Претрага

Упит dcterms_subject_txt:производња нафте

227 items

  • Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu

    Olivera Kitanović (2021)
    Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...
    rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistika
    ... istraživanja i proizvodnje nafte i plina“ (Perić 2007), koristi se i u Hrvatskoj i u Srbiji. Sa 12.200 definicija i 7100 pojmova, sadrži sveobuhvatan rečnik kako naučnih, tako i stručnih pojmova koje koriste naučnici, stručnjaci i studenti u oblasti istraživanja i proizvodnje nafte i gasa, ali takođe ...
    ... Electronic Library. Perić, M. 2007. Englesko-Hrvatski Enciklopedijski Rječnik Istraživanja i Proizvodnje Nafte i Plina [English-Croatian Encyclopedic Dictionary of Petroleum Exploration & Production]. INA Industrija nafte d.d. Sektor korporativnih komunikacija, Zagreb, Hrvatska. Petrović, Dejan V, Miloš T ...
    ... rudarskoj organizaciji su proizvodnja, održavanje opreme, procesi vezani za upravljanje rudnikom, investicijama, kao i procesi podrške proizvodnji. Kada je u pitanju rudnik uglja proizvodni proces čine potprocesi: proizvodnja uglja, eksploatacija jalovine, drobljenje uglja, proizvodnja komadnog uglja, upravljanje ...

  • Analiza toplotne moći i Vobeovog indeksa prirodnog gasa različitog porekla

    Lana Mitrović (2024)
    U radu su prikazane najznačajnije osobine prirodnog gasa, uključujući hemijski sastav, jednačine sagorevanja i termodinamičke karakteristike koje predstavljaju osnovu za dalje razumevanje rada. Prikazane su količine prirodnog gasa na evropskom trţištu prema zemlji porekla, kao i njihove zasebne hemijske i termodinamičke karakteristike.Kvalitet prirodnog gasa u Republici Srbiji je posebno poglavlje u radu u okviru kog je detaljnjije opisano snabdevanje Republike Srbije prirodnom gasom, kao i zahtevani kvalitet.Na kraju, obuhvatajući sve prethodno navedeno, prikazan je postupak rešavanja Studije slučaja koja ...
    prirodni gas, toplotna moć, Vobeov broj, zahtevani kvalitet prirodnog gasa, namešavanje

  • Regionalno-geološke karakteristike miocenskih sedimenata na prostoru severnog Banata

    Dejan N. Radivojević (2014-12-30)
    Predmet doktorske disertacije predstavljalo je rešavanje strukturno‐stratigrafskihodnosa miocenskih sedimenata na prostoru severnog Banata. U cilju regionalnogsagledavanja, korišćeni su svi raspoloživi geofizički i geološki podaci sa širegistražnog područja, odnosno iz celog Panonskog basena i susednog orogena. Osimklasičnih metoda primenjene su i savremene metode seizmostratigrafije,tektonostratigrafije i riftne sekvencione stratigrafije. Primenjene metode omogućilesu izradu modela progradacije ivice šelfa za ceo Panonski basen, modela uzajamnihveza između basena i geodinamičkog modela jugoistočnog oboda basena.Jezero Panon je većim delom zapunjeno prilivom sedimenata paleo‐Dunavom saseverozapada, odnosno ...
    Centralni Paratetis, Panonski basen, miocen, jezero Panon,seizmostratigrafija, sekvenciona stratigrafija, paleogeografija, geodinamika
    ... sada proizvele 45 miliona tona nafte i 30 milijardi m3 gasa sa više desetina polja. Većina naftnih i gasnih polja u Vojvodini otkrivena je sredinom prošlog stoleća, dok je u novije vreme otkriveno samo nekoliko novih, uglavnom manjih gasnih polja. Trenutno je u proizvodnji 53 polja (20 naftnih, 7 ...
    ... i različitih tektonskih jedinica u podlozi neogenih sedimenata. Na prostoru severnog Banata otkriven je velik broj komercijalnih ležišta nafte i gasa, što čini ovo područje ekonomski značajnim. Najvažniji deo ugljovodoničnog sistema čine miocenski sedimenti koji predstavljaju glavne matične ...
    ... Vojvodine publikovali su Peslać i koautori (1990), a o organo‐geohemijskim studijama južnog dela Panonskog basena, u okviru kojih su obrađene i nafte sa polja Čoka, pisali su Šaban i koautori (1990). Značajan rad o litofacijalnim oblicima i depozicionim procesima za vreme miocena i donjeg ponta u ...

