Претрага
520 items
-
Metodologija određivanja vremena i putanje zagađivača na primeru zaštite izvorišta podzemnih voda
Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Vesna Ristić Vakanjac, Jelena Ratković, Marina Čokorilo Ilić (2018)Analiza vremena putovanja potencijalnog zagađivača do bunara izvorišta podzemnih voda predstavlja veoma bitan segment kod upravljanja i zaštite podzemnih voda. Ova metodologija se zasniva na simulaciji kretanja nereagujuće čestice sa podzemnim vodama i poroznom sredinom (“idealna” čestica). Rezultati hidrodinamičkog modela, kojim se vrši simulacija režima podzemnih voda, predstavljaju osnovu za model praćenja “idealne” čestice. Postoje različiti softveri koji se koriste u hidrogeološkoj praksi za analizu problema zagađivača. U ovom radu korišćen je numerički kod Modpath, dok je za simulaciju ...upravljnje podzemnim vodama, zaštita podzemnih voda, hidrodinamički model, metoda praćenja „idealne“ čestice, modflow, modpath.Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Vesna Ristić Vakanjac, Jelena Ratković, Marina Čokorilo Ilić. "Metodologija određivanja vremena i putanje zagađivača na primeru zaštite izvorišta podzemnih voda" in Zbornik radova nacionalne konferencije sa međunarodnim učešćem ekoremedijacija i ekonomska valorizacija vodnih resursa-modeli i primena, Fakultet za primenjenu ekologiju Futura, Univerzitet Singidunum, Beograd (2018)
-
Hidrogeološke karakteristike područja Cerničkog polja (Istočna Hercegovina) sa posebnim osvrtom na rizik od zagađena podzemnih vodnih resursa
Petar Vojnović (2023)... izvršena su hidrogeološka istraživanja šire okoline sa ciljem definisanja pravca, smjera i brzine kretanja podzemnih voda u čiju svrhu su korišćene metode rekonosciranja terena i opita obilježavnja. Sa hidrogeološkog aspekta dominantnu ulogu ima karstni tip izdani, dok se režim isticanja podzemnih ...
... Dušan Rakić, Zita Šereš, Igor Antić, Maja Buljovčić, Jelena Živančev, Nataša Đurišić- Mladenović: Mikroplaostika i nanoplastika u životnoj sredini i metode njihove karakterizacije OR-4. Milan Bićanin: Ekološko - tipološka pripadnost veštački podignutih sastojina crnog bora i američkog jasena u „Lipovačkoj ...Petar Vojnović. "Hidrogeološke karakteristike područja Cerničkog polja (Istočna Hercegovina) sa posebnim osvrtom na rizik od zagađena podzemnih vodnih resursa" in Knjiga radova / 10. Memorijalni naučni skup iz zaštite životne sredine „Docent dr Milena Dalmacija“, Novi Sad 30-31.03.2023., Novi Sad : Univerzitet u Novom Sadu, Prirodno-matematički fakultet- Departman za hemiju, biohemiju i zaštitu životne sredine (2023)
-
Human factor risk management procedures applied in the case of open pit mine
Snežana Kirin, Aleksandar Sedmak, Wei Li, Miodrag Brzaković, Igor Miljanović, Ana Petrović, Simon Sedmak (2021)Risk management aims to provide a controlled work environment to ensure the safe operation of the high-risk systems. It is a dynamic process which work in a continual state of change. The issue of human factor risk and rules and regulations in open pit mine is a main focus of this paper in order to develop predictive models of behavior of workers in relation to compliance with the procedures and rules. Presented survey was conducted in open pit coal ...Snežana Kirin, Aleksandar Sedmak, Wei Li, Miodrag Brzaković, Igor Miljanović, Ana Petrović, Simon Sedmak. "Human factor risk management procedures applied in the case of open pit mine" in Engineering Failure Analysis (2021). https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.engfailanal.2021.105456
-
Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом
Dražana M. Tošić (2016-08-26)Приликом израде подземних просторија у стјенској маси долази до нарушавања природне равнотеже напонских стања стијенског масива који су владали прије израде тих просторија, при чему долази до појаве прертасподјеле напона и његове концентрације у појединим правцима и тачкама, односно долази до појаве пластичних деформација које су праћене ломљењем стијенске масе и кретањима материјала према откопаном простору...модел, метод коначних елемената, просторија отварања, напон, дефеормација стијенског масива, алгоритам функционалних зависностиDražana M. Tošić. "Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-26)
