Претрага
468 items
-
A hundred years of Milutin Milanković's climate change theory - geological implications
Dejan Radivojević (2020)Миланковићева теорија циклуса објављена пре сто година је најважнија теорија у наукама које проучавају климу и имала је велики утицај на дисциплине које се баве Земљом. Ипак, његов рад је чекао више од педесет година да би добио потврду. Може се рећи да Миланковићев рад највећи утицај на геологију има у изради астрономске временске скале, подршци хипотези континенталног дрифта и палеоклиматологији. Добри резултати примене астрономске временске скале на неогене седименте иницирали су примену ове методе у мезозојским и у последње ...циклостратиграфија, астономска временска скала, геолошка временска скала, климатске промене, континентални дрифт... теорије климатских промена Милутина Миланковића и њен утицај на геологију Пре тачно сто година Милутин Миланковић је објавио једно од својих најутицајних дела под називом „Математичка теорија топлотних поја - ва изазваних сунчевим зрачењем“. Иако дуго оспоравана, његова теорија о климатским про - менама је ...
... научним ра - дом. Тада се родила и идеја о теорији климатских промена која је публи кована 1920. године. Она заједно са другим његовим капи талним делом „Канон осунчава ња“ представља једно од најзна - чајнијих научних достигнућа икада. Пријатељство са другим великим заљубље - ницима у геологију Вегенером ...Dejan Radivojević. "A hundred years of Milutin Milanković's climate change theory - geological implications" in Geološki anali Balkanskoga Poluostrva, Univerzitet u Beogradu, Rudarsko geološki fakultet (2020). https://doi.org/10.2298/GABP201125011R
-
The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments
Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević (2013)The objective of the study was to determine the origin and type of organic matter (OM) of the Tisza recent sediments along the distance of 153 km through the territory of Serbia. For this purpose group organic-geochemical parameters and biomarker compositions were used. All samples contain approximately same amount of OM, which was deposited under uniform, slightly reducing conditions. Based on the distribution of n-alkanes, the origin and type of OM could not be precisely estimated. However, n-alkane patterns ...... Београду, Студентски трг 12–16, 11000 Београд Циљ рада је био да се утврди порекло и тип органске супстанце у рецентним седи- ментима реке Тисе, у делу тока који се налази на територији Србије, укупне дужине 153 километра. У ту сврху коришћени су групни органско–геохемијски параметри и састав биомаркера ...
... нафтну загађујућу супстанцу антропогеног порекла. Идентичне расподеле ових биомаркера у свим узор- цима потврђују да рецентни седименти реке Тисе, у делу тока од места Кањижа до ушћа у реку Дунав, садржe исти тип нафтног загађивача. На основу расподела терпана и сте- рана и вредности биомаркерских ...Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević. "The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments" in Journal of Serbian Chemical Society, Beograd : Srpsko hemijsko društvo (2013). https://doi.org/10.2298/JSC130614087S
-
Vebran Web Services for Corpus Query Expansion
Ranka Stanković, Miloš Utvić (2020)U ovom radu se govori o razvoju veb usluga Vebran i njihovoj primeni u poboljšanju pretraživanja korpusa. Veb-servisi Vebran koriste se za konsultovanje spoljnih leksičkih izvora za srpski jezik (uglavnom elektronski morfološki rečnici i srpski Vordnet) i proširivanje korisničkih upita radi dobijanja relevantnijih rezultata iz srpskih korpusa.... developed for Serbian by the HLT Group at the University of Belgrade and JeRTeh Society: – System of Serbian morphological electronic dictionaries (Unitex DELA format); 7 https://unitexgramlab.org/ 102 Infotheca Vol. 19, No. 2, December 2019 Scientific paper – Semantic network WordNet for Serbian; – ...
