Претрага
485 items
-
Definition of groundwater genesis and circulation conditions of the complex hydrogeological karst system Mlava–Belosavac–Belosavac-2 (eastern Serbia)
Ljiljana Vasić, Saša Milanović, Zoran Stevanović, Laszlo Palcsu. "Definition of groundwater genesis and circulation conditions of the complex hydrogeological karst system Mlava–Belosavac–Belosavac-2 (eastern Serbia)" in Carbonates and Evaporites, Springer Science and Business Media LLC (2020). https://doi.org/10.1007/s13146-020-00550-3
-
Specific electrical conductivity in epikarst groundwater of the eastern Suva Planina mt.
Branislav Petrović (2022)The epikarst is a part of the karst outcrop that is located within the unsaturated zone and represents a complex point of contact and mixing of unconsolidated material from the terrain surface. The correct and complete perception of epikarst, its degree of development and the presence on the limestone terrain can be achieved with a multidisciplinary approach. The study area for the applied multidisciplinary research was the Eastern part of karst massif Suva Planina Mt. One important part of ...Branislav Petrović. "Specific electrical conductivity in epikarst groundwater of the eastern Suva Planina mt." in KARST 2022: "Importance, State of the Art, and Prospective of Utilization and Protection of Resources in Karst", Serbian Academy of Sciences and Arts (SASA) (2022)
-
Badenske školjke jugoistočnog oboda Panonskkog basena (Centralni Paratetis)
Gordana M. Jovanović (2014-12-05)Rad obuhvata detaljnu studiju badenskih školjaka koje potiču sa terenajugoistočnog oboda Panonskog basena (Centralni Paratetis). Proučavani su lokaliteti naprostorima Srbije (Fruška gora, Golubac, okolina Beograda, Aranđelovca, Koceljeva,Loznica) i severoistočne Bosne (Ugljevik). Pored taksonomske analize i paleontološkihopisa bivalvija, u radu je dat i spisak revidovanih vrsta koje su do sada pronađene usedimentima badenskog kata istraživanog terena. Do sada je ukupno poznato 41familija, 108 rodova i 174 taksona. Identifikovano je 170 bivalvijskih vrsta, međukojima su neke prvi put konstatovane na ovim ...školjke, baden, Panonski basen (Centralni Paratetis), stratigrafija,paleoekologija, paleogeografija, paleobiogeografija... ingresije morskih voda iz Panonske oblasti. U dva razdvojena zaliva badenskog mora prodrle su vode na ove terene duž ekstremno tektonski poremećenih oblasti. U jedan od njih, pod nazivom Timočki zaliv (Dakijski basen), koji je bio ponovo aktiviran pre početka srednjeg badena, morska voda je prodrla rasedom ...
... dok Schizaster ukazuje na dublje vode prema Kroh (2007). Zajednice većine organizamaiz badenskih sedimenta Srbije kao i iz lajtovačkih krečnjaka okoline Ugljevika, ukazuju na tropsko-suptropski karakter vodene sredine, normalan salinitet, snažne pokrete vode. Ovakvi uslovi omogućavaju dovoljno ...
... saliniteta (Žuti Breg kod Golupca, Macanin grob u Višnjici kod Beograda i dr.). Sniženje saliniteta je prouzrokovano prilivom slatke vode iz obližnjih reka. Dubina vode u proseku nije bila velika, litoral i sublitoral, pretežno sublitoral, o čemu svedoče brojne zajednice mekušaca, naročito infauna ...Gordana M. Jovanović. "Badenske školjke jugoistočnog oboda Panonskkog basena (Centralni Paratetis)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-05)
-
Efficiency and lifetime of medium voltage transformers
Snežana Aleksandrović, Vesna Damnjanović. "Efficiency and lifetime of medium voltage transformers" in XVI International Scientific – Professional Symposium, INFOTEH, Jahorina, 22. mart - 24. mart 2017., Istočno Sarajevo : Elektrotehnički fakultet, Univerzitet u Istočnom Sarajevu (2017)
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... ciklusu sa mlinom); x4 – gustina pulpe iz pumpe A; x5 – gustina pulpe iz pumpe B; x6 – nivo zapunjenosti mlina; x7 – protok vode; x8 – ukupna količina materijala u mlinu (ulaz + voda +meljuća tela); x9 – kapacitet prerade rude; x10 – kapacitet na ulazu u mlin; x11 – kapacitet prerade sitne rude; x12 ...
