Претрага
472 items
-
P-T analiza RMU Bitola – krupne klase
Nemanja Dobrosavljević (2024)Cilj ovog diplomskog rada je bio ispitivanje mogućnosti i tehnologije čišćenjauglja, kao i predstaviti rezultate pliva – tone analize koja ima za cilj ocenu mogućnosti čišćenja uglja - krupnih klasa posmatranog uzorka. Da bi se ispitivanje i analiza mogućnosti čišćenja rovnog uglja u REK Bitola uspešno priveli kraju, moralo se uraditi uzorkovanje reprezentativnog uzorka iz koga se potom izdvaja prvi deo koji služi za određivanje sadržaja vlage. Pored tog dela iz uzorka se izdvaja i drugi njegov deo koji će ...ugalj, lignit, Bitola, PT analiza, pliva-tone analiza, čišćenje uglja, suvi ugalj, vlažan ugalj, pepeo, donja toplotna moć, čist ugalj, jalovina, bilans... sa početka procesa taloženja. Preliv zgušnjivača je u suštini povratna voda koja se gravitacijski transportuje u rezervoar kao industrijska voda (poz. 32). Ta industrijska voda se pomoću pumpi za vodu (poz. 33) šalje kao voda za mlaznice na sitima na kojima se vrši pranje krupnog i sitnog uglja ...
... podzemnih voda u neogenom kompleksu REK Bitola dolazimo do zaključka da su iste mahom hidrokarbonatne klase (natrijumske, kalcijumske ili magnezijumske grupe). Vredi napomenuti da se ponegde tj. u pojedinim delovima REK Bitola rudarskog basena sreću karakteristične mineralne ugljokisele vode sa visokim ...
... +325# (0,044 mm). Na slici 8. prikazano je čišćenje rovnog uglja postupkom pgravitacijske koncentracije u fluidu voda (lakše se odvajaju nečistoće pa se zbog toga koristi voda). Nakon tretiranja uglja u drobilicama i proscjavanja na više klasa krupnoće (mulj se obavezno uklanja (-0,5 mm), svaka ...Nemanja Dobrosavljević. P-T analiza RMU Bitola – krupne klase, 2024
-
Filter rules for soil and geosynthetics
Štetni efekti izazvani strujanjem vode kroz različite građevine (brane, nasipi i sl.) uspešno se rešavaju ugradnjom različitih filterskih slojeva. Osnovne funkcije filterskih slojeva su brza evakuacija vode uz sprečavanje unutrašnje erozije i iznošenje sitnih čestica tla. Ovi filterski slojevi najčešće se grade od krupnozrnih materijala (pesak, šljunak, kameni agregati), ali se pored prirodnih materijala sve više koriste i veštački geosintetički materijali. U radu su prikazana osnovna filtarska pravila koja treba ispoštovati da bi se izvelo uspešno projektovanje različitih filtracionih ...Dragoslav Rakic, Irena Basaric Ikodinovic, Milenko Ljubojev. "Filter rules for soil and geosynthetics" in Mining and Metallurgy Engineering Bor, Mining and Metallurgy Institute Bor (2021). https://doi.org/10.5937/mmeb2101001R
-
Classification of mining waste landfills according to legislation in Serbia
... godišnje povećanje vode u taložnom jezeru. U praksi ovo znači da bi ustanovljene koncen- tracije opasnih materija u vodenoj fazi deponije trebalo uporediti sa graničnim vrednostima emisije (GVE) na osnovu Uredbe o graničnim vrednostima emisije zaga- đujućih materija u vode i rokovima za njihovo ...
... tumače kao opasni otpad bez obzira na granične vrednosti opasnih materija. Njhova „opasnost“ potiče od potencijala stvaranja kiselih drenažnih voda. Takav otpad je na primer piritna jalo- vina i ako se prilikom ispitivanja njenog kiselinskog potencijala ustanovi da je koeficijent kiselinskog ...
