Претрага

Упит dcterms_subject_txt:Održivi razvoj

458 items

  • Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu

    Marjan M. Hudej (2014-02-03)
    osetljivost i rizik. Više pobuda generiše ovakvu atribuciju. Prva je, multivarijabilnostambijentalnih uslova i funkcionalna i strukturna složenost rudarskih sistema (čovek -priroda (radna sredina) - mašina – okruženje); Druga se odnosi na ne postojanje opštenaučne saglasnosti oko ocene pogodnosti modela za podršku odlučivanju i upravljanje.Treća, ako bi saglasnost i postojala, nije sigurno da bi raspoloživi modeli, metode i taktike,dale ekvivalentne rezultate za iste rudničke uslove. Četvrta, sistemske nauke još uveknemaju opšte prihvaćen i u praksi primenljiv algoritam izbora najboljeg rešenja ...
    rudarstvo, odlučivanje, upravljanje, model,multivarijabilno, multiatributno, multikriterijumsko
    ... ASPEKTA ODRŽIVOG RAZVOJA, KORIŠĆENJEM MULTIATRIBUTNE TEHNIKE. OIDA International Journal of Sustainable Development, Vol. 2, No. 11, 2011, 65-76. Autori u radu polaze od stava da razvoj rudarskih radova treba voditi saglasno sa principima održivog razvoja kako bi se osigurao neometan razvoj rudnika ...
    ... površina degradiranih eksploatacionim radovima, složen problem multikriterijumskog karaktera koji se timski rešava (projektni tim). Izazovi održivog razvoja postavljeni pred današnje rudarstvo, zahtevaju sveobuhvatan, interdisciplinaran pristup baziran na pouzdanim podacima i transparentnoj metodologiji ...
    ... strane to je obezbeđivanje dovoljnih količina mineralnih sirovina, a sa druge čuvanje prirodnih resursa budućim generacijama prema načelu održivog razvoja, koje podrazumeva uravnoteženost između privrednih, sigurnosnih i društvenih ciljeva. Danas najviše favorizovan, sigurnosni aspekt, počiva ...

  • Hydrogeochemistry of Uranium in the Groundwaters of Serbia

    Marina Ćuk, Maja Todorović, Petar Papić, Jovan Kovačević, Zoran Nikić (2015)

  • Business Models for Small-scale Biomass Projects Development

    Dejan Ivezić, Miodrag Gluščević, Marija Živković (2019)
    Biomass is recognized as the most promising renewable energy source in Serbia. The share of biomass in Serbian final energy consumption is over 10%, but mostly related to traditional use in stoves and ovens. One of the main obstacles for wider implementation of contemporary biomass facilities is the inexperience of consumers and stakeholders in the implementation of “innovative” business models, especially in the cases of small-scale projects. In this paper, three different business models (public utility company, energy cooperative ...
    ... eu/wp-project/up-loads/2017/12/BioVill-D4.2_Kostojevici_Serbia_report.pdf, 2017 [5] D. Ivezić, S. Jerotić, M. Gluščević, Dragana Ivanović, Projekat razvoja bioenergetskog sela u Kostojevićima, Procesna tehnika, 14-18, 2018. [6] D. Ivezić, M. Gluščević, S. Jerotić, Possibilities for introduction of ...

  • An Approach to Management Decision Support: The Coal Mine Pljevlja Management Information System

    Božo Kolonja, Ranka Stanković, Filip Vuković, Ivan Obradović (2006)
    In this paper we describe the approach that has been used in the development of the Management Information System (MIS) in the Coal Mine Pljevlja in Montenegro. The methodology of this approach was based on new information technologies and management techniques which have already been successfully applied in other related fields. Its main goal was to introduce modern management techniques to mining, adapted to specific features of the mining industry, its operations and environment, thus enabling the tactical management ...
    ... management made a decision to continue developing the other subsystems of the TIS following the same approach. REFERENCES Vuković, F. (2005). Razvoj sistema za praćenje i upravljanje troškovima transporta na površinskim kopovima. Ph.D., Belgrade: Faculty of Mining and Geology. Kolonja B., Stanković ...