  • The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments

    Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević (2013)
    The objective of the study was to determine the origin and type of organic matter (OM) of the Tisza recent sediments along the distance of 153 km through the territory of Serbia. For this purpose group organic-geochemical parameters and biomarker compositions were used. All samples contain approximately same amount of OM, which was deposited under uniform, slightly reducing conditions. Based on the distribution of n-alkanes, the origin and type of OM could not be precisely estimated. However, n-alkane patterns ...
    sediments, Tisza River, organic matter, biomarkers, oil pollutants
    ... www.shd.org.rs/jscs/ 612 ŠTRBAC et al. генерално потиче од мазута из танкера, услед интензивног речног транспорта и, у мањој мери, од сирових нафти из нафтних поља Елемир и Русанда. (Примљено 14 јуна, ревидирано 28. августа, прихваћено 29.августа 2013) REFERENCES 1. K. E. Peters, C. C. Walters ...

  • Laboratory Testing of Nanosilica- Reinforced Silicate and Polyacrylamide Gels

    Irina Zahirovic, Dušan Danilović, Milica Šuput Vranjin, Miloš Tripković (2023)
    drilling fluid formulation, upstream oil and gas, fluid dynamics, fluid loss control, gel

  • Evaluation of the effects of wastewater heat pump integration into district heating systems by simulation

    Dejan Ivezić, Marija Živković, Dimitrije Manić, Aleksandar Madžarević, Boban Pavlović, Dušan Danilović (2023)
    The integration of wastewater heat pumps (using purified water) in district heating systems is analyzed in this paper. The simulation procedure is proposed to analyze the impacts of stochasticity of purified water temperature and flow to heat pump integration and operation. The analysis includes calculation of the daily and seasonal coefficient of performance, as well as fossil fuel savings and CO2 emission reduction due to wastewater heat pump use. The proposed procedure is implemented for the case study in ...
    otpadne vode, toplotna pumpa, daljinsko grejanje, simulacija

  • Petrološke karakteristike dunavskog šljunka (Beograd – Zemun)

    Miloš Mihajlović (2024)
    Dunavski šljunak u okolini Zemuna karakterističan je za obalne rečne naslage formirane dugotrajnim procesima erozije i transporta materijala koje reka Dunav nosi sa različitih područja uzvodno. Ispitivanja šljunka sa lokacije „Gemax” su pokazala je šljunak uglavnom zaobljen, najčešće u rasponu od nekoliko milimetara do nekoliko centimetara u prečniku. Kako Dunav nosi materijal sa velikog sliva, ovaj šljunak sadrži raznovrsne sastojke sa dominacijom kvarca i odlomaka stena visokosilicijskog sastava. Mineraloško-petrografska ispitivanja pokazala su prisustvo klasta različitog sastava, čime je potvrđena ...
    Dunav, šljunak, mineraloško-petrografska ispitivanja, građevinarstvo
    ... ovom listu su ravničarski, a samim tim ı najmanje proučeni usled velike pokrivenosti. Zahvaljujći dubokim bušenjima koji su vezani za istraživanja nafte, kao i za hidrogeološke radove, dobiveni su korisni podaci za pliće delove terena. Posljednjih godina, a i danas se izvode istražna bušenja na teritoriji ...
    ... obzirom da su uzorci šljunkova bili dostupni od strane preduzeća „Gemax” ovom prilikom im se zahvaljujem. U okviru kompanije posluje pogon za proizvodnju i prodaju separisanog rečnog kamenog agregata koji se nalazi uz samu obalu Dunava u Zemunu. Separacije koriste prirodni šljunak iz reke Dunav ...
    ... reka Je, zajedno sa Savom, plovna i od međunarodnog značaja. U okviru ovog područja nalazi se ı predušeće Gemax, u okviru koje posluje pogon za proizvodnju i prodaju separisanog rečnog kamenog agregata koji se nalazi uz samu obalu Dunava u Zemunu (Slika 2). Ova lokacija je optimalna za izdvajanje ...