-
Komparativna analiza završnih kontura površinskog kopa Drmno
Definisanje optimalne završne konture površinskog kopa od suštinskog je značaja za ostvarivanje strateških ciljeva u razvoju rudarskih projekata. Savremeni programski paketi i metode za optimizaciju granica kopa, zasnivaju se na pronalasku završne konture koja obezbeđuje maksimalan profit. U slučaju površinskih kopova uglja, kod kojih osim profita postoji i čitav niz dodatnih kriterijuma i strateških ciljeva, princip optimizacije granica prema profitu, najčešće nije u potpunosti primenjiv. Iz rog razloga za uspešno definisanje granica površinskih kopova, neophodno je sagledati čitavu lepezu ...Dejan Stevanović, Dragan Ignjatović, Tomislav Šubaranović, Mirjana Banković, Petar Marković. "Komparativna analiza završnih kontura površinskog kopa Drmno" in XV Međunarodna konferencija OMC 2022, Zlatibor, 12-15. oktobar 2022., Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2022)
-
An example of karst catchment delineation for prioritizing the protection of an intact natural area
Vesna Ristić Vakanjac, Zoran Stevanović, Aleksandra Maran Stevanović, Boris Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić (2015)Проучавано је карстни извор Перућац као главни дрен подручја планине Таре у западној Србији у циљу процене његовог режима отицања, резерви воде и дефинисања његове сливне површине. Извор се налази у североисточној, унутрашњој зони класичног динарског крша, коју карактерише доминантно проширење висококарстификованих тријаских кречњака, слабо развијена хидрографска мрежа са много понора и густе шуме. Тара је један од пет националних паркова у Србији. Циљ рада је био да се идентификује заштитна зона високог приоритета у оквиру очуваног природног подручја ...Vesna Ristić Vakanjac, Zoran Stevanović, Aleksandra Maran Stevanović, Boris Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić. "An example of karst catchment delineation for prioritizing the protection of an intact natural area" in Environmental Earth Science (2015). https://doi.org/10.1007/s12665-015-4390-y
-
Coupling of artificial intelligence methods in the development of hybrid intelligent systems
In this paper we present an approach which couples various artificial intelligence (AI) methods in the solution of complex problems that cannot adequately be solved by a single AI method. We argue that the resulting, hybrid intelligent systems (HIS) can be successfully implemented with the use of available AI software libraries. Different coupling methods are analyzed and a classification of hybrid systems based on the chosen method is given. Two case studies of hybrid systems used in mining engineering ...hibridni inteligentni sistemi, spregnuti sistemi, metode veštačke inteligencije, rudarske primene veštačke inteligencije... Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika, monografija, Rudarsko-geološki fakultet, Beograd. [6] Stanković R., (2000), Sprezanje metoda veštačke inteligencije u cilju razvoja jednog hibridnog inteligentnog sistema, magistarski rad, Matematički fakultet, Beograd. ...Ranka Stanković, Ivan Obradović, Nikola Lilić. "Coupling of artificial intelligence methods in the development of hybrid intelligent systems" in X Kongres Matematičara, Matematički fakultet, Beograd (2001)
-
Validation of vulnerability assessment by means of the Time Dependent, Model: case study from the Slovenian karst catchment