... br. 67/2011, 48/2012 i 1/2016) [24], i ukoliko se ustanovi prekoračenje GVE, deponija se svrstava u kategoriju A. Ista je sudbina i procednih voda deponija otpada koji nastaje nakon luženja. 5. STUDIJA SLUČAJA – KLASIFIKACIJA FLOTACIJSKOG JALOVIŠTA RUDE BAKRA U ovom poglavlju prikazaće se ...Dragana Nišić, Uroš Pantelić, Nikoleta Aleksić, Neda Nišić. "Classification of mining waste landfills according to legislation in Serbia" in Tehnika, Centre for Evaluation in Education and Science (CEON/CEES) (2021). https://doi.org/10.5937/tehnika2105575N
-
Present Situation and Alternative Water Supply Solutions for Northern Vojvodina (Serbia)
The northern part of the Autonomous Province of Vojvodina is situated in the central and southeastern sectors of the Pannonian Basin. Drinking water supply is provided by groundwater abstraction from depths of 60 to 200 m. The quality of that water is poor, especially due to high concentrations of arsenic which most water supply systems do not remove. Current planning documents call for the construction of large regional water supply schemes on the banks of the Danube and Tisa ...Bojan Hajdin, Vesna Ristić-Vakanjac, Dušan Polomčić. "Present Situation and Alternative Water Supply Solutions for Northern Vojvodina (Serbia)" in Proceedings of Bulgarian Academy of Sciences, "Prof. Marin Drinov" Publishing House of Bulgarian Academy of Sciences (2020). https://doi.org/10.7546/CRABS.2020.04.09
-
Applicability of the risk ranking methodology designed for water reservoirs to tailings storage facilities
The risks associated with operating water reservoirs and tailings storage facilities (TSFs) are different because of their different purposes, methods of construction and operation, and characteristics of the materials impounded and their flow behaviour. Regardless of the differences, these two types of structures are often put in the same category when it comes to risk assessment and the application of relevant methodologies, which may result in unrealistic outcomes. In this paper we investigate whether it is possible to apply ...Dragana Nišić, Dinko Knežević, Aleksandar Cvjetić, Neda Nišić, Vladimir Jovanović. "Applicability of the risk ranking methodology designed for water reservoirs to tailings storage facilities" in Journal of the Southern African Institute of Mining and Metallurgy (2022). https://doi.org/10.17159/2411-9717/1492/2022
-
Poboljšanje geotehničkih uslova izgradnje nasipa upotrebom geosintetika
Anastasija Radovanović (2024)Za potrebe izrade rada na Master akademskim studijama ,,Rudarsko-geološkog fakulteta,,, studijskog programa Geotehnika, pod mentorstvom prof. dr Gordane Hadži-Niković , izvršena je detaljna analiza stabilnosti kosina nasipa na Vranjskoj petlji. Geotehnička istraţivanja i ispitivanja terena izveo je “Zavod za geotehniku iz Instituta za puteve a.d. Beograd”, a investitor je “Javno preduzeće, Putevi Srbije”.Metodološki pristup koji je korišćen za analizu stabilnosti kosina nasipa jeste kabinetsko istraživanje dostavljene dokumentacije i geostatički proračuni analize stabilnosti kosina nasipa, korišćenjem savremenih softverskih alata.Krajnji zaključak izvedenih istraţivanja je da ...... značajne akumulacije podzemnih voda. Kod sedimenata neogena prihranjivanje vodom vrši se iz zaleđa ı infiltraciom sa površine terena, dok se prihranjivanje aluviona vrši od padavina, dotokom iz viših dijelova terena, kao i bočnim prihranjivanjem od stalnih i povremenih voda difuzno sa dolinskih strana ...
... površinskim dijelovima terena. Na dijelovima gdje je visok nivo podzemnih voda javljaju se manja zabarenja. 5.3.5. Savremeni geodinamički procesi Intenzivna temperaturna kolebanja, velika hidroskopnost i razgradivost u dodiru sa vodom i pod uticajem biopokrivača uslovila je formiranje degradiranih zona ...