... pulpe na „Denver” kantaru, i to na svakih 1–2 sata. Regulacija gustine pulpe vrši se promenom količine vode koja se dodaje u određenim tačkama procesa ili promenom kapaciteta prerade rude. Voda se u proces dodaje ručno, posredstvom ventila koji odgovara datom segmentu procesa u kome se vrši regulacija ...
... (Značenje simbola na slici: QF, QC, QT – protok vode u ulazu, koncentratu i jalovini, respektivno; QA, QAC, QAT – protok vazduha na ulazu, koncentratu i jalovini, respektivno (u praksi QAT≈ 0); QR – protok vode koja se vraća iz pene u pulpu, QE – protok vode koja prelazi iz pulpe u penu; kPAT, kPDT ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Opremanje bušotine X zavojnom pumpom
Milan Filipović (2024)Ovaj rad se bavi osnovnim pojmovima i karakteristikama zavojnih pumpi.Prikazan je sklop zavojnih pumpi i njena prateća oprema. Objašnjen je princip rada zavojnih pumpi kao i uloga svakog mašinskog elementa koji se nalazi u pumpi. Razmotrene su prednosti i nedostaci primene ovih primarnih mehaničkih metoda eksploatacije ugljovodonika. Dat je uvid u inovativna rešenja problematike primene zavojnih pumpi. Na konkretnom primeru bušotine X su prikazani problemi kao i rešenja primene ovih primarnih mehaničkih metoda u praksi. Napravljena je detaljna analiza ...... dAPI ~| COfraction: [[[] PIPESIM 0.068 o / Close Slika 12 Profilfluida Na slici je prikazan udeo vode u fluidu eng. Watercut od ćak 80%, što je poprilično veliki procenat proizvedene vode. GOR (Gas oil ratio) je 18, što će kasnije za odabir adekvatne dodatne opreme za zavojnu pupmpu biti ...
... potencijal ove bušotine odnosno ležišta veoma mali, maksimalna proizvodnja dostiže svega oko 24 metara kubnih po 3 danu fluida, od kojih je 80% voda. Imajući u obzir da je GOR oko 18 % a vodeni utok 80%, očigledno je da je zavojna pumpa bolji izbor u odnosu na ESP pumpu iz razloga što ESP nije ...
... 6 PVT osobine ležišnog fluida su date u tabeli 2. Tabela 2 PVT podaci FV Fodaci hs % Gustian nafte (kq/m3) 904 SG gasa 0,587 Salinitet vode (ppm) 022 Frocenat H25 || Frocenat C0? 6,8 Frocenat N? 3 – 0Ggoec _ I– I ršiıZ:I:–—:IZzZZ02 , .31.4.41—— Bušotina je puštena u rad u kontinualni ...Milan Filipović . Opremanje bušotine X zavojnom pumpom, 2024
-
Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима
Dejan Brkić (2010-03-30)Природни гас ће се у будућности све више користити као енергент за подмиривање грејних потреба становништва у српским градовима. Стога је потребно изнаћи најповољнији начин употребе природног гаса. Природни гас се може користити за подмирење грејних потреба становништва на два дијаметрално супростављена начина, и то директно, тако што би се гас директно уводио у зграде путем дистрибутивног система за снабдевање гасом и затим сагоревао у гасном котлу којим је сваки стан опремљен (гасни дистрибутивни систем), или индиректно, тако што ...prirоdni gаs, distribuciја gаsа,grејаnjе, cеvоvоdi, cеvоvоdnе mrеžе,fаktоr trеnjа pri prоtоku fluidа,urbаnizаm... 4·105 Ра abs, у водоводном систему се користи пумпе за пумпање воде кроз систем. У гасоводној дистрибутивној мрежи се гас услед релативно малог пада притиска може третирати као нестишљив флуид, тј. као вода. Наравно ово не треба схватити дословно, пошто се неке чињенице ...