... lations can be used for query expansion. 8 https://dcl.bas.bg/bulnet/ 104 Infotheca Vol. 19, No. 2, December 2019 Scientific paper s Figure 1. DELA to lexical database mappings . Figure 2. Wordnet synsets with literal “sreća” . Infotheca Vol. 19, No. 2, December 2019 105 Stanković R. and ...Ranka Stanković, Miloš Utvić. "Vebran Web Services for Corpus Query Expansion" in Infotheca, Faculty of Philology, University of Belgrade (2020). https://doi.org/10.18485/infotheca.2019.19.2.5
-
Глаголи у кухињи и за столом
Цветана Крстев, Биљана Лазић (2015)У раду је приказано истраживање лексике на српском језику кулинарског домена које се заснива на коришћењу доменског корпуса, електронских лексичких ресурса, пре свега WordNet-а и морфолошких речника, и локалних граматика. Приказане су доменске специфичности ових ресурса, како се користе, и међусобно употпуњују. Посебно је приказано како се коришћењем доменског корпуса могу екстраховати глаголи специфични за кулинарски домен и описати начини њиховог коришћења. Дат је попис глагола са основним подацима који је добијен применом представљених метода.аутоматска обрада, коначни трансдуктори, електронски речници, семантичке мреже, локалне граматике, кулинарство... Лексикологија, ономастика, синтакса, стр. 237-238. ISBN 978-86- 6065-099-5 16. РАДОВАНОВИЋ 2013: Драгана Радовановић. "Српска и румунска трпеза у северном и средњем Банату." [У:] Језици и културе у времену и простору. 2. 2, стр. 205-212. ISBN 978-86-6065-179-4. 17. РАДОВИЋ-ТЕШИЋ 2010: Милица Рад ...
... N+Comp+Conc+Food+Course+DOM=Culinary Пре темељног приступа обради кулинарског домена електронски речници српског језика су већ садржали значајан део кулинарске лексике, али она већином није била систематски означена потребним маркерима. Анализом доменског корпуса и консултовањем српског ворднета ...
... домен може се наћи у (Крстев и др. 2014). маркер опис +MesApp Приближна мера +Cont посуде (нпр.шољица за кафу) +Por порција (нпр.шнита) +Part део од (нпр.чешањ) +Wh целина (нпр.векна) +Set скуп (нпр.вeзица) Табела 2 Маркери приближних мера у кулинарсту у е-речнику c. Ворднет за српски језик ...Цветана Крстев, Биљана Лазић. "Глаголи у кухињи и за столом" in Научни састанак слависта у Вукове дане - Српски језик и његови ресурси: теорија, опис и преимене, Вол. 44/3, Београд : Међународни славистички центар (2015)
-
Synergy between the mineral deposit exploration and geothermal resources assessment on the example of "Valjevo" boron and lithium deposit in Serbia
Nebojša Atanacković, Vladimir Živanović, Ana Vranješ, Sava Magazinović, Marinko Toljić, Ana Arifović, Branislav Potić (2023)Exploration of mineral deposits involves a collection of vast data sets on geological characteristics of the area. These data can largely contribute to the assessment of the geothermal potential, which can lead to an increase in the share of geothermal resources in the energy mix of the extractive industry and the local community. On the example of the "Valjevo" B-Li deposit, data on structural settings and previous hydrogeological investigations were combined with the results of resource drilling and geophysical ...... Atanacković, N., Živanović, V., Toljić, M., Dragišić, V., Magazinović, S. Metodološki pristup oceni mogućnosti eskploatacije geotermalnih voda na delu valjevsko- mioničkog basena, Zbornik radova XVI srpski simpozijum o hidrogeologije sa međunarodnim učešćem, Zlatibor, Srbija, 28.00. — 02.10.2022; ...Nebojša Atanacković, Vladimir Živanović, Ana Vranješ, Sava Magazinović, Marinko Toljić, Ana Arifović, Branislav Potić. "Synergy between the mineral deposit exploration and geothermal resources assessment on the example of "Valjevo" boron and lithium deposit in Serbia" in Proceedings 9th International Conference mining and environmental protection, MEP23, Sokobanja, 24-27th May 2023, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet (2023)
-
Испитивање могућности флотирања церузитне руде из лежишта Олово - БиХ
