Претрага
518 items
-
Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)
Darko M. Božović (2016-09-28)Karbonatne sirovine, obzirom na geološku građu Crne Gore predstavljaju jednu od najznačajnijih nemetaličnih mineralnih sirovina. U Crnoj Gori postoje brojna leţišta karbonatnih sirovina (arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena) koja su istraţena ili su u eksploataciji, među kojima rudni reon Bjelopavlića zauzima najznačajnije mjesto.Dosadašnja istraţivanja karbonatnih sirovina na ovom području imala su, međutim, prevashodno uzak istraţivački cilj, utvrđivanje rezervi arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena određenog leţišta, ili preliminarna ispitivanja kvaliteta krečnjaka u njima, sa ...karbonatne mineralne sirovine, arhitektonsko - građevinski kamen, tehničko - građevinski kamen, karbonatna punila, rudni reon Bjelopavlića, potencijalnost.... Određivanje upijanja vode ispitivanih krečnjaka rađeno je na način što su u čašu od 100 ml stavljani usitnjeni (mikronizirani) uzorci krečnjaka mase oko 20 gr, a zatim se dodavala destilovana voda sve do momenta njihovog potpunog zasićenja vodom. Iz odnosa zapremine potrebne vode sa zasićenje uzorka ...
... dolomite). Slika 6.16: Dijagram veličina otpornosti na habanje Upijanje vode, odnosno sposobnost kamena da, potopljen u vodu pod određenim uslovima, u svoje pore i šupljine primi određenu količine vode i da je u njima zadrţi (adsorbuje i apsorbuje), izraţena u zapreminskim procentima ...
... karbonata nastali u toku turona, taloţeni su u području gornjokredne karbonatne platforme, u plitkomorskoj sredini sa mirnom vodom, odnosno u šelfnoj laguni ograničene cirkulacije vode. Prema Wilsonu (1975) ovi sedimineti pripadaju facijalnom pojasu FZ - 8, odnosno standardnim mikrofacijama SMF - 18, ...Darko M. Božović. "Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-28)
-
Стабилизација косине приступног пута у југоисточном делу површинског копа „Ћерамиде“
Никола Анђелић (2024)Експлоатација дацита као техничког камена се на површинском копу "Ћерамиде" врши дисконтуалном технологијом уз примену бушачко-минерских радова и високо капацитативне и габаритне опреме. Примане наведене технологије захтева стабилне и безбедне транспортне путеве како би се планирана производња и реализовала. Услед клизишта које је настало у зони главног извозног пута на површинском копу дацита "Ћерамиде" неопходно је обезбедити одговарајуће техничко решење којим би се косина пута довела у стабилно стање. У том смислу предложено је техничко решење са насипањем косине ...... području ležišta, neće doći do zadržavanja površinskih voda u ležištu već da će one kroz veće i manje prsline ı pukotine silaziti do nižih nivoa potoka Brezovice koji drenira sve vode ovog područja. Činjenica je da su izdani podzemnih voda na celom širem prostoru dosta retki ı Javljaju se kao ...
... profila na slikama od 4.4 do 4.11. Izradi nasipa prethode izrada kanala za prihvatanje i odvođenje podzemnih voda i hidroizolacija izrađenih kanala u cilju sprečavanja dotoka podzemne vode u telo nasipa i kosine pristupnog puta u ovom delu površinskog kopa. #1 Nikola 4nđelić 506.70 506 48 ...