  • Analysis and visualization of geophysical well-logging data from closely spaced boreholes

    Branislav Sretković, Ivana Vasiljević, Dimitry Sidorov - Biryukov (2024)
    Geophysical logging measurements for determining the condition of the rock mass on the dam profile and locating the predisposed directions of water circulation and loss from the reservoir were conducted in four boreholes distributed at a close distance. The survey was carried out in a typical karst terrain, which is an additional challenge for defining the geological model, especially in terms of water retention. That kind of data set provides an excellent opportunity for a new approach to analysis ...
    well-logging in karst, water loss, data correlation, data fusion

  • Opremanje bušotine X zavojnom pumpom

    Milan Filipović (2024)
    Ovaj rad se bavi osnovnim pojmovima i karakteristikama zavojnih pumpi.Prikazan je sklop zavojnih pumpi i njena prateća oprema. Objašnjen je princip rada zavojnih pumpi kao i uloga svakog mašinskog elementa koji se nalazi u pumpi. Razmotrene su prednosti i nedostaci primene ovih primarnih mehaničkih metoda eksploatacije ugljovodonika. Dat je uvid u inovativna rešenja problematike primene zavojnih pumpi. Na konkretnom primeru bušotine X su prikazani problemi kao i rešenja primene ovih primarnih mehaničkih metoda u praksi. Napravljena je detaljna analiza ...
    zavojne pumpe, oprema, primarne mehaničke metode, ugljovodonici, analiza rada
    ... Potreba za mehaničkom metodom koja Je sposobna da proizvodi viskozni i abrazivni fluid je bila evidentna u Južnoj Americi osamdesetih godina. Razvoj tehnologija izrade pumpi i tehnologija materijala su doprineli da se do dana danas primenjuju inovativna rešenja za probleme proizvodnje ugljovodonika ...
    ... dvostruko helikoidni stator i helikoidni rotor koji podsećaju na zavrtanj. Njihova prva primena je bila transportovanje industrijskih fluida. Kako Jje razvoj sintetičkih elastomera ı lepkova napredovao 1940. g., postala Jje moguća njihova primena i u industriji nafte ı gasa. Prva firma koja je počela sa ...

  • Priprema ležišta bakra i zlata za primenu metode podzemnog otkopavanja u pojasevima iznad XIX horizonta

    Strahinja Petković (2024)
    Ovaj rad se fokusira na primenu metode otkopavanja sa zasipavanjem otkopnog prostora na primeru ležišta bakra.Analizirani su ključni elementi, uključujući geološke karakteristike ležišta, tehničko-eksploatacione faktore, dimenzionisanje prostorija, pripremne radove, bušačko-minerske aktivnosti, utovar i transport, ventilaciju i zasipavanje otkopanog prostora pastom zasipom. Takođe je, sprovedena analiza troškova, uključujući cenu izrade pripremnih prostorija po dužnom metru, u zavisnosti od kvaliteta radnog okruženja. Na kraju su definisani osnovni pokazatelji otkopavanja ležišta, uključujući količinu rude u otkopnom pojasu, kao i koeficijente iskorišćenja i ...
    podzemna eksploatacija, bakar, otvaranje rudnika, metoda otkopavanja
    ... korisna sirovina ekstrahuje iz ležišta. U ovom radu, posebna pažnja biće posvećena analizi metoda otkopavanja koje se primenjuju iznad XIX horizonta. Razvoj metoda otkopavanja, zajedno sa naučnim i tehničkim dostignućima, omogućava eksploataciju ležišta koja su nekada smatrana nerentabilnim. Sigurnost ...
    ... polja , crvena boja – kontura rudnog tela 2.3.Istražni radovi Geološka istraživanja ležišta započela su još tokom prošlog veka, ali su sa razvojem tehnologije značajno unapređena. Prvobitno su sprovedena istražna bušenja, kako sa površine terena, tako i iz podzemnih Jama. Istovremeno su započeti ...
    ... ju. Geološki model je pokazao da ležište ima značajne rezerve, s velikim volumenom rude i visokom koncentracijom bakra, što je omogućilo dalji razvoj projekta. Ležište Je otvoreno kroz sledeće faze: Izgradnja Istražnih Hodnika: Na XVII horizontu su izrađeni istražni hodnici koji su omogućili ...