Славко Тодић (2024)Овај завршни рад заснива се на испитивању могућности флотирања церузитне руде из лежишта Олово - БиХ. У циљу свеобухватног испитивања и добијања што прецизнијих резултата, у општем делу рада представљени су географски положај и историјат, како рудника, тако и општине Олово, затим геолошка грађа подручја, минерални састав лежишта и његове структурно-текстурне карактеристике. Такође, у овом делу рада дат је и кратак увид у минералошку анализу руде из лежишта Олово, те опште карактеристике корисних минерала церузита/англезита и калцита као основне некорисне ...Славко Тодић. Испитивање могућности флотирања церузитне руде из лежишта Олово - БиХ, 2024
-
Towards Automatic Definition Extraction for Serbian
U radu su prikazani preliminarni rezultati automatske ekstrakcije kandidata za definicije rečnika iz nestrukturiranih tekstova na srpskom jeziku u cilju ubrzanja razvoja rečnika. Definicije u rečniku Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) korišćene su za modelovanje različitih tipova definicija (opisnih, gramatičkih, referentnih i sinonimskih) koje imaju različite sintaksičke i leksičke karakteristike. Korpus istraživanja sastoji se od 61.213 definicija imenica, koje su analizirane korišćenjem morfoloških e-rečnika i lokalnih gramatika implementiranih kao pretvarači konačnih stanja u paketu za obradu korpusa otvorenog ...... noted that in some cases only the initial parts of the definition were recognized, for example, full definition for drama is Драма је врста књижевног дела које настаје да би се изводило на позорници (Drama is a type of literary work that is created to be performed on stage) (the underlined sequence was ...
... full 10 10 Авари су номадско племе турског порекла. (The Avars are a nomadic tribe of Turkish origin.) (12) partial 55 34 Драма је врста књижевног дела које настаје... (Drama is a type of literary work that is created …) (4) computer science/ design and technology (technological education). ...Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Rada Stijović, Mirjana Gočanin, Mihailo Škorić. "Towards Automatic Definition Extraction for Serbian" in Proceedings of the XIX EURALEX Congress of the European Assocition for Lexicography: Lexicography for Inclusion (Volume 2). 7-9 September (virtual), Democritus University of Thrace (2021)
-
Serbian Society of Geomorphologists
Dragana Đurić, Jelena Ćalić (2019)Dragana Đurić, Jelena Ćalić. "Serbian Society of Geomorphologists" in GeomorForum 2019: Landforms related to plains of Serbia and its neighboring area, Conference Programme and Abstracts, Beograd, 10-12. maj 2019, Serbian Society of Geomorphologists (2019)
-
Анализа примене утискивања полимера за повећање искоришћења лежишта „Х“
Јана Ивановић (2024)Лежиште „Х“ се налази у Панонском басену и део је нафтно-гасног поља „ХХ“.С обзиром на висок удео воде у произведеном флуиду на лежишту је потребно применити неку методу којом би се смањила брзина напредовања фронта воде ка производним бушотинама, односно смањио удео воде у производњи. Овај рад има за циљ да детаљно испита могућност примене једне од допунских метода повећања искоришћења лежишта, методе утискивања полимера на изабраном лежишту „Х“. Први део рада приказује основне теоријске појмове на којима се ...Јана Ивановић. Анализа примене утискивања полимера за повећање искоришћења лежишта „Х“, 2024
-
Bilingual lexical extraction based on word alignment for improving corpus search
Jelena Andonovski, Branislava Šandrih, Olivera Kitanović. "Bilingual lexical extraction based on word alignment for improving corpus search" in The Electronic Library, Emerald (2019). https://doi.org/10.1108/EL-03-2019-0056
-
Combining Heterogeneous Lexical Resources
... inflectional lemmas). Every inflectional class is implemented as a finite state transducer that is used to produce the dictionary of simple word forms (DELA F). Optional morphosyntactic, semantic and information on dialect can also be added. In the example (1), the lemma devojcyin belonging to a girl’ ...Cvetana Krstev, Duško Vitas, Ranka Stanković, Ivan Obradović, Gordana Pavlović-Lažetić. "Combining Heterogeneous Lexical Resources" in Proceedings of the Fourth Interantional Conference on Language Resources and Evaluation, Lisabon, Portugal , May 2004, vol. 4, ELRA - European Language Resources Association (2004)