... preseci na slikama od 4.13 do 4.19. Izradi nasipa prethode izrada kanala za prihvatanje ı odvođenje podzemnih voda i hidroizolacija izrađenih kanala u cilju sprečavanja dotoka podzemne vode u telo nasipa i kosine Slika 4.12. Položaj profila u zoni kosine pristupnog puta u jugoistočnom delu površinskog ...Никола Анђелић. Стабилизација косине приступног пута у југоисточном делу површинског копа „Ћерамиде“, 2024
-
Condition, problems and prospects of water supply from groundwater in Serbia
Vesna Ristić Vakanjac, Bojan Hajdin (2019)Vesna Ristić Vakanjac, Bojan Hajdin. "Condition, problems and prospects of water supply from groundwater in Serbia" in National Conference with international participation “Geosciences 2019”, Sofia : Bulagrian Geological Society (2019)
-
Primena fuzzy optimizacije u hidrodinamičkoj analizi
znanje eksperta, optimizacija, trougaoni fuzzy brojevi, upravljanje podzemnim vodama, fuzzy logika, hidrodinamički modelDragoljub Bajić, Dušan Polomčić, Jelena Ratković, Predrag Pajić. "Primena fuzzy optimizacije u hidrodinamičkoj analizi" in XVII Kongres geologa Srbije (Zbornik radova XVII srpskog geološkog kongresa), Vrnjačka Banja, 17-20.05.2018., Srpsko geološko društvo (2018)
-
Mikroelementi u kvartarnim sedimentima i lignitu Kostolačko-kovinskog ugljonosnog basena, istočna Srbija – odabrani primeri
Sadržaj, distribucija i način pojavljivanja elemenata u tragovima (mikroelemenata), posebno potencijalno toksičnih i radioaktivnih elemenata u uglju, su od velikog značaja, posebno ako se koriste kao gorivo u termoelektranama (TE). Na osnovu sistematski prikupljenih podataka o elementima u tragovima u uglju, zemljištu i sedimentima, moguće je utvrditi stepen zagađenosti vazduha, zemljišta, vode, kao i negativan uticaj na zdravlje ljudi. Eksploatacija i istraživanje lignita u Kostolcu i Kovinu traje više od jednog veka, dok se sagorevanje lignita sa površinskih kopa ...Bogoljub Vučković, Biljana Radovanović, Dragana Životić. "Mikroelementi u kvartarnim sedimentima i lignitu Kostolačko-kovinskog ugljonosnog basena, istočna Srbija – odabrani primeri" in 18. Kongres geologa Srbije "Geologija rešava probleme", Divčibare, 01-04 jun 2022., Srpsko geološko društvo (2022)
-
Uticaj utiskivanja gas-lift gasa na prenos mase i toplote
Branko Grubač (2019)Nakon uvođenja kontinualnog gas-lifta, primećen je porast proizvodnje tečnog naftnog gasa, TNG, u postrojenju za preradu gasa, kao jednog od finalnih proizvoda dobijenog iz fluida gaso kondenzatnih i rastvorenog gasa iz naftnih bušotina. Pretpostavljeno je da se prisustvom gas-lift gasa uspostavlja drugačija ravnoteža faza u odnosu na slučaj bez gaslifta, te da je gas-lift gas stripovao propan i butane iz tečne u parnu fazu, što je dovelo do povećanja prinosa TNG-a. Napravljen je model bušotine koja radi u kontinualnom gas-liftu ...... analiza (tabela 8.2). U korišćenim PVT analizama udeo vode nije uključen. Da bi sastav modelovanih materijalnih struja odgovarao stvarnom sastavu, zbirna materijalna struja ugljovodonika zasićena je vodom na ležišnim uslovima. Proizvedena ležišna voda predstavljena je kao odvojena materijalna struja ...
... takođe mogu biti jezgra nukleacije za početak kristalizacije parafina. Porastom procenta vode smanjuje se taloženje parafina, a uzrok je veća specifična toplota vode. Tako fluidi iz bušotina koji proizvode i vodu zadržavaju višu temperaturu od onih koji proizvode „suvu“ naftu. Za taloženje parafina ...
... separacije fluida. Pritisak prvog stepena separacije iznosi 5,5 bar. Izdvojena nafta se dalje tretira, a izdvojena voda transportuje se na postrojenje za tretman vode. Izdvojena voda se posle tretmana utiskuje u injekcione bušotine u cilju održavanja ležišnog pritiska. Gas izdvojen na prvom i drugom ...Branko Grubač. Uticaj utiskivanja gas-lift gasa na prenos mase i toplote, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet, 2019
-
Analiza softvera za projektovanje ESP sistema
Aleksandar Sredojević (2024)U momentu kada pritisak na dnu bušotine nije dovoljan da savlada ukupne gubitke pritisaka od dna bušotine do separatora, proizvodnja pomoću ležišne energije nije više moguća i bušotina prestaje sa eruptivnim radom. Kako bi ponovo omogućili proizvodnju fluida iz bušotine, potrebno je primeniti neke od mehaničkih metoda eksploatacije. Najprimenljivije mehaničke metode eksploatacije su: gas lift (GL), dubinske pumpe sa klipnim šipkama (SRP), električne uronjene centrifugalne pumpe (ESP), zavojne pumpe (PCP) i hidraulične pumpe (HP). Jadna od tih metoda koja ...električna centrifugalna pumpa (ESP), proizvodnja fluida, mehaničke metode eksploatacije, Prosper, Pipesim... formacije za gas m*/mž (Atao, M., 2014). Zapremina vode na usisu pumpe Jednaka je: _ Qw·Bw V W dan Gde su: Vw-zapremina vode m3 Qw-količina proizvedene vode na dan m?/dan 5.6 5.7 5.8 5.9 48 Bw-fakto volumena formacije za vodu uglavnom je jednak jedinici m?*/mž (Atao, M., 2014) ...