... се вршити упоређивање само падова притиска узроковано хидрауличким отпорима, док се неће вршити прорачун потребне енергије за пумпање воде. Пошто је вода течни флуид, у водоводу влада углавном прелазни турбулентан режим па ће се користити Колбрукова једначина (35) за одређивање ...
... мотрити проток флуида кроз једну цев. Потребно је одредити проток воде кроз цев пречника 0,2204 m, дужине 84 m ако је претпостављена брзина протока воде кроз цев 2 m/s. Кинематски вискозитет воде је 1,0037·10−6 m2 /s, густина воде је 1000 kg/m3 а храпавост цеви је дата као 0,00026 m. Пад притиск ...Dejan Brkić. "Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010-03-30)
-
Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима
Dejan Brkić (2010-03-30)Природни гас ће се у будућности све више користити као енергент за подмиривање грејних потреба становништва у српским градовима. Стога је потребно изнаћи најповољнији начин употребе природног гаса. Природни гас се може користити за подмирење грејних потреба становништва на два дијаметрално супростављена начина, и то директно, тако што би се гас директно уводио у зграде путем дистрибутивног система за снабдевање гасом и затим сагоревао у гасном котлу којим је сваки стан опремљен (гасни дистрибутивни систем), или индиректно, тако што ...prirоdni gаs, distribuciја gаsа,grејаnjе, cеvоvоdi, cеvоvоdnе mrеžе,fаktоr trеnjа pri prоtоku fluidа,urbаnizаm... 4·105 Ра abs, у водоводном систему се користи пумпе за пумпање воде кроз систем. У гасоводној дистрибутивној мрежи се гас услед релативно малог пада притиска може третирати као нестишљив флуид, тј. као вода. Наравно ово не треба схватити дословно, пошто се неке чињенице ...
... се вршити упоређивање само падова притиска узроковано хидрауличким отпорима, док се неће вршити прорачун потребне енергије за пумпање воде. Пошто је вода течни флуид, у водоводу влада углавном прелазни турбулентан режим па ће се користити Колбрукова једначина (35) за одређивање ...
... мотрити проток флуида кроз једну цев. Потребно је одредити проток воде кроз цев пречника 0,2204 m, дужине 84 m ако је претпостављена брзина протока воде кроз цев 2 m/s. Кинематски вискозитет воде је 1,0037·10−6 m2 /s, густина воде је 1000 kg/m3 а храпавост цеви је дата као 0,00026 m. Пад притиск ...Dejan Brkić. "Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010-03-30)
-
A hydrogeological model of the open-cast mine Tamnava - West Field (Kolubara Coal Basin, Serbia)
... istražnom području. Kao takav, hidrogeološki model predstavlja osnovu za nadgradnju - izradu hidrodinamičkog (matematičkog) modela režima podzemnih voda. Ključne reči: konceptualni model, izdan, modelski slojevi, hidrogeološki parametri 1. INTRODUCTION Kolubara Coal Basin (KCB) is the strongest ...
... Bajić D., Hajdin B. prostiranju zastupljenih tipova izdani na istražnom području, njihovim međusobnim odnosima, kao i uslovima kretanja podzemnih voda. Na osnovu geoloških i hidrogeoloških istraživanja i analizom i sintezom dobijenih podataka, u radu je prikazano formiranje hidrogeološkog modela ...Jelena Ratković, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Bojan Hajdin. "A hydrogeological model of the open-cast mine Tamnava - West Field (Kolubara Coal Basin, Serbia)" in Underground Mining Engineering no. 29, Belgrade : University of Belgrade - Faculty of mining and geology (2016): 43-54
-
Речник САНУ као база терминолошких речника (на примеру речника кулинарства)
... свакако, одредити шта је кулинарски термин, а шта реч која припада кулинарској лексици, или општем лексичком фонду. Шта урадити са речима као што су вода, тањир: плитки тањир, нож: нож за рибу, кашика у значењу мере, или прибора за јело, виљушка: виљушка на трактору и сл.? За потребе овога рада ми ...
