Претрага

Упит dcterms_subject_txt:експлоатација и производња кречњака

3262 items

  • Analiza parametara bušenja i miniranja na površinskom kopu „Čokoće“ - Novi Popovacu softverskom paketu O-Pitblast

    Aleksandar Đorđević (2024)
    Bušenje i miniranje predstavlja prvu fazu u otkopavanju čvrstih mineralnih sirovina, kako u podzemnoj tako i u površinskoj eksploataciji.Bušenjem i miniranjem vrši se njihovo odvajanje iz masiva i drobljenje na komade neophodne krupnoće.Uprkos razvijenoj mehanizaciji, praktično jedini efikasni postupak otkopavanja čvrstih stenskih masiva zasnovan je na primeni eksploziva.Ležište krečnjaka “Čokoće” kao i cementara “Moravacem” nalaze se u Popovcu kod Paraćina u centralnom delu Srbije. Preduzeće datira još iz davne 1928.godine, koje je tada, u improvizovanim pećima, peklo i proizvodilo kreč.Od 2015. ...
    PK „Čokoće“, moravacem, krečnjak, eksploatacija, miniranje, bušenje, O-pitblast
    ... 30 8. Kohezija, MPa 25,29 3 EKSPLOATACIJA KREČNJAKA NA POVRŠINSKOM KOPU „ČOKOĆE“ – NOVI POPOVAC 3.1 Sistem eksploatacije krečnjaka Površinski kop „Čokoće“ je razvijen za projektovanu proizvodnju i raspolaže sa potrebnom opremom za eksploataciju krečnjaka odgovarajuećeg kapaciteta ı kvaliteta ...
    ... rudarski projekat površinske eksploatacije krečnjaka za proizvodnju cementa i tehničko-građevinskog kamena na ležištu „Čokoće“ – Novi Popovac, Institut za rudarstvo i metalurgiju Bor, Bor, 2015. Tehnički rudarski projekat površinske eksploatacije krečnjaka za proizvodnju cementa na ležištu „Čokoće“ ...
    ... raskopa i sa sa etaža površinskog kopa. U okviru ležišta karbonatne sirovine i TGK, Čokoće, izdvojena su dva ekonomska tipa sirovine: > Karbonatna sirovina koja se koristi u cementnoj industriji, za proizvodnju sirovinskog brašna (mikritski krečnjak, dolomitski krečnjak, karbonatni fliš i krečnjak ...

  • Побољшање ефикасности одлучивања у рударству применом линеарних оптимизационих модела

    Трајче Бошевски (2021)
    Одлучивање и управљање у рударству је захтеван и сложен задатак изложен ризицима. Конвенционални-искуствени приступи доношења одлука, у пракси често показују слабост која се огледа у недовољној поузданости и прецизности. Предмет истраживања докторске дисертације, под називом „Побољшање ефикасности одлучивања у рударству применом линеарних оптимизационих модела“ је да, сагледавањем научних метода линеарног програмирања, приступи формирању локацијских модела који би били засновани на анализи и прилагођавању постојећих и увођењу нових претпоставки за случајеве као што је експлоатација и потрошња кречњака. У дисертацији ...
    оптимизација, линеарни локацијски модел, линеарно програмирање, експлоатација и производња кречњака

  • Arhitektonsko-građevinski kamen Crne Gore, stanje i potencijali

    Darko Božović, Vladimir Simić (2023)
    arhitektonsko-građevinski kamen, rezerve, kvalitet, potencijalnost

  • Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije

    Branko R. Miladinović (2016-04-27)
    Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...
    Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredina
    ... razvoj i perspektiva se ogleda u utvrđenim bilansnim rezervama uglja od 54,2 mil.t, i potencijalnim rezervama C2 kategorije od 135,8 mil.t. Nakon okončanja eksploatacije uglja u „zapadnom polju“ i „Biljkina Struga“, planirano je preseljenje otkopa u „istočno polje“ i to sa masovnom proizvodnjom primenom ...
    ... rasednim zonama i pukotina, koje su presečene rudarskim prostorijama. U pojedinim periodima eksploatacije ležišta uglja, prilivi su se kretali i do 200 l/s (Lukovića 1970). Poseban značaj u hidrogeološkom pogledu, pridaje se bigrovitim, bankovitim ili belim mekanim krečnjacima i to zbog njihove ...
    ... „Jasenovac”, „Soko”, koji su izgrađeni kroz mezozojske krečnjake i ako u neposrednoj blizini, po istim krečnjacima protiču stalni površinski tokovi. 152 Prilivi rudničkih voda su često bili uslovljeni i kada se tokom eksploatacije uglja u pojedinim fazama, presecale rasedne zona u ležištu ...

  • Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)

    Darko M. Božović (2016-09-28)
    Karbonatne sirovine, obzirom na geološku građu Crne Gore predstavljaju jednu od najznačajnijih nemetaličnih mineralnih sirovina. U Crnoj Gori postoje brojna leţišta karbonatnih sirovina (arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena) koja su istraţena ili su u eksploataciji, među kojima rudni reon Bjelopavlića zauzima najznačajnije mjesto.Dosadašnja istraţivanja karbonatnih sirovina na ovom području imala su, međutim, prevashodno uzak istraţivački cilj, utvrđivanje rezervi arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena određenog leţišta, ili preliminarna ispitivanja kvaliteta krečnjaka u njima, sa ...
    karbonatne mineralne sirovine, arhitektonsko - građevinski kamen, tehničko - građevinski kamen, karbonatna punila, rudni reon Bjelopavlića, potencijalnost.
    ... istraţivanje i eksploataciju različitih karbonatnih mineralnih sirovina u Crnoj Gori, prevashodno arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena, a zahvaljujući ubrzanom razvoju tehnologije i za korišćenje karbonatnih sirovina, prevashodno krečnjaka, kao sirovine za proizvodnju karbonatnih ...
    ... industriji stočne hrane i šećera, većina u industriji boja i lakova, gume i plastike, metalurgiji, i livarstvu. Nekoliko leţišta i pojava sadrţe veoma kvalitetan krečnjak koji se moţe upotrebiti i u industriji papira, stakla, farmaciji i kozmetičkoj industriji, i rijetko za proizvodnju mineralnih đubriva ...
    ... sp., kao i briozoe i spikule spongija. Krečnjaci iz ovog leţišta ranije su se upotrebljavali kao tehničko - građevinski kamen, za proizvodnju kreča i kamenih agregata za potrebe građevinarstva, dok se danas koriste i kao arhitektonsko - građevinski kamen i sirovina za proizvodnju karbonatnih ...

  • Минералошко- петрографска анализа кречњака из каменолома Литице (Нови Пазар) као потенцијалне сировине зам производње креча

    Шарић Кристина, Матовић Весна, Ерић Сузана, Јеликић Алекса (2014)

  • Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala

    Miodrag Čelebić (2024)
    Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...
    izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHP

  • Priprema ležišta bakra i zlata za primenu metode podzemnog otkopavanja u pojasevima iznad XIX horizonta