... vrednosti), Temperatura na dnu bušotine, Željena proizvodnja, GLR-gas-liquid ratio (odnos gasa i fluida), Procenat vode. Osobine bušotinskog fluida Specifična težina vode, API nafte ili specifična težina, Specifična težina gasa, Pritisak zasićenja, Viskozitet nafte, PVT podaci. 4 ...
... Bušotine koje proizvode gas ili nezasićenu naftu spadaju u ovu kategoriju. Međutim, prisustvo male količine slobodnog gasa pomešanog s naftom i/ili vodom stvara značajno složenije uslove protoka, koji se mogu opisati samo približno uz pomoć empiričkih korekcija konvencionalnih jednačina za protok ...Aleksandar Sredojević. Analiza softvera za projektovanje ESP sistema, 2024
-
Badenske školjke jugoistočnog oboda Panonskkog basena (Centralni Paratetis)
Gordana M. Jovanović (2014-12-05)Rad obuhvata detaljnu studiju badenskih školjaka koje potiču sa terenajugoistočnog oboda Panonskog basena (Centralni Paratetis). Proučavani su lokaliteti naprostorima Srbije (Fruška gora, Golubac, okolina Beograda, Aranđelovca, Koceljeva,Loznica) i severoistočne Bosne (Ugljevik). Pored taksonomske analize i paleontološkihopisa bivalvija, u radu je dat i spisak revidovanih vrsta koje su do sada pronađene usedimentima badenskog kata istraživanog terena. Do sada je ukupno poznato 41familija, 108 rodova i 174 taksona. Identifikovano je 170 bivalvijskih vrsta, međukojima su neke prvi put konstatovane na ovim ...školjke, baden, Panonski basen (Centralni Paratetis), stratigrafija,paleoekologija, paleogeografija, paleobiogeografija... ingresije morskih voda iz Panonske oblasti. U dva razdvojena zaliva badenskog mora prodrle su vode na ove terene duž ekstremno tektonski poremećenih oblasti. U jedan od njih, pod nazivom Timočki zaliv (Dakijski basen), koji je bio ponovo aktiviran pre početka srednjeg badena, morska voda je prodrla rasedom ...
... tektonskih pokreta. U vodi je verovatno bilo dovoljno hrane za razvoj velikog broja vrsta školjaka bez obzira na složenost paleogeografske situacije. Poznato je da larve školjaka mogu preživeti bez hrane nekoliko dana, ali i vertikalno migrirati u potrazi za hranom, nezavisno da li je voda stratifikovana ...
... dubinama. Badenski sedimenti Beograda i šire okoline su takođe deponovani pretežno u plitkoj vodi. Fauna rakovičkog tipa zastupljena je u centru grada, kao i u njegovoj široj okolini, ukazuje da dubina vode nije bila veća od 50 m (Luković, 1922). Oslanjući se na upadljivu litološku sličnost ovih glina ...Gordana M. Jovanović. "Badenske školjke jugoistočnog oboda Panonskkog basena (Centralni Paratetis)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-05)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... (tabela 4.9-2): prema zapreminskoj masi, kamen je težak. Prema poroznosti, kamen je kompaktan. Upijanje vode je vrlo malo. Čvrstoća na pritisak je visoka u suvom stanju, a srednje visoka u vodom zasićenom stanju i nakon ciklusa mržnjenja i kravljenja. Prema otpornosti na habanje, kamen je tvrd ...
... pripada Jadarskom bloku Vardarske zone, i nastao je duž Rudničkog raseda, duž kojeg je vulkanska aktivnost bila vezana za niz manjih vulkanskih centara (Krnja Jela, Gradska Gora, Ostrovica, Đajino brdo, Gradina i dr.). Tektonska građa rudničke oblasti je izuzetno složena, zbog prisustva velikog broja ...
