Претрага
504 items
-
Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova
Proces optimizacije površinskih kopova, kao sastavni deo strateškog planiranja, veoma je važan sa stanovišta ostvarivanja maksimalnih efekata proizvodnje. To je složen zadatak koji vrlo često podleže vrlo strogim geometrijskim i drugim praktičnim rudarskim ograničenjima. Ova ograničenja u posebno su izražena na površinskim kopovima uglja, te u značajnoj meri mogu povećati stepen neizvesnosti rudarskog projekta, odnosno izazvati neželjena dejstva u pogledu profitabilnosti poslovanja. Iz tog razloga, veoma je važna primena savremenih optimizacionih alata, koji u značajnoj meri mogu olakšati celokupan ...... Stevanović, 2015). 2. Opis problema U svetskoj rudarskoj praksi, i pored postojećih kritika, savremene metode optimizacije granica kopa, su široko su prihvaćene. U naučnoj rudarskoj javnosti, ove metode su standard. Ovakav situacija generisana je u najvećoj meri relativno dobrim poslovnim rezultatima ...
... ti, primetno je da u slučaju metaličnih ležišta, postojeće optimizacione metode granica kopa, generišu rezultate najveće praktične vrednosti. U slučaju optimizacije površinskih kopova ugljeva upotrebljivost ovih metoda u određenoj meri opada. Problem je posebno izražen ako se eksploatacija uglja ...
... se nadogradnjom inženjerskog znanja i iskustva brže i preciznije može doći do kvalitetnih rešenja. Takođe ne treba zaboraviti ni da su savremene metode optimizacije granica kopa prepoznate kao deo industrijskog standarda i u tom smislu, široko korišćene i prepoznatljive od strane svetske rudarske ...Dejan Stevanović, Mirjana Banković, Milica Pešić Georgiadis, Petar Marković, Dejan Ranković. "Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova" in XIV Međunarodna konferencija OMC 2020, Zlatibor, Srbija, 14-17. oktobar 2020., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2020)
-
Regionalna karakterizacija karstnih podzemnih voda dela centralnog Balkana u funkciji njihovog održivog korišćenja i menadžmenta
Veljko J. Marinović (2022)Karstne podzemne vode koristi oko 700 miliona ljudi na svetu, čime je njihov značaj za svetsko stanovništvo nemerljiv. U sklopu doktorske disertacije vršena su istraživanja i analize karstnih sistema dela centralnog Balkana (Srbije, Crne Gore i Savskog sliva Bosne i Hercegovine), kako bi se evaluirao ovaj dragoceni resurs. Analize su vršene na primerima karstnih sistema vrela Perućac, Seljašnica, Mokra i Mlava (Srbija), Oko Bijele i Rijeka Crnojevića (Crna Gora) i vrelo Bosne (Bosna i Hercegovina), kao i na regionalnom ...karstni sistem, podzemna voda, pritisci na kvantitet i kvalitet, menadžment podzemnih vodnih resursaVeljko J. Marinović. Regionalna karakterizacija karstnih podzemnih voda dela centralnog Balkana u funkciji njihovog održivog korišćenja i menadžmenta, Beograd : [V. Marinović], 2022
-
Sanitary protection zoning of groundwater sources in unconsolidated sediments based on a Time-Dependent Model
Vladimir Živanović, Igor Jemcov, Veselin Dragišić, Nebojša Atanacković . "Sanitary protection zoning of groundwater sources in unconsolidated sediments based on a Time-Dependent Model" in Groundwater Vulnerability and Pollution Risk Assessment. IAH - Selected Papers on Hydrogeology 24, London : CRC Press (2020)
-
Prostorni položaj ofiolita istočne Vardarske zone: geofizičko-geološki model i njegove geodinamičke implikacije
Dragana D. Petrović (2015-12-29)Centralni deo Balkanskog poluostrva je geotektonski veoma složen. Tetis je zatvorentokom gornjeg mezozoika, a ofioliti na zapadu i ofioliti Vardarske zone predstavljajuostatke nekadašnjih okeanskih prostora. Najistočniji deo Vardarske zone razlikuje se odsvih ostalih ofiolita na Balkanskom poluostrvu i karakteriše se najizraženijim suprasubdukcijskimafinitetom. Istočna vardarska zona locirana je u centralom delu Srbije.Na severu se prostire do Apusena u Rumuniji, a na jugu obuhvata cetralni deoMakedonije i Peonias zonu u severnoj Grčkoj. Istočna vardarska zona se nalazi istočnood geotektonske jedinice Kopaonik ...... tan - 1 (v/u) . Primena ove metode u frekventnom domenu uzrokuje određene probleme. Ne daje dobre rezultate na magnetskim širinama koje su manje od 20º (Li, 2008), kao i u slučaju da telo ima remanentnu magnetizaciju viskog intenziteta. Da bi se primenila ova metoda, implementira se frekventni ...