Groundwater vulnerability assessment methods are continuously being developed and existing methods are very often modified to provide better simulation of natural protection conditions and more objective results. Most frequently used methods are based on calculation of predefined parameters influencing water infiltration and underground flow, which can often lead to bias conclusions related to vulnerability evaluations. Some other methods, like the Time Dependent Model (TDM) are based on an approach, where parametrization is obtained at the final stage of the ...Ocena ranjivosti podzemnih voda, karstne podzemne vode, TDM metoda, delineacija sanitarnih zona, Slovenački karstVladimir Živanović, Nataša Ravbar, Igor Jemcov. "Validation of vulnerability assessment by means of the Time Dependent, Model: case study from the Slovenian karst catchment" in Proceedings of IAH2019, the 46th Annual Congress of the International Associaton of Hydrogeologists, Málaga (Spain), September 22-27, 2019, International Association of Hydrogeologists (IAH) (2019)
-
Значај петрографске анализе флуидних инклузија
Стефан Петровић, Милош Велојић (2022)У раду је истакнут значај петрографске анализе током истраживања флуидних инклузија и приказане могућности ове методе на примерима неких од карактеристичних петрографских појава из различитих минерала. Петрографска анализа је први корак у испитивању флуидних инклузија. Правилно спроведена, петрографска анализа омогућава одређивање генетске везе флуидних инклузија и минерала домаћина, препознавање карактеристика флуидних инклузија и релевантну интерпретацију података из наредних корака истраживања. Петрографском анализом се дефинишу: а) дистрибуција флуидних инклузија у минералу; б) облик, величина и фазни састав флуидних инклузија; в) групације ...Стефан Петровић, Милош Велојић. "Значај петрографске анализе флуидних инклузија " in Записници српског геолошког друштва, Српско геолошко друштво, Београд (2022)
-
Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса
Александра Петровић (2024)Метода материјалног баланса је кључна техника у процени резерви нафте и гаса у лежиштима која омогућава системско прорачунавање доступних резерви. Циљ ове методе је да се прецизно израчунају количине флуида у лежишту на основу доступних PVT података, података о лежишту и производњи. Резултати примене методе материјалног баланса показују да је она ефикасна у пружању кавнтитативних процена, међутим њена тачност зависи од квалитета улазних података. Метода материјалног баланса пружа основу за процену резерви, али може бити подложна грешкама због непрецизности ...... 2024-09-24 12:35:25 Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса Александра Петровић Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса | Александра Петровић | | 2024 | | http://dr ...Александра Петровић. Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса, 2024
-
Fuzzy optimization in hydrodynamic analysis of groundwater control systems: Case study of the pumping station “Bezdan 1”, Serbia
Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić (2014)A groundwater control system was designed to lower the water table and allow the pumping sta-tion “Bezdan 1” to be built. Based on a hydrodynamic analysis that suggested three alternative solutions, mul-ticriteria optimization was applied to select the best alternative. The fuzzy analytic hierarchy process methodwas used, based on triangular fuzzy numbers. An assessment of the various factors that influenced the selec-tion of the best alternative, as well as fuzzy optimization calculations, yielded the “weights” of the alternativesand the ...groundwater lowering, groundwater management scenario, fuzzy analytic hierarchy process,expert knowledge, triangular fuzzy numbers, linguistic variables... основу хидродинамичке анализе којом су дефинисане три алтернативе решења система, приступило се методом вишекритеријумске опти- мизације како би се одабрала оптимална алтернатива. За те потребе коришћена је метода фази ана- литичко хијерархијског процеса, базирана на троугластим фази бројевима. Анализом ...
... и његове карактеристике којим се штити по- дручје будуће црпне станице „Бездан 1“ како би се она могла изградити. Коришћењем fuzzy оптимизације - методе fuzzy аналитичко хијерархијског процеса, базиране на троугаоним fuzzy бројевима и анализом различи- тих фактора као што су време које је потребно да ...