  • Еоценска фауна југозападног дела Сирт басена (Либија)

    Љупко Рундић, Мери Ганић (2020)
    Еоцен, крупни мекушци, нумулити, ЈЗ Сирт басен, Либија

  • Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke

    Bojan B. Hajdin (2013-03-07)
    Vodosnabdevanje gradova i naselja severne Bačke vrši se u potpunosti iskorišćavanjempodzemnih voda. Najznačajnije količine podzemne vode namenjene za piće zahvatajuse iz izdani u vodonosnim pleistocenskim naslagama koje su poznate kao osnovnivodonosni kompleks, dok su danas u vodosnabdevanju manje zastupljene vode izizdani u pliocenskim sedimentima i prve, slobodne izdani rasprostranjene plitko ispodpovršine terena.Pored snabdevanja stanovništva, veliki potrošači podzemne vode su i industrijskapreduzeća, a zbog loših uslova i nerazvijenih sistema za navodnjavanje sve veći korisnicivoda prve izdani postaju i poljoprivredni proizvođači.Geološka ...
    resursi podzemnih voda, vodosnabdevanje, održivo upravljanje, osnovni vodonosni kompleks, termomineralne vode, monitoring podzemnih
    ... područja i hidrogeoloških karakteristika terena ima preduzeće „Naftagas“ iz Novog Sada koje je osnovano 1949. godine za potrebe istraživanja i proizvodnju nafte i gasa. U okviru ove organizacije veliki broj hidrogeoloških istraživanja za potrebe vodosnabdevanja izveli su stručnjaci pogona „Hidrosonda“ ...
    ... trgovina. Posebno je zastupljena ratarska proizvodnja, naročito šećerna repa, suncokret, kukuruz i pšenica, a po proizvodnji ovih kultura područje Vojvodine je na prvom mestu u Srbiji. Pored šećerana u Crvenki, Vrbasu i Senti, zatim fabrika za proizvodnju suncokretovog ulja i biljnih masti u Somboru ...
    ... Departman za hemiju, 2009). ► Na celom području severne Bačke kao i drugim delovima Vojvodine vrši se intenzivna poljoprivredna proizvodnja. Savremeni procesi proizvodnje u svim granama poljoprivrede podrazumevaju primenu veštačkih đubriva i drugih agrohemijskih sredstava. Sadržaji ovih sredstava ...

  • Mitigating hydrate formation in onshore gas wells: A case study on optimization techniques and prevention

    Milica Ješić, Bojan Martinović, Stefan Stančić, Miroslav Crnogorac, Dušan Danilović (2023)
    Gas wells, particularly those situated onshore, play a vital role in the global energy sector by supplying a significant portion of natural gas. However, operational challenges, notably gas hydrate formation, pose substantial issues, leading to complications such as flowline blockages and unexpected well shutdowns. Gas hydrates, crystalline structures resembling ice, ...
    Gas Well, Gas Hydrate Formation, Well Modeling, Well Performance Optimization, Choke Position Adjustments, Methanol Injection

  • Composition of organic matter and thermal maturity of Mesozoic and Cenozoic sedimentary rocks in East Herzegovina (External Dinarides, Bosnia and Herzegovina)