... karakteristike, vegetacione karakteristike, boja stena i tla (Pavlović i dr., 2004). Kao 33 razlomne strukture, tj. rasedi, tretirani su svi mehanički diskontinuiteti u stenskoj masi, koji su nastali naprezanjem. Za utvrđivanje raseda, s obzirom na rezoluciju i razmeru snimaka, korišćeni su sledeći ...
... prostorni položaj stenskih masa Istočne Vardarske zone, sa krajnjim ciljem da se iz dobijenih rezultata dođe do pouzdanije rekonstrukcije načina primarnog smeštanja ovih ofiolita. Prostorni položaj ofiolita Istočne vardarske zone utvrđen je na osnovu geofizičkih i geoloških podataka koji su dobijeni ...Dragana D. Petrović. "Prostorni položaj ofiolita istočne Vardarske zone: geofizičko-geološki model i njegove geodinamičke implikacije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-12-29)
-
Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa
Snežana Ignjatović (2023)Geofizičke metode istraživanja imaju veoma veliki značaj pri definisanju Zemljine potpovršine, pošto podaci dobijeni geofizičkim merenjima mogu da se koriste za izradu geofizičko – geološkog modela za prostor koji se istažuje. Na primeru sevrnog dela Timočkog magmatskog kompleksa (TMK) u radu je prikazano kako se primenom geofizičkih (aeromagnetskih i gravimetrijskih) i geoloških podataka može napraviti model istažnog terena u cilju definisanja potpovršine. TMK predstavlja najveće vulkansko područje u Srbiji, koje se nalazi u istočnoj Srbiji. Rezultati geofizičko-geološkog ...Snežana Ignjatović. "Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa" in 14. simpozijum sa međunarodnim učešćem "Rudarstvo 2023", Zlatibor 30.maj-2. jun 2023, Beograd : Institut za tehnologiju nuklearnih i drugih mineralnih sirovina (2023)
-
Malathion-induced inhibition of human plasma cholinesterase studied by the fluorescence spectroscopy method
The in vitro effect of technical grade malathion was assessed via the kinetic parameters of human plasma butyrylcholinesterase (BChE) using N-methylindoxyl acetate as a substrate for BChE. An inhibitor kinetics study demonstrated the existence of a biphasic inhibition curve, indicating high- and low-affinity binding sites of malathion. The IC50 values as calculated from the experimental inhibition curves were 1.33 × 10–9 and 1.48 × 10–5 M for the high- and low-affinity binding sites, respectively; Hill’s analysis gave 1.29 × ...V. M. Pavelkić, K. S. Krinulović, J. Z. Savić, M. A. Ilić. "Malathion-induced inhibition of human plasma cholinesterase studied by the fluorescence spectroscopy method" in Russian Journal of Physical Chemistry A, Pleiades Publishing Ltd (2008). https://doi.org/10.1134/S0036024408050312
-
Речници у дигиталном добу - информатичка подршка за српски језик
Биљана Рујевић (2022)Морфолошки речници српског језика представљају електронски језички ресурс који има значајну историју развоја и коришћења за потребе обраде природних језика. С обзиром на то да су чувани у облику датотека чији је број нарастао па је самим тим управљање речницима постало отежано јавила се потреба за смештањем информација из речника у облик лексикографске базе. Како би се омогућио симултани рад на развоју речника за више корисника јавила се потреба за веб-апликацијом заснованој на лексикографској бази. Како би се размотриле ...Биљана Рујевић. Речници у дигиталном добу - информатичка подршка за српски језик, Београд : [Б. Рујевић], 2022
-
Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A
Isidora Veljanoski (2024)U ovom radu opisana je primena CCUS tehnologija u kompaniji NIS i na koji način treba da se optimizuje da bi projekat bio rentabilan.U prvom i drugom poglavlju opisani su energetski trendovi i tranzicije, razvojni mehanizmi za regulisanje emisije gasova staklene baste i o ugljen-dioksidu kao hemijskom jedinjenju i šta je to CCUS.U trećem, četvrtom i petom poglavlju je detaljnije opisano izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje ugljen-dioksida.Šesto poglavlje i sedmo poglavlje obuhvataju rešenja za razvoj i realizaciju CCUS projekata ...energetski trendovi, ugljen-dioksid, CCUS, izdvajanje, hvatanje, transport i skladištenje CO2, ležište, ekonomija projekta... pogodan za utiskivanje ugljen-dioksida kao sastav nafte, dubina, temperatura ıi druge karakteristike ležišta značajno utiču na efikasnost ove metode. EOR metoda utilizacije podrazumeva mešanje ugljen-dioksida i nafte da bi se formirala Jedna faza (što razlikuje ovaj proces od poplave). Efekat ove mešavine ...