... način: bukuljski, željinski, boranjski, kosmajski, kremićki, drenjski, brajkovački, slavkovički, Gradska Gora (rudnički), Ravno brdo (borački), cerski, V. Bisina (Ibarski), Ćeramide (rudnički), Talambas (borački), Kamenica (Stolovi) i Brvenik-Šumnik (Ibarski). Kroz višedecenijsku eksploataciju AGK ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... (tabela 4.9-2): prema zapreminskoj masi, kamen je težak. Prema poroznosti, kamen je kompaktan. Upijanje vode je vrlo malo. Čvrstoća na pritisak je visoka u suvom stanju, a srednje visoka u vodom zasićenom stanju i nakon ciklusa mržnjenja i kravljenja. Prema otpornosti na habanje, kamen je tvrd ...
... pripada Jadarskom bloku Vardarske zone, i nastao je duž Rudničkog raseda, duž kojeg je vulkanska aktivnost bila vezana za niz manjih vulkanskih centara (Krnja Jela, Gradska Gora, Ostrovica, Đajino brdo, Gradina i dr.). Tektonska građa rudničke oblasti je izuzetno složena, zbog prisustva velikog broja ...
... način: bukuljski, željinski, boranjski, kosmajski, kremićki, drenjski, brajkovački, slavkovički, Gradska Gora (rudnički), Ravno brdo (borački), cerski, V. Bisina (Ibarski), Ćeramide (rudnički), Talambas (borački), Kamenica (Stolovi) i Brvenik-Šumnik (Ibarski). Kroz višedecenijsku eksploataciju AGK ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Opremanje bušotine X zavojnom pumpom
Milan Filipović (2024)Ovaj rad se bavi osnovnim pojmovima i karakteristikama zavojnih pumpi.Prikazan je sklop zavojnih pumpi i njena prateća oprema. Objašnjen je princip rada zavojnih pumpi kao i uloga svakog mašinskog elementa koji se nalazi u pumpi. Razmotrene su prednosti i nedostaci primene ovih primarnih mehaničkih metoda eksploatacije ugljovodonika. Dat je uvid u inovativna rešenja problematike primene zavojnih pumpi. Na konkretnom primeru bušotine X su prikazani problemi kao i rešenja primene ovih primarnih mehaničkih metoda u praksi. Napravljena je detaljna analiza ...... dAPI ~| COfraction: [[[] PIPESIM 0.068 o / Close Slika 12 Profilfluida Na slici je prikazan udeo vode u fluidu eng. Watercut od ćak 80%, što je poprilično veliki procenat proizvedene vode. GOR (Gas oil ratio) je 18, što će kasnije za odabir adekvatne dodatne opreme za zavojnu pupmpu biti ...
... separatora na dnu bušotine. Bitno je napomenuti to da zavojne pumpe ne smeju raditi u prazno. One uvek moraju biti potopljene u fluid, zato je važno voditi računa o dinamičkom nivou fluida u bušotini. Razlika u primeni elektro-potapajućih zavojnih pumpi i klasičnih zavojnih pumpi je u trajektoriji ...
... 6 PVT osobine ležišnog fluida su date u tabeli 2. Tabela 2 PVT podaci FV Fodaci hs % Gustian nafte (kq/m3) 904 SG gasa 0,587 Salinitet vode (ppm) 022 Frocenat H25 || Frocenat C0? 6,8 Frocenat N? 3 – 0Ggoec _ I– I ršiıZ:I:–—:IZzZZ02 , .31.4.41—— Bušotina je puštena u rad u kontinualni ...Milan Filipović . Opremanje bušotine X zavojnom pumpom, 2024
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... sa kuglama tipa „Allis Chalmers” 5,37×8,09 m. Nakon dodavanja vode, ciklonske pumpe (poz. 10, 11, 12) transportuju materijal u odgovarajuće hidrociklonske baterije (poz. 16, 17, 18) na klasiranje. Pesak hidrociklona (razređen vodom) vraća se u drugi stepen mlevenja u mlinove sa kuglama. Preliv ...
... iz vode. U pripremi mineralnih sirovina, flotacijska koncentracija je postupak razdvajanja korisnih od ostalih mineralnih komponenata u vodenoj sredini (uz prisustvo vazduha), zasnovan na razlikama u hidrofobnosti1 zrna različitih minerala [Ćalić (1990)]. Minerali koji se lako kvase vodom nazivaju ...
