vojvodinu i veći deo Srbije. Delovi sa malim rezervama podzemnih voda su Šumadija i južni delovi zemlje, gde se koriste u većoj meri površinske vode. Do sada izvedena hidrogeološka istraživanja pokazuju da se zahvata oko 30% obnovljivih rezervi ...... zdravlja i Republi kog zavoda za javno zdravlje i njegovih regionalnih zavoda. Svi vodovodi prema važe im zakonskim aktima obavezni su da kontrolišu hemijski i bakteriološki kvalitet sirovih i tretiranih uzoraka vode. Uopšteno i, postoji znatna razlika u prirodnom kvalitetu podzemnih voda i antropogenom ...
... zdravlja i Republi¢kog zavoda za javno zdravlje 1 njegovih regionalnih zavoda. Svi vodovodi prema vazecim zakonskim aktima obavezni su da kontrolisu hemijski i bakterioloSki kvalitet sirovih i tretiranih uzoraka vode. UopSteno govore¢i, postoji znatna razlika u prirodnom kvalitetu podzemnih voda i antropogenom ...
... rudarstvu i geoloSkim istrazivanjima (2011) ima ée veoma znacéajan uticaj na buducéa istrazivanja podzemnih voda. NazZalost, usvojena reSenja po ovom Zakonu, ne odrazavaju fakti¢éko stanje i nisu 227 Vodosnabdevanje i održivo upravljanje podzemnim vodnim resursima u Srbiji Dušan Polom i i saradnici ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Dragoljub Bajić, Bojan Hajdin, Vesna Ristić-Vakanjac, Petar Dokmanović, Saša Milanović. "Vodosnabdevanje i održivo upravljanje podzemnim vodnim resursima u Srbiji" in Vodoprivreda, Beograd : Jugoslovensko društvo za odvodnjavanje i navodnjavanje (2012)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... Raspadanje pod uticajem atmosferilija (površinsko raspadanje) je proces alteracije i raspadanja stena na Zemljinoj površini ili blizu nje, fizičkim, hemijskim i biološkim procesima. Na površinsko raspadanje najviše utiču klima, uslovi drenaže, mineraloški sastav i sklop stene. Hemijsko raspadanje se ...
... (čvrstoću i otpornost, određenu zapreminsku masu, malu poroznost i dr.) i postojanost (fizičku i hemijsku stabilnost u konkretnim uslovima u kojima se koristi), dok njegova estetska svojstva nisu značajna. U grupu tehničkog kamena spada neoblikovani kamen (lomljen, drobljen i mleven) i deo oblikovanog ...
... promenjena i na velikoj dubini. Fizičko raspadanje se odvija pod uticajem vode koja mrzne (i kristalizacije soli u urbanim uslovima), i stoga je otpornost kamena na dejstvo mraza i na kristalizaciju soli pokazatelj njegove otpornosti na ovaj vid raspadanja. Trajnost kamena se može proceniti i preko ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... Raspadanje pod uticajem atmosferilija (površinsko raspadanje) je proces alteracije i raspadanja stena na Zemljinoj površini ili blizu nje, fizičkim, hemijskim i biološkim procesima. Na površinsko raspadanje najviše utiču klima, uslovi drenaže, mineraloški sastav i sklop stene. Hemijsko raspadanje se ...
... (čvrstoću i otpornost, određenu zapreminsku masu, malu poroznost i dr.) i postojanost (fizičku i hemijsku stabilnost u konkretnim uslovima u kojima se koristi), dok njegova estetska svojstva nisu značajna. U grupu tehničkog kamena spada neoblikovani kamen (lomljen, drobljen i mleven) i deo oblikovanog ...
... promenjena i na velikoj dubini. Fizičko raspadanje se odvija pod uticajem vode koja mrzne (i kristalizacije soli u urbanim uslovima), i stoga je otpornost kamena na dejstvo mraza i na kristalizaciju soli pokazatelj njegove otpornosti na ovaj vid raspadanja. Trajnost kamena se može proceniti i preko ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)