  • Dimenzionisanje deponija za ugalj

    Dinko Knežević, Božo Kolonja, Ranka Stanković, Aleksandra Tomašević, Dragana Nišić (2014)
    ... lignita u cilju povećanja energetske efikasnosti, sigurnosti i zaštite na radu", br. 33039, koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. LITERATURA 1. Dröttboom M., (2012), Stacking, Blending & Reclaiming, Bed Blending Efficiency – Adding Value with Stockyard ...

  • Developing Students’ Mining and Geology Vocabulary Through Flashcards and L1 in the CLIL Classroom

    Lidija Beko, Ivan Obradović, Ranka Stanković (2015)
    ... vocabulary knowledge. ESL Magazine 4(3): 22-24. Stanković, Ranka, Branislav Trivić, Olivera Kitanović, Branislav Blagojević and Velizar Nikolić. 2011. Razvoj geološkog terminološkog rečnika GeolISSTerm. INFOteka: časopis za informatiku i bibliotekarstvo 12(1), Zajednica biblioteka univerziteta u Srbiji ...

  • Утицај соларне активности на здравље човека

    Каролина Ђукић, Весна Цветков, Весна Дамњановић (2019)
    ... polimerizacije ili koagulacije i gubitka osnovne funkcije. Ako se ove promene odigraju u dovoljnoj meri i na dovoljnom broju ćelija doći će do razvoja patoanatomske slike termičkog oštećenja tkiva. IC zračenja mogu da imaju dovoljnu fotonsku energiju potrebnu za kidanje hidrogenskih veza u biološkom ...

  • Analiza uporednog praćenja temperature površine ohlađenih materijala pri njihovom zagrevanju do ambijentalne temperature

    Stevan Đenadić, Ljubiša Tomić, Vesna Damnjanović, Katarina Nestorović (2021)
    U datom eksperimentalnom radu su termografskim metodama ispitivane termofizičke karakteristike različitih materijala. Za ispitivanja su izabrani mesingani niovčić, ugalj i pelet, jer imaju različita termoizolaciona svojstava i različito stanje površine. Uzorci su najpre hlađeni, a zatim je njihovo zagrevanje na sobnoj temperaturi praćeno termalnom kamerom. U drugom delu eksperimenta, korišćena je impulsna termografija, a zagrevanje površine uzoraka vršeno je svetlosnom pobudom.
    termografija, impulsna termografija, nedestruktivno testiranje materijala, mesing, ugalj, pelet

  • Primena termografije u rudarstvu

    Stevan Đenadić, Vesna Damnjanović, Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Dragutin Jovković, Filip Miletić (2019)
    Danas, gotovo da nema oblasti u nauci i tehnici u kojoj se Infracrvena termografija ne primenjuje kao metoda za lociranje i praćenje zagrejanih objekata ili tela, beskontaktnu procenu temperature površina, i nedestruktivno ispitivanje materijala. U radu su prikazane mogućnosti i perspektive primene ove metode u oblasti rudarstva.
    infracrvena termografija, rudarstvo, monitoring
    ... Rudarsko-geološki fakultet 58 različitim oblastima industrije ili u svakodnevnom životu. Oduvek je bilo i pokretač i pratilac industrijskog razvoja, pa je svako osavremenjavanje načina eksploatacije rude i implementiranje novih tehnologija u procese praćenja proizvodnje od velikog značaja. Međutim ...

  • Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone

    Violeta M. Gajić (2014-09-04)
    Područje istraţivanja obuhvaćeno doktorskom disertacijom nalazi se ucentralnim delovima Vardarske zone. Karakteriše se sloţenom geološkomgrađom koju grade mezozojske tvorevine trijaske, jurske i kredne starosti, kao ikvartarni sedimenti. U trijasu je istraţivano područje pokrivalo more, sve dogranice sa Šumadijom. Tokom jure sloţenim geotektonskim procesima stvarajuse ofiolitske stene rasprostranjene u juţnim i delom u centralnim delovimaistraţivanog područja. U donjoj kredi se pokretima dinarske faze izdiglo kopno,koje je egzistiralo skoro u celoj donjoj kredi područja istraţivanja.U alb-cenomanu pojedini delovi istraţivanog područja se ...
    Vardarska zona, gornja kreda, transgresija, litostratigrafskejedinice, sedimentologija, turbiditi
    ... Anđelković (1960) između šumadijske i zapadnosrbijanske geotektonske zone izdvaja ljiško-milanovačku dislokaciju, koja je imala vaţnu ulogu u razvoju ovog dela unutrašnjih Dinarida. Duţ nje se za vreme mlađeg paleozoika, a naročito u toku mezozoika vršila stalna vertikalna kretanja. Isti autor ...
    ... Vardarsku zonu u geotektonskom planu Srbije, izdvajaju kao posebnu jedinicu – teran (Slika 3.1). U ovom teranu su na osnovu razlika u geološkom razvoju izdvojene tri subzone: istočna, centralna i zapadna. U centralnoj zoni je istraživani teren doktorske disertacije. Vardarski teran je predstavljao ...
    ... prokrupnjavanjem zrna naviše (Rajac) ili transgresivne sekvence sa smanjenjem zrna naviše (Ješići). U pojedinim delovima nastaju povoljni uslovi za razvoj pelaške, mirne, nešto dublje basenske sedimentacije, kada se obrazuju i podvodni grebeni na kojima se razvija plitkovodna karbonatna sedimentacija ...

  • Процена утицаја на животну средину пројекта експлоатације руде из лежишта „Подвирови“ и „Поповица“

    Илија Стојнић (2024)
    Са порастом популације, технолошким развојем и све већом потребом за природнимресурсима расла је и потреба да се ефектно контролишу утицаји развоја на животну средину. Aкције развоја могу имати утицај не само на физичко окружење, већ и на социјално и економско окружење. Савремени приступ очувања и заштите животне средине заснива се на концепту одрживог развоја, односно на прихватљивости пројеката - објеката и делатности који обезбеђују развој уз дугорочно коришћење и очување природних ресурса, природних вредности и животне средине. Процена утицаја на ...
    Подвирови, Поповица, олово, цинк, бакар

  • Procena poroznosti i litologije na osnovu geofizičkih merenja u severoistočnoj Rumuniji

    Manja Grifatong (2024)
    Geofizička karotažna merenja imaju važnu ulogu u određivanju fizičkih i geoloških svojstava delova Zemljine kore. Cilj ovog rada je da se prikaže procena poroznosti i litoloških karakteristika formacije na osnovu rezultata geofizičkih karotažnih merenja. Na osnovu dostupnih podataka izrađeni su dijagrami promene poroznosti sa dubinom i krosplot dijagrami neutronska poroznost – srednja gustina za dve bušotine koje se nalaze na Moldavskoj platformi, u severoistočnoj Rumuniji. Na osnovu ovih dijagrama određene su zone povećane poroznosti i litologija formacija kroz koje ...
    karotaž gustine, neutronski karotaž, dijagram promene poroznosti, kros- plot dijagram
    ... primene prvog postupka geofizičkog karotaža za procenu poroznosti. Za početak savremenog razvoja postupaka geofizičkog karotaža za procenu poroznosti ı litologije uslovno se uzimaju 1950-te godine. Glavne faze razvoja do danas su: • približni postupci (razvijeni 1960-tih godina), • postupci direktne ...