... система одбране од подзем- них вода и фактор сигурности, дате су различите оцене које утичу на избор оптималне алтернативе. Према прорачунима ове методе вишекритери- јумске оптимизације, анализиране су три алтерна- тиве решења система одбране од подземних вода, које су утврђене раније, хидродинамичким ...Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić. "Fuzzy optimization in hydrodynamic analysis of groundwater control systems: Case study of the pumping station “Bezdan 1”, Serbia" in Geološki anali Balkanskoga poluostrva, Belgrade : University of Belgrade - Faculty of mining and geology (2014). https://doi.org/10.2298/GABP1475103B
-
English for Geology Students. 1
Lidija Beko (2023)... osnovnih principa i pojmova iz oblasti engleskog jezika za geologe. Čitljivim i razumljivim tekstovima, za studente koji pohađaju svoj prvi kurs metodom CLIL, želeli smo poboljšati naučnu pismenost naših studenata na konkretan, real- ističan i koherentan način. Udžbenik je jednostavan i jasno organizovan ...Lidija Beko. English for Geology Students. 1, Belgrade : The Faculty of Mining and Geology, 2023
-
Одређивање оптималних параметара рада бушотина у повременом гаслифту
Радослава Јованчевић (2024)Гаслифт представља механичку методу производње при коме се производна бушотина снабдева гасом под високим притиском, а његова притисна енергија се користи како би се подржао еруптивни рад бушотине или након еруптивног рада, у циљу истискивања заосталог флуида. Два основна типа гаслифта су повремени и континуални гаслифт. У овом раду је детаљније описана метода повременог гаслифт система. Одређивање оптималне количине гаса који се утискује и расподела ограничене количине гаса на групу бушотина представља битан део пројектовања сваког гаслифт система. Главни ...Радослава Јованчевић. Одређивање оптималних параметара рада бушотина у повременом гаслифту, 2024
-
Анализа примене утискивања полимера за повећање искоришћења лежишта „Х“
Јана Ивановић (2024)Лежиште „Х“ се налази у Панонском басену и део је нафтно-гасног поља „ХХ“.С обзиром на висок удео воде у произведеном флуиду на лежишту је потребно применити неку методу којом би се смањила брзина напредовања фронта воде ка производним бушотинама, односно смањио удео воде у производњи. Овај рад има за циљ да детаљно испита могућност примене једне од допунских метода повећања искоришћења лежишта, методе утискивања полимера на изабраном лежишту „Х“. Први део рада приказује основне теоријске појмове на којима се ...Јана Ивановић. Анализа примене утискивања полимера за повећање искоришћења лежишта „Х“, 2024
-
Kristalne strukture Cs2HoSi4O10F i Cs2TmSi4O10F
... dobijena su dva jedinjenja do tada nepoznatog hemijskog sastava - Cs2HoSi4O10F i Cs2TmSi4O10F, u obliku monokristala. Jedinjenja su sintetisana metodom rasta kristala iz visokotemperaturnog rastvora (Tmax = 1373 K) koriste i REE2O3 (REE = Ho, Tm), SiO2 i CsF kao polazne suptance. Kristalne strukture ...Predrag Dabić, Sabina Kovač, Aleksandar Kremenović. "Kristalne strukture Cs2HoSi4O10F i Cs2TmSi4O10F" in XXVII konferencija Srpskog kristalografskog društva, Kragujevac, 16-17. septembar 2021., Beograd : Srpsko kristalografsko društvo (2021)
-
Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина
Dragoslav R. Banjak (2016-08-25)Упркос неповољном временском и просторном распореду, воде су најзначајнијиприродни ресурс Источне Херцеговине. Ова чињеница довела је до реализацијепројекта „Вишенамјенског хидросистема Требишњица“, којим је, премаМилановићу (2006), до сада обухваћено: седам хидроелектрана, шестакумулација, шест брана, шест тунела укупне дужине 59,7 km, неколикоприступних тунела, 62,5 km бетонског канала кроз Попово поље, канал крозДабарско (6750 m) и Фатничко поље (2770 m) и систем тунел-канал или цјевоводпрема Дубравама.У почетку са доминантним енергетским предзнаком, концепција јетрансформисана у интегрално рјешење вишенамјенског коришћења и заштитевода и животне ...хидрогеохемијски процеси, мултиваријантна статистичкаанализа, инверзно геохемијско моделовање, квалитет воде, употребиљивост водеза наводњавање, слив Требишњице... и сложеније методе (Güler et al. 2002, Rissmann, 2012). Један од таквих метода, који се често примјењује за трансформацију цензорисаних података је ROS (regression on order statistics), развијен од стране Хелсела и Кона (Helsel, Cohn, 1988). То је ефикасан полупараметарски метод који израчунава ...