-
E-Connecting Balkan Languages
In this paper we present a versatile language processing tool that can be successfully used for many Balkan languages. This tool relies for its work on several sophisticated textual and lexical resources that were developed for most of Balkan languages. These resources are based on several de facto standards in natural language processing.... Dictionnaires électroniques du français. Langue française. 87, Larousse, Paris, 1990. [3] D.-M. Dimitriu. Grammaires de flexion du roumain en format DELA, Rapport interne 2005-02 de l’Institut Gaspard- Monge, CNRS, 2005. [4] T. Erjavec and N. Ide. The MULTEXT-East Corpus. In LREC’98, Granada, pp ...Cvetana Krstev, Ranka Stanković, Duško Vitas, Svetla Koeva. "E-Connecting Balkan Languages" in Proceedings of the Workshop Workshop on Multilingual resources, technologies and evaluation for Central and Eastern European Languages, 17 September 2009, eds. C. Vertan, S. Piperidis, E. Paskaleva and Milena Slavcheva, Borovets, Bulgaria : Association for Computational Linguistics Stroudsburg, PA, USA (2009)
-
Parametri zbijanja komunalnog otpada određeni različitim laboratorijskim metodama
Jovana M Janković Pantić, Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Tina D Đurić, Snežana Bogdanović (2021)Zbijanje komunalnog otpada predstavlja jednu od osnovnih faza korišćenja komunalne deponije. Zbog toga je kao i kod drugih nasutih građevina, veoma korisno odrediti parametre zbijanja: maksimalnu suvu zapreminsku težinu (dmax) i optimalnu vlažnost (wopt). Dobijeni rezultati mogu da posluže prilikom projektovanja kapaciteta deponije kao i prilikom definisanja obradivosti otpada. U dosadašnjoj praksi najčešći način određivanja parametra zbijanja je standardna metoda (Proktorov opit) koja se koristi u mehanici tla, uz eventualnu redukciju energije zbijanja. Međutim, različiti tretmani komunalnog otpada na ...... (Tabela 1). Ропоупа upotreba komunalnog otpada uticala је na povećanje maksimalne suve zapreminske težinc i optimalnc vlažnosti, odnosno da је vlažni deo Proktorove krive za više puta zbijani komunalni otpad, znatno БИЖ liniji (krivi) zasićenja [4]. Тађеја 1. Рагатет zbijanja komunalnog otpada и zavisnosti ...Jovana M Janković Pantić, Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Tina D Đurić, Snežana Bogdanović . "Parametri zbijanja komunalnog otpada određeni različitim laboratorijskim metodama" in Građevinski kalendar, Savez građevinskih inženjera Srbije (2021)
-
Flotability of chalcopyrite from the Rudnik deposit
Директно селективно флотирање олова, бакра и цинка у флотацији рудника „Рудник” датира од 1984. године. Технолошка шема омогућава директно издвајање селективних концентрата у три циклуса. У првом циклусу се издваја минерал олова (галенит), док су минерал бакра (халкопирит) и минерал цинка (марматит) депримирани. У другом циклусу се оток концентрације минерала олова кондиционира и припрема за издвајање минерала бакра. Након кондиционирања, у овом циклусу се издваја минерал бакра. У трећем циклусу се оток концентрације минерала бакра кондиционира и припрема за ...Đurica Nikšić, Predrag Lazić, Milena Kostović. "Flotability of chalcopyrite from the Rudnik deposit" in Journal of Mining Science, Springer Verlag (2021). https://doi.org/10.1134/S1062739121030170
-
A Model for Determining the Dependability of Continuous Subsystems in Coal Mines Using the Fuzzy Logic Approach
Nikola Stanić, Miljan Gomilanović, Petar Marković, Daniel Krzanović, Aleksandar Doderović, Saša Stepanović (2024)This study presents a unique model for assessing the dependability of continuous parts of combined systems in open-pit mining through the application of fuzzy logic. Continuous sub-systems as part of the combined system of coal exploitation in surface mines have the basic function of ensuring safe operation, high capacity with high reliability, and low costs. These subsystems are usually part of the thermal power plant’s coal supply system and ensure stable fuel supply. The model integrates various independent partial ...fuzzy logic, max-min composition, continuous part of combined system (CCS), open pit, mining, dependabilityNikola Stanić, Miljan Gomilanović, Petar Marković, Daniel Krzanović, Aleksandar Doderović, Saša Stepanović. "A Model for Determining the Dependability of Continuous Subsystems in Coal Mines Using the Fuzzy Logic Approach" in Applied Sciences, Basel, August 2024, MDPI (2024). https://doi.org/https://doi.org/10.3390/app14177947