... odložio. Transport se može obavljati na više načina: transport brodovima ili cevovodima pod kontrolisanim pritiskom, su dve metode koje su trenutno u potpunosti. Izbor metode transporta zavisi od količine CO» koji se hvata kao i udaljenost. Ako je udaljenost veća od 1500km koristi se transport brodovima ...
... skladištenja zavisi od agregatnog stanja i dubine na kojoj se utiskuje. Prva metoda jeste utiskivanje CO> na određenu lokaciju blizu ili na samom dnu okeana, korišćenjem nepokretnog plovila ili platfrorme. Druga metoda se koristi cevima koje se prostiru od dna okeana do obale. Rade na principu ...Isidora Veljanoski. Analiza mogućnosti primene tehnologije hvatanja i skladištenja ugljenika (CO2) na objektima Nis-A, 2024
-
Field Zoning According to the Possibility of Applying Mechanized Excavation With a Longwall Below the Town of Gacko
Dragana Savić, Jelena Majstorović (2021)Mogućnost povećanja korišćenja resursa čvrstog energetskog goriva u procesu rešavanja energetske krize koja je sve prisutnija u širem regionu, jeste pravi izazov rudarske nauke. Podzemna eksploatacija uglja je složen proizvodni proces koji objedinjuje više tehnoloških postupaka u jedinstvenu celinu: izradu podzemnih prostorija, otkopavanje, transport i izvoz, ventilaciju proizvodnog sistema, odvodnjavanje, servisiranje objekata i sistema, zaštitu i sigurnost rada. Jedan od osnovnih problema koji prati podzemnu eksploataciju uglja jeste stabilnost podzemnih prostorija i deformacije na površini terena, jer su podzemne ...mehanizovano otkopavanje, mehanizovano široko čelo, zoniranje terena, modeliranje, stabilnost, sleganje, stabilnost kosinaDragana Savić, Jelena Majstorović. "Field Zoning According to the Possibility of Applying Mechanized Excavation With a Longwall Below the Town of Gacko" in 10 th International Conference Coal 2021 Zlatibor, 13-16 October 2021, Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2021)
-
Rudna mikroskopija
Aleksandar Pačevski (2018)Aleksandar Pačevski. Rudna mikroskopija, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2018
-
Утицај похабаности резних елемената роторног багера на ниво вибрација погона за копање
Филип Милетић (2023)У докторској дисертацији је анализиран утицај похабаности резних елемената роторног багера на потрошњу електричне енергије и ниво амплитуде вибрација погона за копање. Креиран је модел који у функцији стања резних елемената дефинише зависност разматраних физичких феномена. За развој модела примењене су једначине теорије осцилација и Ватметарска метода [1] којом се одређује потрошња електричне енергије. За верификацију модела извршена су мерења на роторном багеру SRs2000.32/5+VR ангажованом на откопавању откривке на површинском копу Тамнава–Западно поље. Обављено је пет мерења. Резни елементи су ...Филип Милетић. Утицај похабаности резних елемената роторног багера на ниво вибрација погона за копање, Београд : [Ф. Милетић], 2023
-
Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa
Razvoj paralelizovanih korpusa zahteva pripremu paralelnih tekstova za njihovu integraciju u paralelizovani korpus. Reč je o jednom kompleksnom zadatku koji se može rešiti na različite načine, i koji mora da se odvija u nekoliko koraka. U ovom radu najpre je iznet postupak pripreme paralelnih tekstova za paralelizovani korpus koji se koristi u Grupi za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu. Potom je dat kratak pregled programa (XAlign, Concordancier, WS4LR), odnosno softverskih alata koji se pri tome koriste. Nedostatak udobnog okruženja ...... drugom tekstu. Zbog svih ovih problema, automatska paralelizacija tekstova nije nimalo jednostavan zadatak i razvijene su različite metode za njegovo rešavanje. Sve te metode mogu se svrstati u tri grupe: 1 http://www.w3.org/XML 2 http://www.tei-c.org ...
... tekstove i koriste eksterne lingvističke resurse, npr. rečnike) • leksičko/statističke (kombinuju dobre strane prethodne dve grupe metoda) Koja god od pomenutih metoda da se koristi, proces paralelizacije ne može do kraja da se automatizuje, odnosno ne završava se automatskom paralelizacijom. Neophodno ...