    Strahinja Petković (2024)
    Ovaj rad se fokusira na primenu metode otkopavanja sa zasipavanjem otkopnog prostora na primeru ležišta bakra.Analizirani su ključni elementi, uključujući geološke karakteristike ležišta, tehničko-eksploatacione faktore, dimenzionisanje prostorija, pripremne radove, bušačko-minerske aktivnosti, utovar i transport, ventilaciju i zasipavanje otkopanog prostora pastom zasipom. Takođe je, sprovedena analiza troškova, uključujući cenu izrade pripremnih prostorija po dužnom metru, u zavisnosti od kvaliteta radnog okruženja. Na kraju su definisani osnovni pokazatelji otkopavanja ležišta, uključujući količinu rude u otkopnom pojasu, kao i koeficijente iskorišćenja i ...
    podzemna eksploatacija, bakar, otvaranje rudnika, metoda otkopavanja
    ... površine i metoda otkopavanja sa visokom izdašnošću mogu omogućiti proizvodnju veću od 2 miliona tona godišnje. Ključni faktori koji ograničavaju proizvodnju na ovom nivou su kapacitet prerade rude, koji iznosi 2,5 miliona tona godišnje (od čega je 0,5 miliona tona za eksploataciju rude iz bogatijih ...
    ... za period duži od 10 godina. Realno je da investitor razmotri efekte eksploatacije nakon dostizanja godišnje proizvodnje od 2 miliona tona i, sa povećanjem kapaciteta prerade, omogući dalji rast proizvodnje iz eksploatacionih zahvata iznad XIX horizonta. Povećanje kapaciteta prerade može biti omogućeno ...
    ... otkopnih jedinica i količina rude. 3.3.Bušenje i miniranje 3.3.Utovar i transport odminiranog materijala 3.4.Podgrađivanje prostorija pripreme 3.5.Provetravanje 3.6.Odvodnjavanje prostorija pripreme ..... 3.7.Vreme radnih operacija i ukupni troškovi na izradi pripreme . EKSPLOATACIJA LEŽIŠTA BAKRA ...

  • Uticaj površinske obrade kamena na promenu primarne poroznosti

    Ana Radivojević (2024)
    Površinska obrada kamena je izuzetno bitna kod stena koje se koriste u izgradnji svih vrsta objekata. Površinskom obradom se direktno utiče, ne samo na estetska svojstva kamena nego i na njegove fizičko-mehaničke karakteristike. Cilj ovog završnog rada je analiza uticaja poliranja i rezanja kao tehnoloških procesa obrade na poroznost odabranih vrsta arhitektonsko-građevinskog kamena. Ispitivane stene su gabro „Nero Assoluto“, granit sa površinskog kopa „Ploče“, granit African Red, krečnjak sa lokaliteta „Skržut“ i krečnjak poznat pod nazivom „Sirogojno crveni“.
    polirana površinska obrada kamena, rezana površinska obrada, poroznost, kapilarno upijanje vode
    ... Ovaj kamenolom radi već 50 godina, a krečnjak koji se eksploatiše je vrlo popularan arhitektonski kamen. Površinski kop velik je 12 ha odakle se etažno vrši eksploatacija trijaskih krečnjaka koji se u geološkoj literaturi često nazivaju i „buloški krečnjaci“. Komercijalni nazivi ovih stena su ...
    ... dolara. Stalna dostupnost i veliki obim proizvodnje blokova koji svojom veličinom i pravilnim oblikom zadovoljavaju najviše standarde kvaliteta, omogućavaju korišćenje GNA za projekte velikih razmera (https://www.crgquarries.com/en/the-quarry/). Slika 2.4. Eksploatacija blokova gabra Nero A4ssoluto ...
    ... kamena dolazi pod komercijalnim nazivom African Red, ali i nazivima kao što su: Africa Rot, Rojo Africa, Rosso Africa, Rouge Afrique, Vermelho Africa. (https://Www.redgraniti.com/en/portfolio/african-red-kelgran/). Eksploatacija i proizvodnja sirovih blokova se obavlja širom Republike Južna Afrika ...