... води (барити, кувати, варити) _____________________________________________________________________ 27 Како се зове кад се храна прелије врелом водом (попарити) _____________________________________________________________________ 28. Како се зове кад се храна стави на ватру да се кува (приставити) ...
... кулинарског домена. На слици је приказано радно окружење за задавање обрасца упита и конкорданце добијене као одзив за постављени упит: додај кашику воде, мети кашику масти, намажи главу лимуновим соком и сл., али препознаје и три зрна бибера, јер је три облик глагола трти (императив другог лица једнине) ...Рада Стијовић, Олга Сабо, Ранка Станковић. "Речник САНУ као база терминолошких речника (на примеру речника кулинарства)" in Словенска терминологија данас, Београд : Српска академија наука и уметности (2017)
-
Geotehnički uslovi izgradnje nadvožnjaka "Balajnac" na autoputu E-80 deonica: Niš - Merošina
Dragoslav Rakić, Nikola Božović (2024)U sklopu prve deonice autoputa E-80 Niš – Merošina, izgrađen je nadvožnjak u zoni sela Balajnac koji je oslonjen na tri stubna mesta na međusobnom rastojanju od oko 26 m. Svaki stub je fundiran na šipovima i to sa predloženim rasporedom od 2 šipa u grupi na međusobnom rastojanju od 3.6 m. U radu su na osnovu izvršenih geotehničkih istraživanja terena, analizirani rezultati nosivosti vertikalno opterećenog šipa prečnika 1.2 m i dužine šipa od L = 23 m. Analiza ...Dragoslav Rakić, Nikola Božović. "Geotehnički uslovi izgradnje nadvožnjaka "Balajnac" na autoputu E-80 deonica: Niš - Merošina" in Peti Srpski kongres o putevima, Beograd, 30-31.05.2024., Beograd : Srpsko društvo za puteve "Via Vita" (2024)
-
Energetska efikasnost elektromotora na površinskim kopovima
Snežana Aleksandrović, Ilija Jeftenić (2023)Snežana Aleksandrović, Ilija Jeftenić. "Energetska efikasnost elektromotora na površinskim kopovima" in 11. Međunarodna konferencija “Ugalj i kritični materijali" CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023. , Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Геомеханички мониторинг у површинској експлоатацији
... Učestvovalo je dvadeset pozvanih eksperata (10 iz Akademije), a Okrugli sto je vodio generalni sekretar Akademije M.Smiljanić (11.05.2010.); 2. Okrugli sto „Vode i vodoprivreda u prostornom planu Srbije“. Učestvovalo je 16 pozvanih ekperata (9 članova Akademije). Predsedavao je član Akademije Đ.Vuksanović(11 ...
... va. b) Agencija za prostorno planiranje. Za potrebe agencije pri izradi prostornog plana angažovana je Akademija za oblasti energetika i vode. Aktivnosti akademije su opisane u tački 3 ovog izveštaja. Iz ove saradnje je proistekla i značajna finansijska korist (videti finansijski izveštaj) ...Владимир Чебашек, Александар Милутиновић, Бојан Димитријевић, Небојша Гојковић. "Геомеханички мониторинг у површинској експлоатацији" in Минерално-сировински комплекс Србије данас: изазови и раскршћа, Београд : Академија инжењерских наука Србије; Рударско-геолошки факултет Универзитета у Београду; Привредна комора Србије (2010)
-
Хазард од клизишта у Србији у 21. веку
Biljana Abolmasov (2019)... ( ) > , > > > > > > > > > > . > > >, > , > , > , > , > > > > > . > > > . , : Zrenjanin: Za to je (https: //www.danas.rs/drustvo/zrenjanin-zasto-je-voda-zuta/), Kl: Nivo mora pora e za dva metra (https://www.bbc.com/serbian/lat/ Italijanski vulkan Etna se ponovo aktivirao (https://www. org/a/29976226 ...