... ciklusu sa mlinom); x4 – gustina pulpe iz pumpe A; x5 – gustina pulpe iz pumpe B; x6 – nivo zapunjenosti mlina; x7 – protok vode; x8 – ukupna količina materijala u mlinu (ulaz + voda +meljuća tela); x9 – kapacitet prerade rude; x10 – kapacitet na ulazu u mlin; x11 – kapacitet prerade sitne rude; x12 ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Sanitary protection zoning of groundwater sources in unconsolidated sediments based on a Time-Dependent Model
Vladimir Živanović, Igor Jemcov, Veselin Dragišić, Nebojša Atanacković . "Sanitary protection zoning of groundwater sources in unconsolidated sediments based on a Time-Dependent Model" in Groundwater Vulnerability and Pollution Risk Assessment. IAH - Selected Papers on Hydrogeology 24, London : CRC Press (2020)
-
The impact of the Covid-19 pandemic on the economy, water resources and sustainable development
Milan Tucaković, Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić. "The impact of the Covid-19 pandemic on the economy, water resources and sustainable development" in The impact of the Covid-19 pandemic on the economy, resources and sustainable development, Megatrend univerzitet Beograd, Fakultet za menadžment Zaječar (2022)
-
Analiza uporednog praćenja temperature površine ohlađenih materijala pri njihovom zagrevanju do ambijentalne temperature
U datom eksperimentalnom radu su termografskim metodama ispitivane termofizičke karakteristike različitih materijala. Za ispitivanja su izabrani mesingani niovčić, ugalj i pelet, jer imaju različita termoizolaciona svojstava i različito stanje površine. Uzorci su najpre hlađeni, a zatim je njihovo zagrevanje na sobnoj temperaturi praćeno termalnom kamerom. U drugom delu eksperimenta, korišćena je impulsna termografija, a zagrevanje površine uzoraka vršeno je svetlosnom pobudom.Stevan Đenadić, Ljubiša Tomić, Vesna Damnjanović, Katarina Nestorović. "Analiza uporednog praćenja temperature površine ohlađenih materijala pri njihovom zagrevanju do ambijentalne temperature" in 65. godišnja konferencija za elektroniku, telekomunikacije, računarstvo, automatiku i nuklearnu tehniku ETRAN 2021, Etno selo Stanišići, Republika Srpska, 8-10. septembar 2021., Društvo za ETRAN Beograd i Akademska misao Beograd (2021)
-
Аnaliza mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa “Podbraćan”
Vladimir Čebašek, Veljko Rupar (2018)Eksploatacijom boksita iz ležišta "Podbraćan" formiran je površinski kop sa maksimalnom visinom zavšne kosine od 280 m. Redovnom kontrolom stabilnosti trenutnog stanja kosina površinskog kopa utvrđeno je da faktor sigurnosti iznosi Fs = 1.71 – 1.85, a što je ukazalo da postoji mogućnost povećanja nagiba kosine. U radu je prikazan postupak analize mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa "Podbraćan".Vladimir Čebašek, Veljko Rupar. "Аnaliza mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa “Podbraćan”" in Mining and Geology Today, II international symposium, Belgrade, 04 - 05.12.2018., Rudarski institut, Balkanska akademija nauka, Akademija inženjerskih nauka Srbije (2018). https://doi.org/10.25075/SI.2018.17
-
Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone
Violeta M. Gajić (2014-09-04)Područje istraţivanja obuhvaćeno doktorskom disertacijom nalazi se ucentralnim delovima Vardarske zone. Karakteriše se sloţenom geološkomgrađom koju grade mezozojske tvorevine trijaske, jurske i kredne starosti, kao ikvartarni sedimenti. U trijasu je istraţivano područje pokrivalo more, sve dogranice sa Šumadijom. Tokom jure sloţenim geotektonskim procesima stvarajuse ofiolitske stene rasprostranjene u juţnim i delom u centralnim delovimaistraţivanog područja. U donjoj kredi se pokretima dinarske faze izdiglo kopno,koje je egzistiralo skoro u celoj donjoj kredi područja istraţivanja.U alb-cenomanu pojedini delovi istraţivanog područja se ...... energijom vode gde su velike pojave pelaških organizama (radiolarija i foraminifera – Globotruncana) Sedimentologija gornje krede centralnog dela Vardarske zone 97 i makrofaune (amonita i inoceramusa). Pelaški mikrofosili, kao i inoceramusi, ukazuju na dublju i mirniju vodu, nižu temperaturu ...