... i modifikovanja složenih modela. Upotpunjen je analizom konačnih elemenata podzemne drenaže ı brzog povlačenja podzemne vode. Protoci, pritisci i nagibi podzemnih voda se izračunavaju na osnovu definisanja hidrauličkih graničnih uslova. Filtraciona analiza je u potpunosti povezana sa analizom ...Anastasija Radovanović. Poboljšanje geotehničkih uslova izgradnje nasipa upotrebom geosintetika, 2024
-
Geostatički proračuni
Gordana Hadži-Niković (2020)Gordana Hadži-Niković. Geostatički proračuni, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2020
-
Град Охрид и Извештај о одржаним међународним конференцијама “SDEWES” и “BALWOIS” на Охриду (Македонија)
Представљан је рад SDEWES и BALWOIS конференције које су одржане нa Охриду. Дат је увид у рад и развој ових конференција, као и утисака и искустава учесника, представника Департмана за хидрогеологију, Рударско-Геолошког факултета. Акценат је стављен на секцију која се бави одрживим развојем водних ресурса, уз прилог о самом Охриду због његовог геолошког и хидрогеолошког значаја и чињенице да је познати туристички центар, седиште бројних конгреса и конференција из области вода, управо због своје интересантне историје и природних ...Драгољуб Бајић, Јелена Зарић, Весна Ристић Вакањац, Душан Поломчић, Марина Чокорило Илић. "Град Охрид и Извештај о одржаним међународним конференцијама “SDEWES” и “BALWOIS” на Охриду (Македонија)" in Записници Српског Геолошког Друштва за 2013. годину, Српско геолошко друштво (2014)
-
Hydrochemistry of groundwater contaminated by petroleum hydrocarbons: the impact of biodegradation (Vitanovac, Serbia)
Nenad Marić, Jana Štrbački, Sanja Mrazovac Kurilić, Vladimir P. Beškoski, Zoran Nikić, Snežana Ignjatović, Jovana Malbašić (2020)Aquifer contamination by petroleum hydrocarbons leads to measurable changes of groundwater hydrochemistry, primarily due to the microbiological activity. This study analyzes this phenomenon at an historical kerosene-contaminated site in Vitanovac (central Serbia). Due to the long-term hydrocarbon contamination and exposure to aerobic and anaerobic biodegradation mechanisms, the lowest concentrations of O2, NO3−, and SO42− (electron acceptors) and the highest concentrations of Mn and Fe (products of microbial metabolic activity) overlap. The terminal redox-accepting processes in groundwater ranged from oxygen ...Nenad Marić, Jana Štrbački, Sanja Mrazovac Kurilić, Vladimir P. Beškoski, Zoran Nikić, Snežana Ignjatović, Jovana Malbašić. "Hydrochemistry of groundwater contaminated by petroleum hydrocarbons: the impact of biodegradation (Vitanovac, Serbia)" in Environmental Geochemistry and Health, Springer Netherlands (2020). https://doi.org/https://doi.org/10.1007/s10653-019-00462-9
-
A contribution to the understanding of hydrochemical properties of thermomineral water on the L’dži locality (eastern part of North Macedonia)
Hristina Petrova, Katarzyna Wątor, Piotr Rusiniak, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Ewa Kmiecik (2023)Regarding the aspect of mineral, thermo-mineral, and thermal waters, on the territory of the Republic of North Macedonia, there are 65 registered locations, of which 8 are categorized as spas. This includes the Kežovica spa, also known as the Štipska spa. In the vicinity of Kežovica Spa is the thermo-mineral L’Dži spring with mineralization around 1.3 g/L and the water temperature at the time of sampling was 50.1 °C. Spring L’Dži is generated by a fault structure and is ...Hristina Petrova, Katarzyna Wątor, Piotr Rusiniak, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Ewa Kmiecik. "A contribution to the understanding of hydrochemical properties of thermomineral water on the L’dži locality (eastern part of North Macedonia)" in National Conference with International Participation “GEOSCIENCES 2023”, Review of the Bulgarian Geological Society, Sofia : Bulgarian Geological Society (2023)
-
Ecological status of the Lim river alluvium in Serbia
Amel Kurbegović, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Mirjana Bartula, Zorana Naunović, Nikola Milovanović, Jovan Kovačević (2022)Three countries share the catchment of the Lim River and they have been engaged in an eco-logical struggle for years, to conserve the river, its tributaries, and biodiversity. Honoring international conventions and declarations, along with active involvement of the civil society and support of Eu-ropean Union agencies, major efforts are being made to draw attention to the degradation of nature, especially water, which is essential for life on the planet Earth. Considering that natural resources are limited and that ...Amel Kurbegović, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Mirjana Bartula, Zorana Naunović, Nikola Milovanović, Jovan Kovačević. "Ecological status of the Lim river alluvium in Serbia" in Fresenius Environmental Bulletin, Parlar Scientific Publications (2022)
-
Rezultati probnog ispitivanja geotehničkih prenapregnutih sidara u Užicu (Stari grad)
Vladimir Kovačević (2024)Za potrebe izrade završnog rada na četvrtoj godini Rudarsko-geološkog fakulteta, studijskog programa Geotehnika, pod mentorstvom doc. dr Zorana Berisavljevića, odabrana je tema „Rezultati probnog ispitivanja geotehničkih prenapregnutih sidara u Užicu (Stari grad)“. Osnovni metodološki pristup koji je korišćen za rešavanje postavljenog problema predstavlja kabinetsko istraživanje dostupne dokumentacije, analiza i interpretacija rezultata izvedenih geoloških,geotehničkih i geomehaničkih istraživanja. Predstavljene su osnovne informacije,karakteristike i upotreba prednapregnutih geotehničkih sidara.Analiziran je tok testiranja granične nosivosti prednapregnutih sidara. Na osnovu izvršenih geotehničkih istraživanja terena i ispitivanja ...... do 1,0% od mase cementa. Injektinga-K2 se dodaje u suvu cementnu mešavinu. Pri konstantnim mešanjem dodaje se voda do postizanja tražene konzistencije. Pritom se kontroliše količina vode da se ne bi nadmašio projektovani W/C faktor. Mešanje se vrši mašinski, do dobijanja homogene smese, ali ne duže ...