    Nikoleta Aleksić, Aleksandar Kostić, Miloš Radonjić (2021)
    This paper presents the first data on the organic matter and thermal maturity of Mesozoic and Cenozoic sedimentary rocks in the East Herzegovina region of the External Dinarides. Representative, organic-rich samples from outcropping sedimentary rocks of different ages in the area (Triassic to Neogene) were selected and analysed. The organic matter was studied by Rock-Eval pyrolysis and under the microscope in reflected non-polarized light and incident blue light. The results obtained show the presence of different types of organic ...
    nafta i gas, Rock-Eval, refleksija vitrinita, maceral, termička zrelost

  • Merenje i praćenje temperature u cevovodima

    Jelena Plećaš (2024)
    U završnom radu pod naslovom „Merenje i praćenje temperature u cevovodima“ istražuje se značaj merenja temperature u industriji. Opisuje se kako je merenje temperature ključno za efikasno upravljanje procesima i održavanje sigurnosti.Postoje i razvijene su brojne metode merenja temperature, od kojih svaka ima svoju specifičnu primenu, u određenim oblastima. Rad obuhvata pregled razvoja termometrije, različite temperaturne skale, kao i detaljan prikaz instrumenata za merenje temperature. Posebna pažnja posvećena je greškama dodirnih termometara i metodama korekcije.Na kraju,rad se fokusira na ...
    temperatura, instrumenti, senzori, termometri, cevi
    ... podešavajuća (ostvaruje se pomoću kompresionog priključka, koji je pomičan duž zaštitne cevi). A primenjuje se u: hemijskoj industiji, industriji nafte, termoelektranama i hidroeletranama, prehrambenoj industriji, farmaceutskoj industriji, građevinskim mašinama, postrojenjima, posudama...?> ...
    ... temperature omogućava efikasno upravljanje procesima, poboljšava bezbednost i optimizuje potrošnju energije, što Je neophodno za industrijsku proizvodnju. U prvom poglavlju rad istražuje osnovne pojmove o temperaturi, intenzitetu temperature, termometrima, razvoju termometrije i različitim tem ...
    ... Tačno praćenje temperature omogućava preciznu regulaciju procesa, što je ključno za postizanje optimalnih performansi, povećanje efikasnosti proizvodnje ı očuvanje kvaliteta proizvoda. Postoje dva osnovna principa za merenje temperature: - pomoću kontaktnih termometara, gde je senzorski element ...

  • Upper Miocene depositional environments of the Kikinda-Mokrin High (Serbia)

    Saša Ivanišević, Dejan Radivojević (2018)
    Exploration for oil and gas in mature areas, such as the Pannonian Basin, can benefit from reexamination of old data using more advanced modern workflows that focus on the temporal and spatial aspects of sediment deposition. Specifically, we apply a new environment of deposition model that interprets the Upper Miocene- Pliocene sediments as being deposited in a rapidly filling basin characterized by quick shelf edge progradation from the northwest toward the southeast. Reconstruction of this shelf edge trajectory reveals ...
    naftna geologija, depozicione sredine, formacije, Panonski basen

  • Geološke karakteristike neogenih sedimenta na prostoru šire okoline Ledinaca

    Aleksandar Tričković (2024)
    Sagledavanje evolucije neogenih sedimenata na prostoru šire okoline sela Ledinci omogućeno je primenom različitih stratigrafskih metoda na površinskim i potpovršinskim podacima. Za izradu rada korišćene su sedimentološke, biostratigrafske, geofizičke i riftno sekvencione metode, koje su primenjene na površinskim izdancima i bušotinama. Primenom principa riftne sekvencione stratigrafije na podacima dobijenim geofizičkim karotažnim merenjima dobijeni su podaci o vremenu ekstenzije u Panonskom basenu. Pored toga ovi podaci zajedno sa sedimentološkim i stratigrafskim metodama omogućili su izdvajanje depozicionih sredina tokom neogena. Generalno ...
    depozicioni sistemi, neogen, Panonski basen, ekstenzija, formacije, riftna sekvenciona stratigrafija
    ... ispitivanjima su jedna od najzastupljenijih metoda u proučavanju potpovršinske geološke građe nekog prostora. Najveću primenu su našle u proučavanju nafte i gasa gde predstavljaju standardnu metodu proučavanja. Prilikom istražnog bušenja pored Jezgara dobija se i materijal koji se iznosi isplakom na ...