  • Uslovi formiranja oticaja reke Crnice

    Andjelija Glogovac (2024)
    Sliv reke Crnice zauzima područje centralnog dela Srbije, između opštine Paraćin na zapadu, Sisevačkog basena na istoku, sliva Ravanice na severu i Jovaničke reke na jugu.Režimski parametri sliva reke,površine od 289 km2 kontrolišu se na hidrološkoj stanici Paraćin, dok su sa ciljem analize režima i uticaja padavina na formiranje oticaja preuzeti podaci o padavinama sa meteorološke stanice Ćuprija.Na razmatranom području dominantnu ulogu ima karsni tip izdani, koga karakteriše nestabilan režim u u pogledu oscilacija izdašnosti i nivoa podzemnih voda ...
    režim voda, autokorelacija, kroskorelacija, bilans voda, klimatske promene, reka Crnica
    ... Karstne izdanske vode Javljaju se na nekoliko vrela: vrelo Crnice, vrelo Grze, vrelo Svete Petke, termalni izvor u Sisevcu. TRistić V., 2007., „Razvoj simulacionog modela za proračun dnevnih isticanja iz karstnih vrela“ str 147-148. 35 Vrelo Crnice nalazi se u naselju Sisevac, na kontaktu urgonskih ...
    ... 107 | 0.003 | 0.081 0.075 0.243 Slika 6.7. Prelo Svete Petke i kaptažni objekat (slikao D. Milanović) (preuzeto iz Ristić, 2007) Ristić V., 2007. Razvoj simulacionog modela za proračun dnevnih isticanja iz karstnih vrela, str 179 39 1400.0 1200.0 1000.0 800.0 pro tic aj O (I/ s) ...
    ... Hidrologija II, Institut za vodoprivredu "Jaroslav Černi"Rudarsko–geološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 596 str. 65 12.Ristić V. (2007). Razvoj simulacionog modela za proračun dnevnih isticanja iz karstnih vrela, Doktorska disertacija, Departman za hidrogeologiju, Rudarskogeološki fakultet ...

  • Хидрогеолошке карактеристике изворишта за водоснабдевање Kањиже

    Vladimir Jović ( 2024)
    Rad se bavi hidrogeoloskim karakteristikama izvorista za vodosnabdevanje opstine Kanjiza. Istrazivanja su sprovedena na tri hidrogeoloska kompleksa, od kojih su drugi i treći kompleks kljućni za vodosnabdevanje. Ovi kompleksi se nalaze u sedimentima pleistoćenske i paludinske starosti, na dubinama od 60 do 260 metara, sa subarteskim nivoom vode. Ukupne rezerve podzemnih voda u okviru drugog i treć eg hidrogeoloskog kompleksa iznose 935 l/s, a klasifikovane su u dve kategorije: B i C1. Kvalitet podzemnih voda je stabilan i pripada ...
    hidrogeologija, podzemne vode, vodosnabdevanje, hidrogeološki kompleksi, Kanjiža
    ... II reda, na kojoj su smešteni prateći objekti. Tehno-ekonomske analize pružaju prognozu razvoja ključnih procesa eksploatacije podzemnih voda u periodu od 25-30 godina, kako bi se osigurao održiv razvoj i stabilnost sistema (Polomčić D., 2001). Budući da izvorišta podzemnih voda čine važan deo ...
    ... nafte i gasa. Ova istraživanja obuhvatila su duboka bušenja i geofizička ispitivanja, pružajući detaljniji uvid u dublje geološke strukture terena. Razvoj geotektonike Panonskog basena izučavali su mnogi autori, među kojima su V. Muratov (1949), L. Kober (1952) i drugi. Posebno značajan doprinos proučavanju ...
    ... alevritskih glina. U okviru ovih sedimenata, na različitim dubinama, zabeležene su zone sa pogrebenom zemljom. Tokom kopnene faze dolazi do naglog razvoja stepskog vegetacionog travnatog pokrivača, što uz prisustvo humusa daje smeđu boju. Lesni deponati čine blago zatalasanu ravan sa okruglaste izdubine ...

  • Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji

    Dragoslav Rakić (2013-05-10)
    U disertaciji su prikazani rezultati laboratorijskih ispitivanja uzoraka komunalnogotpada dobijeni u aparatima za direktno smicanje i edometarskim aparatima (jedanedometarski aparat konstruisan je za potrebe ove disertacije). Sva ispitivanja su izvršenana veštački pripremljenim uzorcima, uz uvažavanje preporuka koje se odnose nadimenzije korišćenih aparata i veličinu najvećih frakcija u uzorku (EN 1997-2, ASTM2007-a, 2007-b). Za formiranje uzoraka korišćen je komunalni otpad različite starosti,uzet sa dve deponije u Srbiji (Ade Huje u Beogradu i gradske deponije u Novom Sadu).Interpretacija rezultata dobijenih iz ...
    komunalni otpad, deponija, geotehnička klasifikacija, čvrstoća smicanja,deformabilnost, indeks primarne kompresije, indeks sekundarne kompresije, modelisleganja
    ... Projekat pod nazivom „Utvrđivanje sastava otpada i procene količine u cilju definisanja strategije upravljanja sekundarnim sirovinama u sklopu održivog razvoja Republike Srbije“, za potrebe Agencije za zaštitu životne sredine Republike Srbije. Za izradu Projekta, izabrano je deset reprezentativnih ...
    ... Novom Sadu; Projekat: Utvrđivanje sastava otpada i procene količine u cilju definisanja strategije upravljanja sekundarnim sirovinama u sklopu održivog razvoja Republike Srbije) Slika 4.8 Razvrstan komunalni otpad prema katalogu sortiranja (fotografije preuzete sa sajta fakulteta tehničkih ...
    ... Novom Sad; Projekat: Utvrđivanje sastava otpada i procene količine u cilju definisanja strategije upravljanja sekundarnim sirovinama u sklopu održivog razvoja Republike Srbije) 4 - Geotehnička klasifikacija komunalnog otpada 74   Slika 4.9 Sortiranje otpada u hali – deponija ...

  • Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji

    Dragoslav Rakić (2013-05-10)
    U disertaciji su prikazani rezultati laboratorijskih ispitivanja uzoraka komunalnogotpada dobijeni u aparatima za direktno smicanje i edometarskim aparatima (jedanedometarski aparat konstruisan je za potrebe ove disertacije). Sva ispitivanja su izvršenana veštački pripremljenim uzorcima, uz uvažavanje preporuka koje se odnose nadimenzije korišćenih aparata i veličinu najvećih frakcija u uzorku (EN 1997-2, ASTM2007-a, 2007-b). Za formiranje uzoraka korišćen je komunalni otpad različite starosti,uzet sa dve deponije u Srbiji (Ade Huje u Beogradu i gradske deponije u Novom Sadu).Interpretacija rezultata dobijenih iz ...
    komunalni otpad, deponija, geotehnička klasifikacija, čvrstoća smicanja,deformabilnost, indeks primarne kompresije, indeks sekundarne kompresije, modelisleganja
    ... Projekat pod nazivom „Utvrđivanje sastava otpada i procene količine u cilju definisanja strategije upravljanja sekundarnim sirovinama u sklopu održivog razvoja Republike Srbije“, za potrebe Agencije za zaštitu životne sredine Republike Srbije. Za izradu Projekta, izabrano je deset reprezentativnih ...
    ... Novom Sadu; Projekat: Utvrđivanje sastava otpada i procene količine u cilju definisanja strategije upravljanja sekundarnim sirovinama u sklopu održivog razvoja Republike Srbije) Slika 4.8 Razvrstan komunalni otpad prema katalogu sortiranja (fotografije preuzete sa sajta fakulteta tehničkih ...
    ... Novom Sad; Projekat: Utvrđivanje sastava otpada i procene količine u cilju definisanja strategije upravljanja sekundarnim sirovinama u sklopu održivog razvoja Republike Srbije) 4 - Geotehnička klasifikacija komunalnog otpada 74   Slika 4.9 Sortiranje otpada u hali – deponija ...

  • Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geotermalna karakterizacija sistema / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - system geothermal characterization

    Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)
    Postavljeni konceptualni model hidrogeotermalnog sistema Brusa sa širom okolinom testiran je primenom različitih hidrohemijskih i izotopskih metoda u cilju njegove verifikacije i karakterizacije. Rezultati su ukazali na atomsfersko poreklo geotermalnih fluida i na razviće primarnih rezervoara u okviru karbonatnih stena. Prvi rezervoar formiran je u okviru krečnjaka gornjotrijakse starosti, dok drugi rezervoar egzistira u okviru trijskaih mermera. Zone prihranjivanja locirane su u zapadnom delu terena. Sistemi gravitacionih raseda kontrolišu kretanje fluida u sistemu, dok proces jonske izmene dominira u ...
    hidrogeotermalni sistem, hidrohemijske i izotopske metode, mladi intruzivi