... visokim stepenom vodonepropusnosti i otpornosti na atmosferske i druge uticaje i agresije; Priprema betona namenjenog za betoniranje pod vodom; OSOBINE Redukcija vode do 20%; Povećava rane i krajnje čvrstoće betona na pritisak i savijanje; Povećava kompaktnost i vodonepropusnosti betona; Poboljsava ...
... Za najbolje rezultate, plastifikator Superfluid 2IM EKO dodaje se zajedno sa zadnjom količinom potrebne vode u betonu (20-30%), nakon mešanja agregata, cementa i 80% od potrebne količine vode u betonu. Vreme mešanja sveže betonske smeše koja sadrži Superfluid 21M EKO ne treba da bude kraće od 90 ...Vladimir Kovačević. Rezultati probnog ispitivanja geotehničkih prenapregnutih sidara u Užicu (Stari grad), 2024
-
Merenje i praćenje temperature u cevovodima
Jelena Plećaš (2024)U završnom radu pod naslovom „Merenje i praćenje temperature u cevovodima“ istražuje se značaj merenja temperature u industriji. Opisuje se kako je merenje temperature ključno za efikasno upravljanje procesima i održavanje sigurnosti.Postoje i razvijene su brojne metode merenja temperature, od kojih svaka ima svoju specifičnu primenu, u određenim oblastima. Rad obuhvata pregled razvoja termometrije, različite temperaturne skale, kao i detaljan prikaz instrumenata za merenje temperature. Posebna pažnja posvećena je greškama dodirnih termometara i metodama korekcije.Na kraju,rad se fokusira na ...... termometru vodovi su punktovani za izvode iz senzora, a omotač je na tom kraju zatvoren tzv. čepom za mantele koji je napravljen od istog materijala od koga je i omotač mantela. Primena otpornot termometra uključuje: ?? - pećii sušare; - gasovite i tečne medije (vazduh, gas, voda, ulje i sl ...
... faktora kao što su odvođenje toplote, zračenje ili postavljanje termometra u struju velike brzine. S druge strane, dinamičke greške se javljaju prilikom promena temperature koja se meri, zbog inercije termometra.!5 3.5.1. Greška usled odvođenja toplote Greška usled odvođenja toplote nastaje kao ...
... fiksnu tačku u gornjem delu skale uzeo je temperaturu ključanja vode i označio je sa 212 stepeni. Francuski fizičar Reomir je 1730. konstruisao termometar sa alkoholom. Fiksne tačke su bile (mržnjenje vode) 0* i (ključanje vode). Šveđanin Celzijus 1742. godine uzeo je iste fiksne tačke i označio ...Jelena Plećaš. Merenje i praćenje temperature u cevovodima, 2024
-
Menadžment podzemnih vodnih resursa
Zoran Stevanović (2011)Zoran Stevanović. Menadžment podzemnih vodnih resursa, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2011
-
Стабилизација косине приступног пута у југоисточном делу површинског копа „Ћерамиде“
Никола Анђелић (2024)Експлоатација дацита као техничког камена се на површинском копу "Ћерамиде" врши дисконтуалном технологијом уз примену бушачко-минерских радова и високо капацитативне и габаритне опреме. Примане наведене технологије захтева стабилне и безбедне транспортне путеве како би се планирана производња и реализовала. Услед клизишта које је настало у зони главног извозног пута на површинском копу дацита "Ћерамиде" неопходно је обезбедити одговарајуће техничко решење којим би се косина пута довела у стабилно стање. У том смислу предложено је техничко решење са насипањем косине ...... detaljima ovih profila na slikama od 4.4 do 4.11. Izradi nasipa prethode izrada kanala za prihvatanje i odvođenje podzemnih voda i hidroizolacija izrađenih kanala u cilju sprečavanja dotoka podzemne vode u telo nasipa i kosine pristupnog puta u ovom delu površinskog kopa. #1 Nikola 4nđelić 506 ...