-
Површинско распадање керсантита из Тешића мајдана у корелацији са начином обраде на примеру малог степеништа (Београдска тврђава)
Невенка Новаковић (2024)Архитектуру Београда на прелазу 19. у 20. век обележила је употреба керсантита из каменолома Тешића мајдана. Kao камен високих декоративних својстава, керсантит је коришћен за јавне споменике, делове или потпуну изградњу објеката (Народна скупштина Србије, Мало степениште, Народни музеј и др.). Како очување споменика културе изискује познавање својстава уграђеног камена, истраживања су обухватила детаљно проучавање петролошких, хемијских и физичких карактеристика керсантита из Тешића мајданa и узорака камена из споменика Мало степениште (студија случаја). Након детаљног мапирања стања керсантита, лабораторијских ...керсантит, Мало степениште, споменик културе, архитектонски камен, физичко-хемијско распадање, мапирање, форме распадања, површинска обрадаНевенка Новаковић. Површинско распадање керсантита из Тешића мајдана у корелацији са начином обраде на примеру малог степеништа (Београдска тврђава), Београд : [Н. Новаковић], 2024
-
Analiza primene višekriterijumskih metoda u optimizaciji izbora hidruličnih bagera na površinskim kopovima uglja
Hidraulični bageri primenjuju se u različitim oblastima privrede a najzastupljeniji su u građevinarstvu i rudarstvu. Na površinskim kopovima sa kontinualnim sistemima, klasifikuju kao pomoćna mehanizacija a na površinskim kopovima sa diskontinualnim sistemima, kao osnovna mehanizacija. Kako je u oba slučaja njihova primena neizostavna, važno je izvršiti adekvatnu analizu postojećih podataka, u cilju optimizacije izbora tipa hidrauličnog bagera u odnosu na uslove rada datog površinskog kopa. U radu su opisane različite višekriterijumske metode koje su korišćene za analizu hidrauličnih bagera. ...... podataka. AHP metoda pruža mogu- ćnost da se u procesu donošenja složenih odluka iz- mere i povezuju različiti faktori što olakšava kombi- novanje delova u celinu [14]. Hijerarhijska struktura AHP metode prikazana je na slici 1. Slika 1 - Hijerarhijska strukura AHP metode Matematički sled ...Stevan Đenadić, Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Filip Miletić, Ivan Janković. "Analiza primene višekriterijumskih metoda u optimizaciji izbora hidruličnih bagera na površinskim kopovima uglja" in Tehnika, Centre for Evaluation in Education and Science (CEON/CEES) (2019). https://doi.org/10.5937/tehnika1903369D
-
Definisanje geotehničkih karakteristika terena za potrebe izgradnje stanice za snabdevanje gorivom “OMV” u Trsteniku
Milica Dutina (2024)U ovom Završnom radu prikazana su istraživanja na osnovu kojih su urađeni grafički dio, proračun nosivosti i proračun analize slijeganja terena za potrebe izgradnje benzinske stanice sa pratećim objektima. Detaljno je analiziran prodajni objekat,čelični rezervoar za gorivo i znak. Za proračun graničnog opterećenja korišćena je metoda Mayerhofa, dok je analiza slijeganja urađena Konsolidacionom metodom slijeganja za prodajni objekat i čelični rezervoar za gorivo, a za temelj znaka po principu slijeganja i rotacije krutih temelja - Gorbun Posadov. Sve dobijene ...terenska istraživanja, laboratorijska ispitivanja, geotehnička istraživanja, geotehnički model terena, osnovne tehničke karakteristike, analiza slijeganja, proračn nosivosti... Završnom radu je metoda „Majerhofa” (1953) koja je predložena ı u nacionalnom aneksu prSRPS EN 1997 — I/NA — Evrokod 7: Geotehničko projektovanje — Deo 1: Opšta pravila. «• Metoda Mayerhof-a U SAD ı Kanadi, ali i kod nas, granično opterećenje plitkih temelja određuje se na osnovu metode Majerhofa ...