  • Mikroelementi u uljnim šejlovima Aleksinca i njihov uticaj na životnu sredinu

    Nikoleta Aleksić (2021)
    ... еniја supstitucija tеčnih fоsilnih gоrivа оbnоvlјivim izvоrimа еnеrgiје, аli i pоrаst cеnе nаftе dоvеli su dо intеnzivirаnjа prоizvоdnjе biоdizеlа u brојnim zеmlјаmа širоm svеtа. Intеnzivirаnjе prоizvоdnjе biоdizеlа zа pоslеdicu imа gеnеrisаnjе znаčајnih kоličinа еfluеnаtа kao što su otpadna voda ...
    ... mogućnosti uticaja toksičnosti i drugih negativnih ekoloških aspekata na životnu sredinu, ukoliko bi u budućnosti bila vršena eksploatacija, radi proizvodnje nafte iz uljnih šejlova. Rezultati analize mikroelemenata uljnih šejlova Aleksinca pokazali su blago povišene vrednosti pojedinih elemenata (Mo, Cu ...
    ... zaštitu životne sredine. Na osnovu ovih podataka može se predvideti stepen zagađenja vazduha, zemljišta i vode tokom eksploatacije i kasnije proizvodnje nafte iz uljnih šejlova, kao i negativan uticaj na zdravlje ljudi. Ispitivanja su pokazala (Suderman, 1979 i Querol et al., 1995) da određene količine ...

  • Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije

    Vladimir Šaraba (2021)
    Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...
    biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik
    ... supstanci, doprinose stvaranju ležišta nafte i gasa, ugljeva i drugih mineralnih sirovina. Utiču na razaranje stena i minerala, doprinose obogaćenju zemljišta azotovim jedinjenjima i imaju veliku primenu u poljoprivrednoj i industrijskoj proizvodnji. Koriste se za proizvodnju stimulatora rasta biljaka, organskih ...
    ... 4.700 1.530 pH 7,9 7,6 7,9 6,8 6,5 Boja (°Co-Pt skala) ˂5 ˂5 60 ˂5 ˂5 Boja prividna (°Co-Pt skala) 10 10 80 5 5 Miris Na kupus Na naftu Na amonijak Na naftu Bez Oksidabilnost (mg/L) 1,8 22,6 / 0,9 1,3 Eleketroprovoljivost (μS/cm) 4.550 11.020 2.290 6.400 2.050 MAKROKOMPONENTE (mg/L) Katjoni ...
    ... imaju široku primenu u industrijskoj mikrobiologiji (Madigan et al., 2010), dok određeni predstavnici ispoljavaju pozitivne efekte na ekstrakciju nafte (Pedersen, 2000). Na Slici 1.9 prikazani su neki od identifikovanih mikroorganizama mineralnih voda i primeri staništa ovih organizama. Slika ...