... Недостајући подаци на падавинским станицама оцијењени су методом М. Милосављевића (1990), алгебарским додавањем количника мјесечних падавина потпуног низа и низа са искљученим подацима станице без прекида у мјерењу. Истим методом оцијењени су подаци о броју дана са падавинама на метеоролошкој ...
... Титоград 35. Микулец С., Торбаров К. (1963), Примијењене методе приликом утврђивања сливног подручја ријеке Требишњице узводно Требиња, Трећи југословенски спелеолошки конгрес, стр. 187-199 36. Милановић П. (1979), Хидрогеологија карста и методе истраживања, ХЕТ- Институт за кориштење и заштиту вода ...Dragoslav R. Banjak. "Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-25)
-
Анализа могућности примене метода повећања степена искоришћења на нафтном лежишту "Ј"
Иван Савић (2024)Комплексно лежиште „Ј“ је сачињено од колектор стена различите стратиграфске припадности и хетерогеног литолошког састава. Лежиште се налази у последњој фази разраде, а током животног века експлоатисано је само примарним методама. У раду је приказана анализа стања разраде лежишта, а као основни фактори који су допринели ниском степену искоришћења лежишта издвојени су вискозност нафте, хетерогеност колектора и пад лежишног притиска. Изведена је хидродинамичка симулациона студија помоћу које је издвојена најпогоднија зона за пилотну примену терцијарних метода. Коришћењем „скрининг“ критеријума ...... Измењено: 2024-09-17 11:15:19 Анализа могућности примене метода повећања степена искоришћења на нафтном лежишту "Ј" Иван Савић Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Анализа могућности примене метода повећања степена искоришћења на нафтном лежишту "Ј" ...Иван Савић. Анализа могућности примене метода повећања степена искоришћења на нафтном лежишту "Ј", 2024
-
Lamprofiri Kolaričke reke (Boranja)
Luka Jović (2024)Lamprofiri su grupa egzotičnih ultrakalijskih stena poznatih po sadrţaju nekompatibilnih elemenata i elemenata retkih zemalja. U našem delu sveta pojavljuju se u okviru ultrakalijskih provincija u Španiji, Italiji, Srbiji, Makedoniji i Turskoj. U Srbiji su zastupljeni ponajviše u zapadnim delovima zemlje, oko opština Ljubovija i Mali Zvornik, ali i u široj okolini Rudnika, Kopaonika i u istočnoj Srbiji. Mnoga ispitivanja sprovedena su u rudnom polju Veliki Majdan u zapadnoj Srbiji sa čije jugoistočne strane protiče Kolarička reka. Ovaj lokalitet ...geohemija, lamprofiri, ultrakalijski magmatizam, elementi retkih zemalja, mešanje magmi, mineta, kersantit, flogopit... Tri primerka lamprofirskih stena uzorkovanih u slivu Kolaričke reke obrađena su sa više metoda — terenskim ispitivanjem, polarizacionom mikroskopijom, skenirajućom elektronskom mikroskopijom (SEM/EDS) i metodom rendgenske fluorescencije (XRF). Uz pomoć dobijenih podataka biće pružena petrogenetska ...
... određena količina energije. Priroda energije koja se dovodi zavisi od tehnike. Na primer, u XRF instrumentu atomi se izlažu X- zračenju (tzv. primarnom X-zračenju), dok se u optičkom emisionom eksperimentu može upotrebiti električno pražnjenje ili visokotemperaturna plazma kao izvor da bi se ...