  • Geotermalne karakteristike područja Semberije , Republika Srpska

    Igor Glavaš (2024)
    Cilj završnog rada predstavlja, opis geotermalnih karakteristika područja Semberije, Republika Srpska, BiH.Rad se sastoji od opšteg dijela u kojem se navode osnovne karakteristike područja (geomorfološke, geografske, hidrološke,hidrometeorološke, geološke, tektonske i hidrogeološke) i specijalnog dijela koji detaljnije ulazi u tematiku osobina geotermalne energije i njihovih karakteristika u zadatom području kao i definisanje geotermalnog potencijala koje to područje ima.Sa prognoznim litološkim profilima 6 dubokih istražnih bušotina su izrađena 2 regionalna geološka, a njegovom konverzijom i hidrogeološka profila na osnovu kojih je, stečena ...
    geotermalna energija, Semberija, geotermalni potencijal
    ... utvrđene bušenjem dubokih bušotina i predstavljaju paleoreljef šireg prostora. Srednji i gornji trijas (T>3) predstavljen je dolomitima i kristalastim sivo- bijelim ispucalim i kavernoznim krečnjacima, koji prelaze u čvrste ı kompaktne bijele 9 krečnjake i dolomite. Debljina ovog paketa nije ...
    ... nabušena nafta i gas. Prilikom izvođenja bušotine Bij-1 (ranije B-1), koja je prošla kroz cijelu kredu i ušla u trijaske krečnjake, radovi su završeni na dubini od 2 479 m zbog totalnog gubitka isplake i propadanja pribora, što ukazuje na kavernoznu poroznost u trijaskim krečnjacima. Bušotina ...
    ... raznim varijetetima krečnjaka (dolomitični, pjeskoviti, rudistni) ı dolomitima, dok se pored njih nalaze i pješčari, konglomerati, laporci i glinci, a mogu se naći ı krečnjaci tipičnog flišnog razvića. Debljina je određena na 955 m. - TERCIJAR: Paleogeni (Pg) sedimenti i sedimentne stijene nataloženi ...

  • Utvrđivanje utroška materijala i energije pri eksploataciji krečnjaka u funkciji planiranja na primeru površinskog kopa Gajića stena""

    Borivoj Popović (1987)
    Površinski kop, eksploatacija krečnjaka, utvrđivanje troškova

  • Proračun recirkulacionih pumpi u postrojenju za odsumporavanje dimnih gasova ,,TENT B"

    Tomislav Trpković (2024)
    Predmet ovog rada baziraće se na proračunu i usvajanju mašinskih instalacija potrebnih za nesmetano funkcionisanje sistema dve međusobno povezane celine Absorber - Pumpna stanica, preko FRP ( Fiberglass Reinforced Plastic) cevovoda kojim se odvija transport suspenzije krečnjaka neophodnog u samom procesu odsumporavanja dimnih gasova. Pored tehničkog opisa same tehnologije koja uključuje tri objekta: Absorber, Pumpna Stanica i cevovod, glavni deo rada odnosiće se na proračun i usvajanje mašinskih instalacija koji uključuju recirkulacione radijalne centrifugalne pumpe i cevovode kojima ...
    postrojenje za odsumporavanje dimnih gasova, termoelektrana, pumpna stanica, FRP cevovod, Absorber, transport suspenzije gipsa, prirubnica, ventil, potisni cevovod, usisni cevovod
    ... Istovarne stanice, skladište krečnjaka i gipsa, mlevenje i priprema krečnjaka, zgrada za sušenje gipsa i elektro zgrada 2). Faza 2: ( Dimnjak, absorberi, pumpne stanice B1, B2 i B3. Faza 3: ( Kanali dimnih gasova ı BUF ventilatori) Faza 4: ( Mostovi za nošenje cevovoda i elektorkablova). 24 ...
    ... skladišta uglja bloka druge faze planirano je skladište krečnjaka sa svom pratećom opremom i objektima. Krečnjak će se koristiti u sistemu odsumporavanja dimnih gasova i dopremaće se kamionski i železnički iz rudnika. Pristan za istovar krečnjaka sa pratećim objektima planiran je neposredno uz ušće ...
    ... transporta suspenzije krečnjaka i gipsa putem Recirkulacionih pumpi i cevovoda do Apsorbera. U finalnom delu rada obratiće se pažnja na proračun mašinskih instalacija kao i njihovo usvajanje ( dimenzionisanje ) na jednoj pumpnoj stanici B2 pri apsorberu B2 čiji će se proračun i vršiti u ovom radu ...