... 70 [Dpis tla sa || H i klasifikacijam LEAR } : 'bogate sitnim fragmenima kvarca i drugih tvrdih —_|(u vidu peskovith frakcija). U podinskom delu je pdve}an| \sadr aj glinovitih frakcija. Jakosu tvrde. Krupngzrni ri ({) - (BW) - neravnomerno |(dobro) granulisani (od sitniih zma do valutica ...Milica Dutina. Definisanje geotehničkih karakteristika terena za potrebe izgradnje stanice za snabdevanje gorivom “OMV” u Trsteniku, 2024
-
Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)
Darko M. Božović (2016-09-28)Karbonatne sirovine, obzirom na geološku građu Crne Gore predstavljaju jednu od najznačajnijih nemetaličnih mineralnih sirovina. U Crnoj Gori postoje brojna leţišta karbonatnih sirovina (arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena) koja su istraţena ili su u eksploataciji, među kojima rudni reon Bjelopavlića zauzima najznačajnije mjesto.Dosadašnja istraţivanja karbonatnih sirovina na ovom području imala su, međutim, prevashodno uzak istraţivački cilj, utvrđivanje rezervi arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena određenog leţišta, ili preliminarna ispitivanja kvaliteta krečnjaka u njima, sa ...karbonatne mineralne sirovine, arhitektonsko - građevinski kamen, tehničko - građevinski kamen, karbonatna punila, rudni reon Bjelopavlića, potencijalnost.... Resursi tehničko - građevinskog kamena Tehničko - građevinski kamen Crne Gore prevashodno predstavljaju krečnjaci uz neznatno učešće dolomita i magmatskih stijena (eruptiva). Imajući u vidu geološku građu terena Crne Gore, rezerve ove mineralne sirovine su praktično neiscrpne. Značajan prostor za ...
... kvaliteta krečnjaka u njima, sa aspekta primjene u industriji i građevinarstvu, dok su istraţivanja regionalnog karaktera bila malog obima i vezana za delove pojedinih basena, bez međusobne korelacije. U doktorskoj disertaciji proučeno je i prikazano sledeće: mineragenetske karakteristike gornjokrednih ...
... građevinskog kamena pojedinih leţišta, dok su osnovna i namjenska geološka istraţivanja karbonatnih sirovina bila malog obima, vezana samo za pojedine delove rudnog reona, nesistematska i bez međusobne korelacije podataka. 2.1.1. Opšta geološka istraţivanja Geološkim istraţivanjima šireg područja ...Darko M. Božović. "Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-28)
-
Extraction of Bilingual Terminology Using Graphs, Dictionaries and GIZA++
Branislava Šandrih, Ranka Stanković (2020)U nauci, industriji i mnogim istraživačkim oblastima, terminologija se brzo razvija. Najčešće, jezik koji je „lingua franca“ za većinu ovih oblasti je engleski. Kao posledica toga, za mnoga polja termini domena su koncipirani na engleskom, a kasnije se prevode na druge jezike. U ovom radu predstavljamo pristup za automatsko izdvajanje dvojezične terminologije za englesko-srpski jezički par koji se oslanja na usaglašeni dvojezični korpus domena, ekstraktor terminologije za ciljni jezik i alat za usklađivanje delova. Ispitujemo performanse metode na domenu ...Branislava Šandrih, Ranka Stanković. "Extraction of Bilingual Terminology Using Graphs, Dictionaries and GIZA++" in Infotheca, Faculty of Philology, University of Belgrade (2020). https://doi.org/10.18485/infotheca.2019.19.2.6