... anje u jezgru brojnije od elektrona u spoljašnjim ljuskama. I ekscitovani atomi i joni mogu biti prisutni istovremeno. Kada se uzorak ozrači primarnim X-zracima iz rendgenske 14 cevi, mogu da se odviju sledeći fenomeni na nivou atoma uzorka: 1) fotoelektrična apsorpcija: fluorescencija X-zraka ...Luka Jović. Lamprofiri Kolaričke reke (Boranja), 2024
-
Primjena magnetometrijskih ispitivanja na arheološkom lokalitetu Nedeljkova humka
... e predstavlja upotrebu geofi- zičkih metoda iz razloga što se za rela- tivno kratko vrijeme dobija informacija o veličini lokaliteta kao i relevanta slika potpovršine čime se smanjuje moguć- nost praznih arheoloških sondi. Najčešće korišćena geofizička metoda je magnetometrija iz razloga što se ...
... do inter- polacije podataka i finalne vizualizacije karte. U ovom slučaju primjenjen je naj- zastupljeniji vid interpolacije podataka, Kriging metod sa čvornim tačkama na rastojanju 0,25 x 0,25 [m], a dobijeni rezultati su prikazani u vidu karata gdje su maksimalne vrijednosti predstavljene ...Mirko Petković, Vesna Cvetkov, Milorad Ignjatović, Dejan Naumov. "Primjena magnetometrijskih ispitivanja na arheološkom lokalitetu Nedeljkova humka" in Aktuelna interdisciplinarana istraživanja tehnologije u arheologiji jugoistočne Evrope: zbornik radova, Prvi skup Sekcije za arheometriju, arheotehnologiju, geoarheologiju i eksperimentalnu arheologiju Srpskog arheološkog društva, Beograd, 28.02.2020., Beograd : Srpsko arheološko društvo (2020)
-
The different approaches in seismic stratigraphy interpretation
Dejan Radivojević (2018)U tekstu su prikazana dva osnovna pristupa u seizmostratigrafskoj interpretaciji. Prvi kao polaznu osnovu ima seizmičke sekcije, čija se interpretacija u kasnijoj fazi koreliše sa bušotinskim podacima. Drugi u prvoj fazi analizira podatke dobijene dubokim bušenjem koji se kasnije korelišu sa seizmičkim sekcijama. Prikazan je hronološki redosled i objašnjen postupak pri seizmostratigrafskoj interpretaciji oba pristupa. Ovakav način interpretacije omogućio je naftnim kompanijama detaljnije i preciznije sagledavanje geoloških odnosa, smanjenje rizika istraživanja i racionalnije projektovanje razradnih bušotina.seizmostratigrafija, istraživanje nafte i gasa, karakteristične seizmičke sekvence, seiz-mofacijalna analiza... površine mora - tzv. reverberacije. Glavne osobenosti prve multipl refleksije su: da se nalazi na dvostrukom vremenu u odnosu na vreme nailaska primarne refleksije od dna mora, ima dvostruko veći nagib u odnosu na refleksiju od morskog dna, „prati“ morfologiju morskog dna, može praviti neverovatne ...
... bušotine – greške pri merenju t različiti ulazni podaci - akustični karotaž je zasnovan na principu refrakcione, a ne reflektivne seizmičke metode proširenje kanala bušotine koje utiče na kvalitet karotažnih merenja koje se koristi za izradu sintetičkog seizmograma razlika u konvoluciji ...
... I METALURGIJA 69 (2018) 2 o razlici u vertikalnoj rezoluciji koja se ostvaruje refle- ktivnim seizmičkim istraživanjima sa površine terena i metodama geofizičkog karotaža (u bušotinama). Sledeću fazu predstavlja eksportovanje ovako ura- đene geološke „istorije“ u programe za modeliranje basena ...Dejan Radivojević. "The different approaches in seismic stratigraphy interpretation" in Tehnika – rudarstvo, geologija i metalurgija, Savez inženjera i tehničara Srbije, Beograd (2018). https://doi.org/10.5937/tehnika1802211R