... �������� �������� ����� ��›�������� �������. � ���� ������ �� ����, �����: �Zrenjanin: Za�to je v (https://www.danas.rs/drustvo/zrenjanin-zasto-je-voda-zuta/), �Klim Nivo mora pora��e za dva metra� (https://www.bbc.com/serbian/lat/sv ��� �Italijanski vulkan Etna se ponovo aktivirao� (https://www.s ...Biljana Abolmasov. "Хазард од клизишта у Србији у 21. веку" in Геохазард у Србији у 21. веку – знање је најбољи бедем против стихије, Српска академија наука и уметности (2019)
-
Analiza softvera za projektovanje ESP sistema
Aleksandar Sredojević (2024)U momentu kada pritisak na dnu bušotine nije dovoljan da savlada ukupne gubitke pritisaka od dna bušotine do separatora, proizvodnja pomoću ležišne energije nije više moguća i bušotina prestaje sa eruptivnim radom. Kako bi ponovo omogućili proizvodnju fluida iz bušotine, potrebno je primeniti neke od mehaničkih metoda eksploatacije. Najprimenljivije mehaničke metode eksploatacije su: gas lift (GL), dubinske pumpe sa klipnim šipkama (SRP), električne uronjene centrifugalne pumpe (ESP), zavojne pumpe (PCP) i hidraulične pumpe (HP). Jadna od tih metoda koja ...električna centrifugalna pumpa (ESP), proizvodnja fluida, mehaničke metode eksploatacije, Prosper, Pipesim... formacije za gas m*/mž (Atao, M., 2014). Zapremina vode na usisu pumpe Jednaka je: _ Qw·Bw V W dan Gde su: Vw-zapremina vode m3 Qw-količina proizvedene vode na dan m?/dan 5.6 5.7 5.8 5.9 48 Bw-fakto volumena formacije za vodu uglavnom je jednak jedinici m?*/mž (Atao, M., 2014) ...
... preporučuje se brzina od 0.3 m/s, ako nije moguće postići poželjnu brzinu onda se postavljaju hladnjaci na samom motoru, da bi omogućili brže odvođenje toplote ). • Ograničenje snage vratila na različitim frekvencijama (Atao, M., 2014). Za optimalni izbor pumpe iz krive performansi izabranog ...
... vrednosti), Temperatura na dnu bušotine, Željena proizvodnja, GLR-gas-liquid ratio (odnos gasa i fluida), Procenat vode. Osobine bušotinskog fluida Specifična težina vode, API nafte ili specifična težina, Specifična težina gasa, Pritisak zasićenja, Viskozitet nafte, PVT podaci. 4 ...Aleksandar Sredojević. Analiza softvera za projektovanje ESP sistema, 2024
-
Израда хидрогеолошких објеката за потребе захватања подземних вода из алувијона Саве на локацији Мајур (Шабац)
Лука Обрадовић (2024)За потребе формирања изворишта за водоснабдевање фабрике у селу Мајур (град Шабац) технолошком, техничком, санитарном и водом за потребе противпожарне заштите,спроведена су примењена хидрогеолошка истраживања која су обухватила израду две истражне бушотине ЗКИБ-1 и ЗКИБ-2 ,директном методом бушења, са уградњом пијезометарске конструкције и израду једног истражно-експлоатационог бунара. Бунар је израђен реверсном методом бушења уз примену чисте воде као радног флуида.Пројектовани бунар је дубине 30 метара чији капацитет износи 32,67 l/s. Захвата подземне воде формиране у овкиру алувијаних слојева реке ...... објеката за потребе захватања подземних вода из алувијона Саве на локацији Мајур (Шабац) Лука Обрадовић Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Израда хидрогеолошких објеката за потребе захватања подземних вода из алувијона Саве на локацији Мајур (Шабац) ...Лука Обрадовић. Израда хидрогеолошких објеката за потребе захватања подземних вода из алувијона Саве на локацији Мајур (Шабац), 2024
-
Просторна анализа епикарста у оквиру карстног система источног дела Суве планине