  • Priprema ležišta za eksploataciju primenom podetažne metode otkopavanja otkopavanja sa zapunjavanjem

    Mirko Kurdulić (2024)
    Rudarstvo je ključna grana industrije koja obezbeđuje osnovne sirovine neophodne za razvoj savremenih tehnologija i infrastrukturnih projekata. Sa razvojem tehnoloških inovacija i povećanjem globalne potražnje za mineralnim resursima, efikasnost i bezbednost u rudarstvu postaju prioriteti. Ovaj diplomski rad istražuje aspekte koji se odnose na optimizaciju, analizu i unapređenje tehnika eksploatacije i obrade mineralnih resursa, sa posebnim fokusom na pripremu ležišta za eksploataciju primenom podetažne metode otkopavanja sa zapunjavanjem otkopa.Podetažna metoda otkopavanja sa zapunjavanjem otkopa u radu će biti analzirana ...
    rudarstvo, priprema ležišta, optimizacija, eksploatacija, podetažne metode, zapunjavanje, životna sredina
    ... zapunjavanja i kontrola kvaliteta. 5. Praćenje i evaluacija Kontinuirano praćenje stabilnosti stenskog masiva i uslova rada tokom eksploatacije, analiza podataka otkopavanja, praćenje parametara rada, pravovremeno reagovanje na sve promene, predikcija za dalje radove i eksploataciju, ali i imlementacija ...
    ... proširenja može se odrediti i u metrima kubnim po toni rude.(1) 25 Obim proizvodnje i obim pripremnih radova su direktno srazmerni. Odnosno ako se želi povećati proizvodnja, potrebno je povećati ı obim pripremnih radova. 3.6 Geološka istraživanja i analiza:kako se sprovode i utiču na pripremu ležišta ...
    ... ali je bitno napomenuti da se unapređuju tehnologije i metode eksploatacije, te odnos prema rudarskoj eksploataciji i njenom uticaju na Životnu sredinu. Kroz analizu postojećih metoda i tehnika, ovaj rad teži da doprinese boljem razumevanju i unapređenju procesa rudarstva, sa posebnim naglaskom ...

  • Doprinos masovnijem osvajanju proizvodnje iz stokverknih ležišta magnezita sa utvrđivanjem osnovnih parametara na ekonomičnost eksploatacije i njenu zavisnost od načina koncentracije

    Stevan Miloradović (0)
    Stokverkna ležišta, magnezit, eksploatacija

  • Izbor metode otkopavanja u horizontalnim pojasima odozgo naniže na primeru ležišta Cu

    Tomislav Lazić (2024)
    Nakon brojnih geoloških i rudarskih istražnih radova, i sa površine terena i iz jame, pristupa se otkopavanju rudnog tela lociranog u centralnom delu jednog velikog ležišta bakra.Eksploatacija se obavlja u odnosu na već postojeći jamski sistem, ali i kroz novoizrađene prostorije. Za postizanje najboljih rezultata primenjena je metoda za otkopavanje rude u I eksploatacionom pojasu vrši „: Metoda otkopavanja sa zapunjavanjem otkopanog prostora odozgo naniže“.Koristi se najvećim delom dizel mehanizacija, a usklađivanjem radnih operacija postiže se veliki kapacitet na ...
    podzemna eksploatacija, bakar, otvaranje rudnika, metoda otkopavanja
    ... kompeltnog eksploatacionog pojasa, a ujedno se i ostvaruju sigurni i bezbedni uslovi za vršenje procesa eksploatacije. 72 U prvoj godini eksploatacije, zbog nedovoljno izrađenih pripremnih prostorija, uhodavanja organizacije procesa proizvodnje i činjenice da se u višim delovima eksploatacionog ...
    ... uključujući dogerske peščare i krečnjake. Malmski Krečnjaci: Ovi krečnjaci su debeli oko 320 m i nalaze se iznad donjokrednih sedimenata. Neokomski i Urgonski Krečnjaci: Neokomski krečnjaci su debeli do 150 m, dok urgonski karbonatni kompleks ima sličnu debljinu. Albski i Donjokredni Sedimenti: Ova ...
    ... 000 5UTOVAR I TRANSPORT Na osnovu opisa i rasporeda transporta rude iz otkopnih hodnika, možemo izvući ključne tačke koje prikazuju efikasnu organizaciju procesa eksploatacije i transporta. Ove tačke rezimiraju način utovara i transporta, kao i dodatne informacije vezane za opremu i infrastrukturu ...