  • Osnovi hidrogeologije

    Petar Dokmanović (2021)
    hidrogeologija, atmosferska voda, površinske vode, podzemne vode, vodni bilans, poroznost stena
    ... materije, koje predstavljaju produkte ili ostatke živih organizama, u PV dospevaju iz humusa, lesa, tresetišta, naslaga uglja, bituminoznih stena, nafte, nekih karbonatnih stena i dr. Rastvaranje organskih materija dovodi do povećanja koncentracija organskih kiselina, fenola i drugih organskih jedinjenja ...
    ... + (16.4.2.4) Povišene koncentracije NH4 + mogu da se jave u dubljim izdanima arteskih basena i u vezi su sa ležištima nafte i gasa. Ovaj jon može da bude i neorganskog porekla. Povišene koncentracije nitrit-jona (NO2 -) u PV indikator su prisustva patogenih bakterija, odnosno ...
    ... najzastupljeniji gas u PV i uglavnom je atmosferskog porekla. Može da bude i proizvod vulkanskih i biohemijskih (razlaganje organske materije u ležištima nafte) procesa. Kiseonik (O2) je, u PV, prvenstveno atmosferskog porekla, a može da bude i proizvod fotosinteze vodenog rastinja. Njegovo prisustvo u PV ...

  • Geotermalni potencijal pliocensko-kvartarnih sedimenata na teritoriji opštine Zemun

    Matija Zorić (2024)
    Grad Beograd se nalazi na području koje je izuzetno bogato podzemnim vodama i hidrogeotermalnim resursima. Najveće količine podzemnih voda akumulirane su u okviru aluvijalnih peskovito-šljunkovitih sedimenata i krečnjaka tortonsko-sarmatske starosti. Opština Zemun ima najveći geotermalni potencijal od svih Beogradskih opština, čak 57.7% od ukupnog potencijala celog grada Beograda. Master rad je fokusiran na istraživanju i analizi poznatih tehničkih sistema, kao i termotehničkih sistema koji su u upotrebi na teritoriji opštine Zemun. Tehnički sistemi se odnose na istražno-eksploatacione bunare koji nemaju ...
    geotermalna energija, kvartarni sedimenti, pliocenski sedimenti, teritorija opštine Zemun
    ... Grupa autora, 1991: Glavni projekat izgradnje, opremanje i povezivanje bunara B-I1 i B-2 na oglednom polju „Banke biljnih gena“ u Zemunu, DP „Nafta-Gas“, Novi Sad Grupa autora, 2022: Strategija razvoja grada Beograda do 2027. godine, Sekreterijat za privredu, Gradska uprava Grada Beograda ...
    ... dovoljan pokretač diskusije o problemu, kao ı same ekonomske opravdanosti poduhvata. 46 Cena mazuta (prema Grupi autora, 2022) potrebnog za proizvodnju IMWh toplotne energije jeste 77C (odnosno 112C kao proizvođačka cena), dok je cena hidrogeotermalne energije 28C (odnosno 45EC kao proizvođačka ...

  • Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса

    Александра Петровић (2024)
    Метода материјалног баланса је кључна техника у процени резерви нафте и гаса у лежиштима која омогућава системско прорачунавање доступних резерви. Циљ ове методе је да се прецизно израчунају количине флуида у лежишту на основу доступних PVT података, података о лежишту и производњи. Резултати примене методе материјалног баланса показују да је она ефикасна у пружању кавнтитативних процена, међутим њена тачност зависи од квалитета улазних података. Метода материјалног баланса пружа основу за процену резерви, али може бити подложна грешкама због непрецизности ...
    материјални баланс, прорачун, енергетски режим, притисак, аквифер

  • Анализа могућности примене метода повећања степена искоришћења на нафтном лежишту "Ј"

    Иван Савић (2024)
    Комплексно лежиште „Ј“ је сачињено од колектор стена различите стратиграфске припадности и хетерогеног литолошког састава. Лежиште се налази у последњој фази разраде, а током животног века експлоатисано је само примарним методама. У раду је приказана анализа стања разраде лежишта, а као основни фактори који су допринели ниском степену искоришћења лежишта издвојени су вискозност нафте, хетерогеност колектора и пад лежишног притиска. Изведена је хидродинамичка симулациона студија помоћу које је издвојена најпогоднија зона за пилотну примену терцијарних метода. Коришћењем „скрининг“ критеријума ...
    Вискозност, хетерогеност, полимери, термичке методе