... poprečni preseci na slikama od 4.13 do 4.19. Izradi nasipa prethode izrada kanala za prihvatanje ı odvođenje podzemnih voda i hidroizolacija izrađenih kanala u cilju sprečavanja dotoka podzemne vode u telo nasipa i kosine Slika 4.12. Položaj profila u zoni kosine pristupnog puta u jugoistočnom delu ...
... području ležišta, neće doći do zadržavanja površinskih voda u ležištu već da će one kroz veće i manje prsline ı pukotine silaziti do nižih nivoa potoka Brezovice koji drenira sve vode ovog područja. Činjenica je da su izdani podzemnih voda na celom širem prostoru dosta retki ı Javljaju se kao ...Никола Анђелић. Стабилизација косине приступног пута у југоисточном делу површинског копа „Ћерамиде“, 2024
-
Uporedna analiza stabilnosti završnih kosina površinskog kopa „Veliki Krivelj“
Mihajlo Topalović (2023)Površinski kop „Veliki Krivelj“ nalazi se u blizina grada Bora i u neposrednoj blizini sela Krivelj. Od 2018. godine je u vlasništvu kineske kompanije „Zijin“ koja ima udeo od 63% vlasništva celokupnog RTB-a Bor. Na površinskom kopu obavlja se masovna eksploatacija rude bakra opremom visokog kapaciteta. Za bušenje se koriste bušilice prečnika od 250 do 310 mm, a za utovar minirane rude i jalovine bageri čija je zapremina kašike 15 m3 i 22 m3. Za površinski kop „Veliki Krivelj“ ...Mihajlo Topalović. Uporedna analiza stabilnosti završnih kosina površinskog kopa „Veliki Krivelj“, 2023
-
Groundwater gravitational circulation of Karst Veliko Vrelo and Malo Vrelo springs by isotope and the noble gas method: case study of the Beljanica Massif
Earth-Surface Processes, Geology, Pollution, Soil Science, Water Science and Technology, Environmental ChemistryLjiljana Vasić, Laszlo Palcsu, Huang Fen. "Groundwater gravitational circulation of Karst Veliko Vrelo and Malo Vrelo springs by isotope and the noble gas method: case study of the Beljanica Massif" in Environmental Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2019). https://doi.org/10.1007/s12665-019-8294-0
-
The influence of alkyl polyglucosides (and highly ethoxylated alcohol boosters) on the phase behavior of a water/toluene/technical alkyl polyethoxylate microemulsion system
Marija Ilic, Franz-Hubert Haegel, Vesna Pavelkic, Dragan Zlatanovic, Snezana Nikolic-Mandic, Aleksandar Lolic, Zoran Nedic (2016)The influence of additives (alkyl polyglucoside, Glucopon 600 CS UP and alcohol ethoxylate C18E100) on the behavior of the water/toluene/Lutensol ON 50 (technical oxoalcohol, i-C10E5) microemulsion system as a function of temperature and composition has been investigated. The phase behavior of the microemulsions was determined by vertical sections through the Gibbs phase prism (fish-like phase diagrams). Alkyl polyglucoside shifts the one phase region to lower temperatures compared with water/toluene/Lutensol ON 50 mixtures. This is contrary to the expectation, considering ...микроемулзија, толуен, алкил полиглукозид, оксоалкохол етоксилат, појачивач ефикасности, „fish“ дијаграми... onog sistema voda/foluol/lutenso! ON 50 (tehnički oksoalkohol, i-CyE5) u funkciji temperature i sastava sistema. Za odredivanje faznog ponašanja u mikroemulziji korišćeni su vertikalni preseci Gibbs-ovih faznih prizmi (dija- grami oblika tela ribe). Jednofazni region sistema voda/foluol//Lutenso ...