  • Termičke metode povećanja iskorišćenja naftnih ležišta

    Vesna Karović Maričić (2019)
    Ležišta nafte, eksploatacija

  • Аnaliza mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa “Podbraćan”

    Vladimir Čebašek, Veljko Rupar (2018)
    Eksploatacijom boksita iz ležišta "Podbraćan" formiran je površinski kop sa maksimalnom visinom zavšne kosine od 280 m. Redovnom kontrolom stabilnosti trenutnog stanja kosina površinskog kopa utvrđeno je da faktor sigurnosti iznosi Fs = 1.71 – 1.85, a što je ukazalo da postoji mogućnost povećanja nagiba kosine. U radu je prikazan postupak analize mogućnosti povećanja nagiba završne kosine površinskog kopa "Podbraćan".
    stabilnost kosina, povećanje nagiba kosina, metoda konačnih elemenata

  • Dinamički modeli upravljanja zalihama proizvodnje i potrošnje u eksploataciji nemetaličnih mineralnih sirovina

    Stefko Boševski (2010)
    Model upravljanja, eksploatacija, nemetalične mineralne sirovine.

  • Doprinos istraživanju uticaja troškova odvodnjavanja ležišta na tehnologiju proizvodnje i ekonomičnost eksploatacije površinskih kopova lignita u Basenu Kostolac

    Dragomir Čolić (1980)
    Površinski kopovi, odvodnjavanje, eksploatacija, lignit, Kostolac

  • Primena metoda podzemnog otkopavanja sa očuvanjem površine terena

    Uroš Mirković (2024)
    Tema ovog diplomskog rada je primena metoda podzemnog otkopavanja sa očuvanjem površine terena, sa posebnim osvrtom na metodu otkopavanja uz zasipavanje pasta zasipima. Ova metoda omogućava efikasan eksploatacioni proces u podzemnim rudnicima, uz minimalne uticaje na površinu, čime se smanjuju deformacije i sleganja terena iznad eksploatacionih radova. Pasta zasipi, koji se sastoje od mešavine jalovine, vode i cementa, koriste se za popunjavanje ispražnjenih prostorija nakon otkopavanja, čime se obezbeđuje stabilnost okolnih stena i smanjuje rizik od urušavanja. Ovaj rad ...
    podzemna eksploatacija, bakar, otvaranje rudnika, metoda otkopavanja, očuvanje površine terena
    ... transport rude i repromaterijala, kao i pristup ključnim radnim prostorijama. Razrada i priprema ležišta: Na XVII i XIX horizontu izrađene su prostorije za prolaz, ventilaciju, odvodnjavanje i objekti za primarno drobljenje. Ove prostorije omogućavaju dalju pripremu ležišta za eksploataciju i rad na rudnim ...
    ... materijala i energije eksploatacije Tokom izrade samog rudnika i eksploatacije rude, potroši se i određena količina materijala i energije. U ovom proračunu obuhvaćen Je materijal ı energija za izradu pripremnih prostorija ležišta Borska reka, otkopavanje, zasipavanje, drobljenje, transport i izvoz ...
    ... Troškovi radnika na eksploataciji rude: Organizacija eksploatacija rude bakra planirana je za 365 radnih dana godišnje ı 3 smene na dan. Rad se obavlja kontinuirano trosmenski u četvorobrigadnom sistemu rada. Proizvodnja rude u ležištu: 2,0 Mt/godišnje ili mesečno 166.667 t Proizvodnja rude u drugim ...