Епикарст представља највиши део стенске масе који је изложен карстификацији, при чему су главне карактеристике епикарста акумулирање подземне воде и стварање услова за формирање концентрисаних токова у подини ове зоне. У досадашњој пракси истраживања епикарста углавном су коришћене индиректне методе: даљинска детекција, анализа хидрограма карстних врела, хидрохемијске и изотопске анализе, па чак и опити трасирања, док је са друге стране јако мали број истраживача изучавао епикарст директним теренским истраживањима. У раду je приказана иновирана методологија истраживања епикарста, која користи ...Бранислав Петровић, Зоран Стевановић, Вељко Мариновић, Снежана Игњатовић. "Просторна анализа епикарста у оквиру карстног система источног дела Суве планине" in XVI српски симпозијум о хидрогеологији са међународним учешћем, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2022)
-
Investigation of accessory elements of representative petrologic radioactivity carriers at Stara Planina, Serbia
Boris Vakanjac, Ivana Jelic, Milena Rikalovic, Vesna Ristic-Vakanjac, Dusan Nikezic, Zorana Naunovic, Slavko Dimovic (2019)Ова студија се бави обиљем најчешћих акцесорних елемената носилаца радиоактивности на Старој планини на четири дефинисане локације. Све истраживане локације имају повећану радиоактивност, већу од 200 цпс, до 1250 цпс. У свим испитиваним узорцима детектовани су следећи елементи и одређене њихове концентрације: Зр, Рб, В, Мо, Сн, Зн, Цу, Ас, Сб, Ба, Ни, Цр, В и Ти. Анализа је показала да су у зависности од узорка утврђене повишене концентрације свих детектованих елемената осим титана. Како се сви локалитети који ...Boris Vakanjac, Ivana Jelic, Milena Rikalovic, Vesna Ristic-Vakanjac, Dusan Nikezic, Zorana Naunovic, Slavko Dimovic. "Investigation of accessory elements of representative petrologic radioactivity carriers at Stara Planina, Serbia" in Nuclear Technology and Radiation Protection (2019). https://doi.org/10.2298/NTRP190709039V
-
Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla
Lana Mitrović (2024)U radu su prikazane najznačajnije osobine prirodnog gasa, uključujući hemijski sastav, jednačine sagorevanja i termodinamičke karakteristike koje predstavljaju osnovu za dalje razumevanje rada. Prikazane su količine prirodnog gasa na evropskom trţištu prema zemlji porekla, kao i njihove zasebne hemijske i termodinamičke karakteristike.Kvalitet prirodnog gasa u Republici Srbiji je posebno poglavlje u radu u okviru kog je detaljnjije opisano snabdevanje Republike Srbije prirodnom gasom, kao i zahtevani kvalitet.Na kraju, obuhvatajući sve prethodno navedeno, prikazan je postupak rešavanja Studije slučaja koja ...Lana Mitrović . Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla, 2024
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... terene i morfološki su istaknuti u reljefu. Iako je prisutno oceđivanje manjih količina atmosferske vode kroz sisteme pukotina u stenskoj masi, postoji vrlo mali rizik da troškovi odvođenja vode iz ležišta predstavljaju ekonomsko opterećenje tokom eksploatacije. 4. tehnološki faktori podrazumevaju ...
... za 1954. godinu, str. 59, sa tabelom. Karamata S., 1957a: Endomorfne promene u nekim našim granodioritima na kontaktu sa krečnjacima izazvane odvođenjem materija iz magme.- II kongres geologa Jugoslavije, 8-14.9.1957, Sarajevo, Sekcija B, str. 242-254. Karamata S., 1957b: Augit-Granite im Gran ...
... odvija pod uticajem vode koja mrzne (i kristalizacije soli u urbanim uslovima), i stoga je otpornost kamena na dejstvo mraza i na kristalizaciju soli pokazatelj njegove otpornosti na ovaj vid raspadanja. Trajnost kamena se može proceniti i preko poroznosti, gustine, upijanja vode, zapreminske mase ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)