... od izrazito hidrofilne prirode glave molekula površinski aktivnog šećera. Dodatak malih količina hidrofilnog alcoho! etoksilata (CisEtoo) sistemu voda/toluol/Lutenso/ ON 90, povecava kapacifet rastvaranja površinski aktivne supstance i pomera jednofazni region sistema ka višim temperaturama. ...
... (2000) 8-16. UTICAJ ALKILPOLIGLUKOSIDA (I ALKOHOLA VISOKOG STEPENA ETOKSILACIJE U ULOZI POJAČIVAČA) NA FAZNO PONAŠANJE MIKROEMULZIONOG SISTEMA VODA/TOLUOL/TEHNIČKI ALKIL POLIETOKSILAT /spitivan je uticaj aditiva (alki! poliglukosida, Glukopon 600 CS UP, i alkohol-etoksilata 1Fat·:ulty of Mining ...Marija Ilic, Franz-Hubert Haegel, Vesna Pavelkic, Dragan Zlatanovic, Snezana Nikolic-Mandic, Aleksandar Lolic, Zoran Nedic. "The influence of alkyl polyglucosides (and highly ethoxylated alcohol boosters) on the phase behavior of a water/toluene/technical alkyl polyethoxylate microemulsion system" in Chemical Industry and Chemical Engineering Quarterly, National Library of Serbia (2016). https://doi.org/ 10.2298/CICEQ141105015I
-
Tehnologija izrade jamskog magacina eksploziva i eksplozivnih sredstava
Sara Nikolić (2024)Završni rad sa temom „Tehnologija izrade jamskog magacina eksploziva i eksplozivnih sredstava” sastoji je iz opšteg dela i specijalnog dela. U opštem delu prikazani su : geologija ležišta, određivanje kapaciteta magacina eksplozivnih sredstava, lokacija i opis magacina. U specijalnom – drugom delu ovog završnog rada prikazani su: potrebni proračuni, tehnologija izrade magacina, predmer i predračun radova, normativi materijala, energije i radne snage, organizacija i dinamika izvodjenja radova. Prilikom izrade završnog rada, uz primenu svih propisa vezanih za ovu oblast, korišćene su ...... + sidra + torkret beton 6.5. Odvodnjavanje Ne očekuje se veći priliv vode prilikom izrade MES, pošto je lokacija izabrana tako da je priliv površinske i podzemne vode minimalan. Voda koja će se eventualno javiti (osim vode od bušenja), odvodnjavaće sc gravitaciono kanalima kroz hodnike do površine ...
... smanjenja vodopropusnosti. Dijagrami oscilovanja nivoa podzemnih voda, za period dok su osmatrački bunari bili u funkciji, pokazuju da nema značajnijeg uticaja voda na stabilnost u podinskim sedimentima. Dreniranje izdanskih voda u ovom delu terena je podzemno, a kako se radi o izrazito karstnoj ...
... eroziono bazis. Ležište ima relativno veliku površinu. Površinske vode severno od ležišta gravitiraju naniže. Pri nastavku, a i nakon završetka eksploatacije rude boksita, tehnologijom površinskog otkopavanja, površinske vode će se, prirodnim putem ili pumpama morati odstranjivati kako sa ležišta ...Sara Nikolić. Tehnologija izrade jamskog magacina eksploziva i eksplozivnih sredstava, 2024
-
Režim pogranične reke Jerme
Vesna Ristić Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Boris Vakanjac, Peđa Kostić (2019)Reka Jerma izvire na Vlasinskoj visoravni u zoni Vlasinskog jezera, teče prema severozapadu padinama planine Gramade kroz selo Klisuru. Kod sela Strazimirovci prelazi u susednu državu Bugarsku, prolazi kroz Trnovsko ždrelo i zatim se ponovo vraća u Srbiju nedaleko od sela Petačinci. Uliva se kod sela Gradište u Nišavu. Ukupna dužina ove reke je 72.1 km od toga je 45.1 km formirala na teritoriji Srbije a preostali deo pripada Bugarskoj. Posmatrajući površine sliva nešto manje od 50 % pripada ...Vesna Ristić Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Boris Vakanjac, Peđa Kostić. "Režim pogranične reke Jerme" in Zbornik radova II Međunarodne naučne konferencije, Regionalni razvoj i prekogranična saradnja, Pirot, 2018., UO Privredna komora Pirot (2019)