... plitko, litoralnog karaktera sa zonama pojačane energije vode. U ovoj depozicionoj sredini egzistovala je plitkovodna fauna i organizmi sa debelom ljušturom. Asocijacija faune i karakter sedimenata ukazuju da je „salinitet morske vode bio normalan, kao i temperatura mora“ (Mitrović-Petrović & ...
... energija vode (kontinentalna padina, batijal), horizontalni tragovi ili plitki tuneli. Posebno je interesantan trag vertikalnog bušača što je atipično za ovu sredinu (Slika 8.109f). Vertikalni tragovi (Cruziana ihnofacija) vezuju se za zaštićene sredine, umerene do niske energije vode (subtajdal) ...Violeta M. Gajić. Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2014-09-04
-
Веб-алат за управљање грађом Речника САНУ и анотација листића
Грађа на основу које се израђује Речник српскохрватског књижевног и народног језика САНУ, а која садржи материјал из преко 4.500 писаних извора и 300 рукописних збирки речи са подручја народних говора штокавског наречја, забележена је на око 5.000.000 листића. Богат лексички материјал, који обухвата књижевни и народни језик у протекла два века и на основу кога треба да се напише још најмање 15 томова Речника, пружа могућност и за разноврсна лингвистичка и ванлингвистичка истраживања. Из тог разлога се приступило ...Рада Стијовић, Ранка Станковић, Михаило Шкорић. "Веб-алат за управљање грађом Речника САНУ и анотација листића" in Rasprave Instituta za hrvatski jezik i jezikoslovlje, Institute of Croatian Language and Linguistics (2020). https://doi.org/10.31724/rihjj.46.2.32
-
Geotehnički efekti razaranja komunalnog otpada različitim postupcima zbijanja
Jovana M. Janković Pantić (2022)Odlaganje otpada na komunalne deponije predstavlja osnovni način zbrinjavanja otpada u Srbiji. Kako bi se prostor za deponovanje materijala racionalno koristio potrebno ga je svakodnevno zbijati sa unapred definisanom količinom vode koja se dodaje. Dobro zbijeni komunalni otpad zauzima manju zapreminu i omogućuje sigurnije skladištenje, pa je korisno prethodno laboratorijski odrediti parametre zbijanja: maksimalnu suvu zapreminsku težinu (dmax) i optimalnu vlažnost (wopt). U Srbiji do sada nisu određivani parametri zbijanja, dok je u svetu primenjivana standardna metoda (Proktorov opit) ...Jovana M. Janković Pantić. Geotehnički efekti razaranja komunalnog otpada različitim postupcima zbijanja, Beograd : [J. Janković Pantić], 2022
-
Savremeni pristup rešavanja problema industrijskog otpada
Mariја Bošković (2024)Rad ukazuje na savremene metode rešavanja problema industrijskog otpada, sa posebnim fokusom na pećnu prašinu koja nastaje tokom metalurških procesa, poput proizvodnje čelika u elektrolučnim pećima. U radu se detaljno razmatra hemijski sastav pećne prašine, koja sadrži teške metale poput cinka, olova i kadmijuma, i naglašavaju ekološki izazovi koje predstavlja njeno zbrinjavanje. Takođe, analiziraju se metode tretmana i valorizacije pećne prašine, uključujući pirometalurške i hidrometalurške procese, pri čemu je poseban akcenat stavljen na reciklažu cinka iz pećne prašine. Dalje, ...... površine zemlje ı kontaminira tlo, okolni vazduh i podzemne vode (Omran i Fabritius, 2017). Odlaganje pećne prašine na kopnu dovodi do ispiranja teških metala kao što su Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb i Zn i do kontaminacije podzemnih voda (Angćlica Lozano-Lunar i saradnici, 2019; Ribeiro [10]. 51 ...
... prethodno prženje. Prženje elektrolučne prašine i natrijum-hlorida se odvija na temperaturi 350- 450%C. Prašina se, pre miješanja sa NaOH, opere vodom na temperaturi od 80% u cilju uklanjanja topljivih halogenida. Tokom prženja cink-ferit, kao ı cink-oksid se prevode u topljivi natrijum- cinkat ...
... isparljivih metala, čime se nakon kondenzacije povraća Waelz oksid. Rastopljeni ostaci, koji sadrže niske koncentracije cinka i olova, hlade se vodom na kraju rotacione peći kako bi se formirala granulisana Waelz šljaka, koja obično sadrži do 2% cinka [5]. 57 U Waelz rotacionoj peći mogu se ...Mariја Bošković. Savremeni pristup rešavanja problema industrijskog otpada, 2024