... Concordancier razvijene u okviru laboratorije Loria u Francuskoj5. Prvi programski paket obavlja automatsku paralelizaciju tekstova koristeći statističke metode, dok drugi program omogućava pretragu paralelnih konkordanci korišćenjem regularnih izraza, kao i kontrolu i korekciju uparivanja. Svi ovi programi ...Ivan Obradović, Ranka Stanković, Miloš Utvić. "Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa" in Zbornik radova međunarodnog simpozijuma Razlike između bosanskog/bošnjačkog, hrvatskog i srpskog jezika, Graz, Austria, April 2007, - (2007)
-
Метода променљивих околина за решавање проблема p-центра са поузданом мрежом
У овом раду је разматран проблем p-центра са поузданом мрежом (енгл. Reliable p-center facility location problem - RpCFLP). Решавање проблема подразумева иницијално успостављање p ресурса и алокације корисника, као и накнадну реалокацију корисника у складу са новонасталим сценаријима који садрже информације о онеспособљеним ресурсима и осталим измењеним улазним подацима. За решавање посматраног проблема предложена је метахеуристика заснована на итеративној варијанти основне методе променљивих околина (енгл. Iterated basic variable neighborhood search - IBVNS). Резултати тестирања предложене метахеуристике указују на њену ...Јована Рађеновић, Стефан Мишковић, Оливера Станчић. "Метода променљивих околина за решавање проблема p-центра са поузданом мрежом" in 50. Међународни симпозијум о операционим истраживањима SYM-OP-IS, Тара, Србија, 18-21.9.2023, Београд : Медија центар „Одбрана” (2023)
-
Praktikum iz inženjerske geologije
Miloš Marjanović, Biljana Abolmasov, Uroš Đurić, Jelka Krušić. Praktikum iz inženjerske geologije, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2020
-
Correlation of uniaxial compressive strength with the dynamic elastic modulus, p –wave velocity and s –wave velocity of different rock types
Knowing mechanical properties of rocks incorporated with ultrasonic waves velocities investigations provide a secure basis for mine modelling. Uniaxial compressive strength, dynamic elastic modulus and ultrasonic waves velocities are just some of the rock properties that indicate on presence of discontinuities, stratification and fissures of rocks. Determining the relationship of these rock properties testing the rock samples that are corresponding to different rock types extracted from different mineral deposits represents the core of this study. In this paper, we ...Jelena Majstorović, Miloš Gligorić, Suzana Lutovac, Milanka Negovanović, Luka Crnogorac. "Correlation of uniaxial compressive strength with the dynamic elastic modulus, p –wave velocity and s –wave velocity of different rock types" in Underground mining engineering, Рударско - геолошки факултет - Београд (2019)
-
Korelacija magnetnog susceptibiliteta i sadržaja metala u flotacijskom jalovištu
Procena metala u rudama, jalovištu i zemljištu se tradicionalno određuje hemijskim metodama kao što su Rengen fluorescentna analiza (XRF), Instrumentalna neutronska aktivaciona analiza (INAA) i Masena spektrometrija induktivno spregnute plazme (ICP-MS). Neke od pomenutih metoda su veoma zahtevne i skupe, te se nametnula potreba ka traženju jeftinijeg alata za brzu procenu prisustva pojedinih metala. Tokom poslednjih nekoliko decenija, mnoge studije su pokazale da su magnetna merenja dovoljno osetljiva da detektuju magnetni signal feromagnetnih materijala, a samim tim i metala ...Filip Abramović, Vesna Cvetkov, Aco Ilić, Dragana Životić. "Korelacija magnetnog susceptibiliteta i sadržaja metala u flotacijskom jalovištu" in 18. Kongres geologa Srbije "Geologija rešava probleme", Divčibare, 01-04 jun 2022., Srpsko geološko društvo (2022)
-
Određivanje prostorne distribucije vrednosti hidrauličkih parametara izdani: primer površinskog kopa „Radljevo“
Najčešće se kalibracija hidrodinamičkih modela vršila manuelno - „probanjem“ sa različitim vrednostima hidrauličkih parametara i hidrauličkih karakteristika graničnih uslova. Ovakav način rada zahteva veliko znanje i iskustvo eksperta, pri čemu ostaje otvoreno pitanje da li dobijeno rešenje ima optimalan skup parametara. Primenom optimizacione metode, koja se zasniva na Gauss-Marquardt-Levenberg-ovom algoritmu, i PEST softvera, ...Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić, Jelena Ratković, Predrag Pajić. "Određivanje prostorne distribucije vrednosti hidrauličkih parametara izdani: primer površinskog kopa „Radljevo“" in 9. Međunarodni simpozijum o upravljanju podzemnim resursima, Zaječar 2019., Megatrend Univerzitet, Fakultet za menadžment, Zaječar (2019)
-
Assessments of effects of implementation of strategic plans for development of Belgrade District heating system
The district heating system (DHS) is one of the key elements of the Belgrade energy system. Overview of the current state and basic characteristics of the DHS are presented in this paper. The focus is on the planned development of DHS and on the analyses of effects of realization of measures and projects defined by strategic documents related to DHS which are adopted by city authorities (Development Strategy of DHS and Strategy of Belgrade Development). Two exploratory scenarios were ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Miodrag Grujić. "Assessments of effects of implementation of strategic plans for development of Belgrade District heating system" in Sustainable Cities and Society, Elsevier BV (2020). https://doi.org/10.1016/j.scs.2020.102304
-
Geostatički proračuni sanacije klizišta šipovima
U ovom radu su, polazeći od rezultata geotehničkih istraživanja, prikazani geostatički proračuni sanacije klizišta vertikalnim šipovima. Metodologija proračuna je složena, jer podrazumeva interakciju klizišta i stabilizirajućih šipova. Stoga se simultano analiziraju stabilnost klizišta i stabilnost šipova. Prilikom određivanja bočne otpornosti tla oko šipova koristi se metoda Brinč Hansena koja uzima u obzir trodimenzionalne uslove u tlu i može da se primeni u složenim geološkim uslovima koji su česti u Srbiji. Analize stabilnosti klizišta vrše se odgovarajućim metodama granične ravnoteže. ...sanacija klizišta, interakcija klizišta i šipa, bočna otpornost šipova, stabilnost klizišta i šipova... PROVERA STABILNOSTI KLIZIŠTA I ODREĐIVANJE ČVRSTOĆE SMICANJA DUZ KLIZNE POVRSINE Analiza stablinosti klizišta, i kosina uopšte, vrši se po pravilu metodama granične ravnoteže i na osnovu toga se određuje faktor sigurnosti Е, (Duncan et al., 2005; Corić, 2017). U trenutku klizanja kosina/klizište se ...
... šipovima. okolnog su. To se može da uradi na Ito, et al, 1975; Tomlinson, 1980) Hansen, 1961) je 1). Figure 1. Brinch Hansen’s method 295 Ома metoda зе одло05! па krute vertikalne Чроуе koji, род dejstvom sile H, гобтаји oko tačke O. Veličina bočnih pritisaka от, koja uzima и obzir trodimenzionalne ...
... od vertikalnog, napona Figure 2. Coefficient of lateral pressure which is dependent of verftical stress (Brinch-Hansen, 1961) Brinč Hansenova metoda može da se primeni i u homogenim i u heterogenim terenskim uslovima i to kako za drenirane tako i 7а nedrenirane uslove. Stoga је ona pogodna za ...Slobodan Ćorić, Dragoslav Rakić, Dušan Berisavljević. "Geostatički proračuni sanacije klizišta šipovima" in Zbornik radova osmog naučno-stručnog međunarodnog savetovanja - Geotehnički aspekti građevinarstva, Savez građevinskih inženjera Srbije, (2019)
-
Pregled hidrogeoloških istraživanja novootkrivenih ležišta metaličnih mineralnih sirovina na prostoru Srbije
Nebojša Atanacković, Vladimir Živanović, Veselin Dragišić, Sava Magazinović, Jakov Andrijašević (2022)Rastuća potražnja za mineralnim sirovinama, zavisnost evropske industrije od njihovog uvoza, kao i otvaranje tržišta u zadnjih 20-ak godina bili su pokretač intenzivnih istraživanja ležišta mineralnih sirovina na području Srbije. Ova istraživanja za rezultat su imala otkriće važnih ležišta bora i litijuma „Jadar“ i „Valjevo“, sedimentnih ležišta zlata „Bigar i Korkan“ i bakra i zlata „Čukaru Peki“. Sastavni deo ovih aktivnosti, posebno u okviru značajnijih novootkrivenih metaličnih ležišta, bila je hidrogeološka karakterizacija ležišta i okolorudnih terena. U razmatranom periodu ...Nebojša Atanacković, Vladimir Živanović, Veselin Dragišić, Sava Magazinović, Jakov Andrijašević. "Pregled hidrogeoloških istraživanja novootkrivenih ležišta metaličnih mineralnih sirovina na prostoru Srbije" in Zbornik radova XVI srpskog Simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, Univerzitet u Beograd, Rudarsko-geološki fakultet (2022)